تشریح خصوصیات تئاتر آوانگارد قرن بیستم همچون شکست وحدتهای چهارگانه، گفتوگوهای کوتاه، صحنههای متفاوت، استفاده از پیشرفتهای فنی، توضیح صحنههای طولانی و دقیق، پرهیز از شخصیتپردازی، استفاده از نماد و سمبل، تک پردهای بودن و حساسیت نسبت به موضوعات اجتماعی روز
تشریح خصوصیات تئاتر آوانگارد قرن بیستم همچون شکست وحدتهای چهارگانه، گفتوگوهای کوتاه، صحنههای متفاوت، استفاده از پیشرفتهای فنی، توضیح صحنههای طولانی و دقیق، پرهیز از شخصیتپردازی، استفاده از نماد و سمبل، تک پردهای بودن و حساسیت نسبت به موضوعات اجتماعی روز
پرفسور کامیابی مسک در جلسه سخنرانی روز گذشته خود به بررسی تئاتر پیشتاز قرن بیستم پرداخته و رفاه اقتصادی هر دوره تاریخی را زمینهای ضروری برای پیشرفت جوامع ارزیابی کرد.
به گزارش سایت ایران تئاتر، وی در آغاز این جلسه که به تئاتر نو قرن بیستم اروپا اختصاص داشت، واژه آوانگارد را در هر یک از تحولات اروپا پس از دکارت مرور کرد.
پرفسور کامیابی در بخش اول با عنوان"نمایشنامه نویسان پیشتاز"، از تئاتر قرن 17 و 19 شروع کرد و نمایشنامهنویسانی چون پیر کرنی و ویکتور هوگو را در عصر خود پیشتاز دانست. وی در این بخش میگوید«"ویکتور هوگو بزرگترین پیشتاز در زمینه شعر و تئاتر است... او در حقیقت سردمدار درام دراماتیک است"، "نمایشنامه ارنانی" او اولین درام رمانتیک و نقطه عطفی در تئاتر جهان محسوب میشود. این انقلاب ادبی که از سال 1830 در اروپا آغاز شد به دنبال تأثیر عمیق انقلاب کبیر فرانسه بر مردم اروپا به خصوص فرانسویها به وجود آمد و موجب بروز نیازهایی تازه در بیان آثار و افکار ادبی و هنری گردید.»
او درام را تصویری از زندگی عنوان میکند و میافزاید:«خصوصیت درام، طبیعی بودن، سادگی و در نهایت شبه واقعی بودن است. ناقهرمانهای درام آدمهای معمولی هستند، زبانشان فاخر نیست و احساس و تخیل بر استدلال و تعقل رجحان دارد. بزرگان سبک رمانتیک کوشیدهاند فرمانروایی"من" را در ادبیات و هنر به وجود آورند و از این طریق کوشیدند از این طریق امیال، آرزوها و رنجهای خویش را در آثارشان ارائه دهند.»
وی دستیابی به سرزمینهای دوردست و آشنایی با ادبیات شرقی به خصوص شاهنامه فردوسی، ادبیات قرون وسطا اروپا، برخورداری از مظاهر رنسانس، تعالیم مسیحیت، بیان لطیف و شاعرانه را از مبادی و اصول نویسندگان رمانتیک عنوان کرد.
وی در این بخش آلفرد ژاری، آنتونت آرتو و آوانگارد قرن 19 را معرفی کرده و به تشریح ویژگیهای هنری و فکری آرتو در زمینه تئاتر شقاوت و تئاتر آئینی پرداخت و به نقل از آرتو گفت:«باید به فضای صحنه جنبه تقدس بخشید و از قدرتهایی که مردم این عصر را به وحشت میاندازد مملو ساخت. دیگر صحبت از بازی کردن نیست، صحبت از زندگی کردن است. تئاتر در حد یک تظاهر سقوط کرده است و باید دوباره به صورت وسیلهای درآید که مبهمترین و خطرناکترین غرایز انسانی را به طور کامل آزاد نماید.»
وی عقاید و سبک اجرایی آرتو را ضد ناتورالیسم و سمبولیسم، شخصیتپردازی و روانشناسی رئالیسم در تئاتر دانست و تأثیر این تفکرات را بر ژان لویی بارو، روژه بلن، یونسکو، بکت، آدامف، آرابال و ژنه که نویسندگان قرن بیستم هستند، تشریح کرد.
بخش دوم این سخنرانی به خصوصیات نویسندگان آوانگارد قرن بیستم اختصاص یافت. پرفسور کامیابی شباهتهای خاصی چون مهاجر بودن، زبان دوم بودن فرانسه که به آن مینوشتند را در سبک نوشتاری این افراد مؤثر دانست.
بخش سوم این جلسه به تشریح خصوصیات تئاتر آوانگارد قرن بیستم همچون شکست وحدتهای چهارگانه، گفتوگوهای کوتاه، صحنههای متفاوت، استفاده از پیشرفتهای فنی، توضیح صحنههای طولانی و دقیق، پرهیز از شخصیتپردازی، استفاده از نماد و سمبل، تک پردهای بودن و حساسیت نسبت به موضوعات اجتماعی روز اختصاص یافت.
این جلسه سخنرانی با پخش فیلم تئاتر"درس" به کارگردانی احمد مدنی کارگردان فرانسوی الجزایری تبار که کامیابی وی را در تغییر نظام آموزشی فرانسه موثر دانست، ادامه یافت.
در پایان پرفسور کامیابی به سوالات حاضران در جلسه پیرامون زبان و تأثیر نمایشنامهنویسان آوانگارد بر زبان ادبی فرانسه و مفهوم ابزورد پاسخ داد. او در بحث زبان با اشاره به دشواری زبان ادبی فرانسه یکی از دلایل آشنایی بیشتر مردم ایران با این نویسندگان آوانگارد را سادگی ترجمه آثارشان عنوان کرد و به نقد استفاده از واژه ابزورد یا پوچی برای این نویسندگان پرداخت.
بخشی از متن کامل سخنرانی پرفسور احمد کامیابی مسک به صورت مقالهای با عنوان"تئاتر آوانگارد(پیشتاز) " در تاریخ 27 اسفند 1384 روی سایت ایران تئاتر قابل دسترسی است.