لاله تقیان، محمود عزیزی و داود فتحعلیبیگی از هاشم فیاض گفتند
لاله تقیان: هاشم فیاض، محبت عمو، بزرگواری استاد و دانش تعزیه خوان و تعزیه دان را داشت و من خودم را مدیون او میدانم. او اطلاعاتی را به من آموزش داد که بخش مهمی از فرهنگ کشورمان محسوب میشود
مراسم بزرگداشت هاشم فیاض معین البکاء تعزیه ایران با حضور جمعی از تعزیه خوانان هم نسل او و خانواده آن مرحوم و تنی چند از خبرنگاران روز گذشته در اداره برنامههای تئاتر برگزار شد.
به گزارش سایت ایران تئاتر، در ابتدای این مراسم که ساعتی پیش از آغاز نمایش"عمو هاشم" برگزار شد، لاله تقیان محقق و پژوهشگر تعزیه که از نزدیک نیز با مرحوم هاشم فیاض آشنا بوده، گفت:«سالها قبل توسط داود فتحعلیبیگی در تالار محراب با هاشم فیاض آشنا شدم. این آشنایی در زندگی من تأثیرات شگرفی را برجا گذاشت و موجب شد بسیاری از دوستان را وادار به پژوهش در خصوص تعزیه کشور کنم. بخشی از این مجموعه پژوهشی نیز در مجله نمایش به چاپ رسیده است. ما امشب در این مراسم جمع شدیم تا یادی از عمو هاشم کرده باشیم در حقیقت هاشم فیاض، محبت عمو، بزرگواری استاد و دانش تعزیه خوان و تعزیه دان را داشت و من خودم را مدیون او میدانم. او اطلاعاتی را به من آموزش داد که بخش مهمی از فرهنگ کشورمان محسوب میشود. فیاض همیشه با ما و پشتیبان ماست و هرگونه که به تعزیه بنگریم، میبینیم که معین البکاء تعزیه ما را راهنمایی میکند.»
دکتر محمود عزیزی از دیگر حاضران در مراسم گفت:«در زمان قاجار تکایا همواره حامی تعزیه بودهاند، اما منهای آن مقطع زمانی، همیشه مردم از تعزیه حمایت کردهاند. خواستگاه اساسی تعزیه، دادخواهی بوده و ملت ما دادخواهی خود را در تعزیه دیده است. نباید از یاد ببریم که عزیزان پیشکسوت تعزیه که در بین ما حضور دارند باید مورد حمایت شیفتگان تعزیه قرار گیرند، چرا که در غیر این صورت در آینده از این هنر بهرهمند نخواهیم بود. ما باید ارزشهای میراث فرهنگ ملیمان را حفظ کنیم که یکی از برجستهترین آن میراث، هنر تعزیه است.»
عزیزی در ادامه گفت:«تعزیهخوانهای عزیز نیز باید دانش خود را به نسل جدید انتقال دهند، چرا که در غیر این صورت به نوعی در قبال میراث فرهنگی و نسل آینده مرتکب خیانت شدهاند.»
سپس داود فتحعلیبیگی، از شاگردان هاشم فیاض گفت:«اگر تعزیهخوانان ما در مقابل ژاندارمها ایستادگی نمیکردند اکنون دیگر تعزیه نداشتیم. عمو هاشم نمونهای از تعزیهخوانانی است که سالها در راه تعزیه مرارت کشیده است. او و تعزیهخوانانی مثل حاج تقی میرزاعلی، مش حسن، مش رضا، آمیز رحمتالله و... زحمات زیادی را متحمل شدهاند که عشق به تعزیه تنها عامل کمک کننده به آنها بوده، چرا که اگر عشق به تعزیه نبود، میتوانستند به سراغ شغل دیگری بروند. در این جا باید بگویم که وقتی پیشکسوتان تعزیه را میبینیم بوی عمو هاشم را از آنها استشمام میکنیم.»
مریم معترف کارگردان نمایش"عموهاشم" ابراز امیدواری کرد:« همان گونه که هاشم فیاض آرزو داشته، همچون گذشته که محل مشخصی برای ارائه این هنر به وجود آید.»
در پایان مراسم فیلمی از هاشم فیاض به همراه بخشی از مراسم یادبود آن مرحوم که با حضور محمدحسین ناصربخت در سالهای گذشته برگزار شده بود، پخش شده و نمایش"عمو هاشم" ویژه هنرمندان اجرا شد.
رضا لنکرانی تعزیهخوان پیشکسوت کشورمان نیز در حاشیه این مراسم در گفتوگوی اختصاصی با سایت ایران تئاتر گفت:«وضعیت تعزیه کشور باید هر سال نسبت به سال گذشته بهتر شود. جای خوشحالی دارد که نسل جوان باسواد ما با عشق و علاقه به این هنر پرداختهاند. به نظر من پیرمردهایی مثل من باید کنار برویم و جوانان وارد میدان شده و پرچم تعزیه را حفظ کنند.»
این پیشکسوت تعزیه در خصوص وضعیت تعزیه و حمایتهایی که از این هنر میشود، اظهار کرد:«تعزیه خوانان طی سالهای دور زحمات زیادی کشیدهاند. زندان، ضرب و شتم و... را تحمل کردهاند، حتی وقتی از خانواده تعزیهخوانها شغل همسرانشان را میپرسیدند آنها از این که بگویند همسرشان تعزیه خوان است، خجالت میکشیدند، در حالی که در حال حاضر این هنر باعث افتخار خانوادههاست.»
لنکرانی ضمن ابراز نگرانی از اجراهای مدرن تعزیه گفت:«بعضی افراد بدون این که از تعزیهخوانان قدیمی پیروی کنند به صورت خودمختار فعالیت میکنند. آنان با این نحوه عملکرد تیشه به ریشه تعزیه میزنند در حالی که آن چیزی که برای ما ارزشمند و مهم است، حفظ اصالت تعزیه است، چرا که در غیر این صورت تعزیه نیز از بین میرود.»