تئاتر همچنان زنده است
"حسین پارسایی" مدیر مرکز هنرهای نمایشی،در بخشی از سخنانش در خصوص مصوبات شورای راهبردی تئاتر کشور گفت:تاکنون شورای راهبردی تئاتر چند مصوبه داشته است. اول"هویت بخشی" به تالارهای نمایشی و دوم توجه به استعدادهای پنهان هنرمندان شهرستانی که اساساً باید سهمی از تئاتر کشور داشته باشند. شورای راهبردی و شورای انتخاب آثار تلاش میکنند هویت تالارها مشخص شود.
انجمن نمایش کشور در روزهای آینده با تغییر اساسنامه و ساختار به"انجمن هنرهای نمایشی ایران" تغییر نام خواهد داد.
"حسین پارسایی" مدیر مرکز هنرهای نمایشی، در نخستین نشست رسانهای خود در سال جاری که صبح امروز 25 اردیبهشت ماه در محل کافه تریای مجموعه تئاترشهر برگزار شد، با مردود دانستن شایعه انحلال انجمن نمایش کشور گفت:«از دید من هیچ انجمنی اجازه انحلال ندارد و براساس توسعه پایدار تئاتر، این انجمن با سابقه 27 ساله خود از طریق تغییر ساختار، اساسنامه و تثبیت در ثبت مؤسسات فرهنگی به کار همیشگی خود ادامه میدهد.»
وی در بخشی از سخنانش در خصوص مصوبات شورای راهبردی تئاتر کشور گفت:«تاکنون شورای راهبردی تئاتر چند مصوبه داشته است. اول"هویت بخشی" به تالارهای نمایشی و دوم توجه به استعدادهای پنهان هنرمندان شهرستانی که اساساً باید سهمی از تئاتر کشور داشته باشند. شورای راهبردی و شورای انتخاب آثار تلاش میکنند هویت تالارها مشخص شود. البته طبیعی است که تا این حرکت تبدیل به یک عادت جمعی شود، یک دوره گذار را باید طی کند و نیازمند شفاف سازیِ بیشتر و گفتوگو است. تلاش بر این است که به گروههای حرفهای، وضعیت حرفهای و تثبیت هویت تالارها توجه شود.»
وی در پاسخ به سؤال خبرنگار سایت ایران تئاتر مبنی بر این که آیا در مصوبات شورای راهبردی تئاتر تصمیماتی درباره دستیابی به تئاتر خصوصی گرفته شده یا خیر، و آیا مرکز هنرهای نمایشی در این مسیر، گروهها را حمایت خواهد کرد، گفت:«سومین مصوبه شورای راهبردی تئاتر در زمینه تئاتر خصوصی است. تاکنون اقداماتی انجام دادهایم و با برخی از گروهها وارد مذاکره شدهایم. اگر چند گروه همخوان بتوانند محلی را با حمایت مرکز در اختیار بگیرند، یکی از اهداف ما برآورده شده است. فکر میکنم تا پایان سال 86 حداقل برای دو فضا و چند گروه این تجربه اجرا میشود.»
وی استفاده از واژه"تجربه" را در این حوزه ضروری دانست و توضیح داد:«قطعاً وقتی تئاتر، خصوصی میشود، مشکلات هم بیشتر خواهند شد و گروهها باید به حیات اقتصادی خود ادامه دهند.»
مدیر مرکز هنرهای نمایشی در این نشست بر خرد جمعی و اراده هنرمندان و صاحبنظران در تنظیم برنامههای مرکز تأکید کرد و افزود:«نزدیک به 100 تن از استادان، صاحبنظران و دانشجویان در سطوح مختلف و در قالب شوراهای گوناگون، از روزی که مدیر مرکز هنرهای نمایشی شدهام، به من مشاوره میدهند. حضور 15 تن در شورای راهبردی، 17 تن در شوراهای انتخاب آثار، 5 تن در شورای پژوهشی و 30 تن در شوراهای فستیوالهای گوناگون تئاتر و... اراده جدی مرکز را بر استفاده از خرد جمعی به اثبات میرساند. سعی کردهایم ضمن بهرهگیری از تجربیات گذشتگان، برنامههایی تنظیم شود که خطای کمتری داشته باشند و اساساً به صورت سلیقهای در طرح و ایده عمل نشود.»
وی با اشاره به این که کمتر کسی از طرح و برنامه خودش دفاع میکند، ابراز امیدواری کرد هر گروه در جهت دفاع از برنامههای خود وارد صحنه شود تا این تصور که تصمیمات به صورت فردی و یا توسط عدهای خاص گرفته میشوند، جای خود را به ارتباط متقابل و همکاری صمیمانه بدهد.»
پارسایی ضمن ارائه گزارشی مشروح از تخصیص اعتبار سال 85 و تقسیمبندی بودجه گفت:«بخش اعظم بودجه به بخشهایی اختصاص یافته که طی 27 سال گذشته بودجه نداشتهاند. از طریق اجراها، ایستگاههای آموزشی، کمک به انجمنها، نشریات و... یک میلیارد تومان به تئاتر شهرستانها کمک کردهایم و البته شاهدیم که تعدادی از هنرمندان شهرستانی میگویند که این اعتبار از مجاری ادارات کل عبور نکرده است. به این دلیل امسال طرح دیگری را پیشبینی کردهایم که مطابق آن جلسهای با رؤسای انجمنهای نمایش و مدیران کل برای عقد قرارداد و ارائه برنامههایشان خواهیم داشت و براساس میزان عملکردشان در سال 85 قرارداد جدیدی منعقد میشود و آنها کمک دریافت میکنند.»
وی سهم تئاتر تهران از کل اعتبار تئاتر را بیش از 60 درصد عنوان کرد و افزود:«تئاتر تهران دو بخش دارد و شامل 290 پرسنل تخصصی هنرهای نمایشی میشود. قطعاً نمیتوان حقوق این افراد را جدا از تولیدات تئاتر حساب کرد. تعمیر و تجهیزهای ضروری و حقوق این افراد در قرارداد محسوب میشود. گرچه اختصاص 60 درصد از اعتبار به تهران کمی خلاف دستورات وزارتی است، اما از آن جا که تئاتر در تهران فعالیت بیشتری دارد و به نوعی تئاتر ملی محسوب شده و شایستگی این دریافت را دارد، این درصد برایش در نظر گرفته شده است. قطعاً خیر و برکت این اجراها به تئاتر شهرستان هم خواهد رسید.»
پارسایی انجام هر یک از برنامههای سال جاری را نیز منوط به تأمین اعتبار مرکز هنرهای نمایشی دانست.
وی در خصوص بازسازی تئاترشهر گفت:«هرگز تصور نمیکردیم که تئاترشهر این همه خرابی داشته باشد و لازم است دو میلیارد تومان برای آن هزینه شود. متوجه شدیم که باید از طریق مجاری زیربط حرکت کنیم. ابتدا تصورمان این بود که میتوانیم از اعتبار موجود اقدام کنیم، اما براساس تحقیقات و مطالعات دو ماهه دریافتیم که تئاترشهر مثل بمب ساعتی عمل میکند. لولههای گاز از کنار کابلهای برق گذشتهاند و به علت ساخت و ساز مجاور صدماتی به ساختمان وارد شده که باید مستحکم شود. ژنراتورِ سوخته، مبلمانِ فرسوده و... را دیدیم که اگر بخواهیم در دوره خودمان و به نیت خوش نامی، تئاترشهر را بزک کنیم، در واقع کاری انجام نشده است. بنابراین ترجیح دادیم مجموعه از طریق مجاری زیربط و به صورت اساسی بازسازی شود. هم اکنون تعمیرات از پشت بام شروع شده، اما به دلیل همزمانی با اجراها، زمان بازسازی طول خواهد کشید و در هر مرحله که به تالاری برسد، آن تالار برای مدتی اجرای برنامه نخواهد داشت.»
رئیس مرکز هنرهای نمایشی مجری بازسازی مجموعه تئاترشهر را"بنیاد رودکی" معرفی کرد و افزود:«بازسازی براساس طرح و تحقیقات جامع بهروز غریبپور و نظارت بر طرحهای عمرانی انجام میشود. قطعاً از تجربیات غریبپور بهره خواهیم گرفت و کسی کمر به حذف ایشان نبسته، اما بنیاد رودکی موجهترین بنیاد برای یاری مرکز در این کار بود. به طور خلاصه، بازسازی احتیاج به اخذ مجوز عمرانی دارد و مقررات موجود باید به ما اجازه این کار را بدهد. برنامه بازسازی شامل مقاومسازی، ایمنسازیِ تالارها، تکمیل و تجهیز و تغییر مبلمان خواهد بود. در شرایط حاضر مبلغ 200 میلیون تومان تنخواه به بنیاد رودکی واگذار شده و طرح آقای غریبپور به نمایندگی از مرکز هنرهای نمایشی اجرا میشود.»
پارسایی همچنین در خصوص قرارداد تیپ توضیح داد:«هیچ مخالفتی با قراردادهای تیپ نداریم. با خانه تئاتر جلساتی داشتهایم تا این قراردادها به نوعی تصویب شوند که پس از گذشت سالها با موانع قانونی مواجه نشوند. دو طرح پیشنهاد داده شده که اول ایجاد امنیت شغلی برای هنرمندان و عوامل(به غیر از کارگردان) را شامل میشود. مرکز از طریق نماینده خود که مدیر طرح یا مدیر تولید خواهد بود، با سایر عوامل به طور مجزا قرارداد مینویسد.»
وی پروسه پرداخت دستمزدها را هر سه ماه یک بار اعلام کرد و درباره این سؤال که مرکز چه سهمی در برپایی جشنهای هفته تئاتر داشته، گفت:«در سال گذشته ضمن تشکیل شورای هماهنگی، همان کمکی به برپایی این جشنها شد که امسال نیز شده است، اما متأسفانه به دلیل حمایت نکردن ارگانهای حاضر در شورای هماهنگی از تئاتر، در زمان تلخیها و دشواریها این شورا مجدداً تشکیل نشده؛ به همین دلیل ترجیح دادیم اگر هنرمندان تئاتر قرار است در زمان سختی و تلخ کامی تنها باشند، در زمان شادی نیز همچنان تنها باشند. به هر حال مبلغ ناچیزی را در اختیار خانه تئاتر گذاشتیم، ولی برپایی یک ضیافت شام را برای قدردانی از تمام هنرمندان این حوزه تا قبل از پایان اردیبهشت ماه در برنامه داریم. به همین منظور دعوتنامهها را در اختیار خانه تئاتر میگذاریم.»
در ادامه این جلسه مدیر مرکز هنرهای نمایشی به سؤالات مطرح شده از سوی خبرنگارانِ حاضر، درباره وضعیت تالار نو، کوچک، تالار خورشید و ورودی تالار قشقایی، استقلال تالارها، تعریف گروههای تئاتری و... پاسخ داد.»
وی در تعریف"تئاتر تجربی" گفت:«از دید ما گروه تجربی باید"تجربی ـ حرفهای" باشد و تمام آتیمها را پشت سر گذاشته باشد تا تجربهای را انجام بدهد. وقتی کسی هنوز هیچ تجربهای در تئاتر انجام نداده، چگونه میتواند کار تجربی انجام دهد؟! گروههای غیر حرفهای و جوان که قصد تجربه کردن دارند، میتوانند برای اهل فن، اجرا بگذارند و هیچ دلیلی ندارد که اجرای عمومی داشته باشند. یکی از ارکان تئاتر مخاطب است و باید به سلیقه مخاطب نیز اهمیت داد.»
وی ضمن پاسخ به سؤالهای مطرح شده در خصوص اجراهای حرفهای در شهرستانها، استفاده از مجموعه تئاترشهر برای جشنهای روز جهانی تئاتر، استمرار رپرتوار در شهرستانها و سایر سالنهای نمایش تهران طی سال، مصوبات شورای انقلاب فرهنگی و بحث سانسور کارها، محدود شدن فعالیتهای انتشاراتی و ستادهای خبری بین افراد خاص، وضعیت سالنهای نیاوران، آسمان و تغییر نام کانونها به دفتر گفت:«در سال گذشته 144 نمایش روی صحنه رفته و این نشان میدهد تئاتر زنده است. برخلاف تصور عمومی، همه کار کردهاند؛ پس تئاتر زنده است. اگر منظور این است که تئاتر به دلیل سانسور مرده، به صراحت میگویم این موضوع را هرگز قبول ندارم. مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی درباره نظارت بر آثار نمایشی هیچ تغییری نکرده و هرگز کارها به دلیل نقد، شامل نظارت نشدهاند.»
وی در بخش پایانی این جلسه در خصوص وضعیت موزه تئاتر توضیح داد:«بحث موزه تئاتر سه آیتم دارد که باید به آن پرداخته شود: اول تأمین محل آن است که در جمع اعتبارات ما نیست. "تئاتر نصر" را با توافق جهاد دانشگاهی به مدت چهار سال برای موزه و برخی اجراهایی که با این تالار مناسبت دارد، در نظر گرفتیم که البته نیاز به بازسازی دارد. مطلع هستید که این تالار در تملک ارگان دیگری است و جهاد دانشگاهی آن را اجاره کرده است. بخش دوم، اساسنامه موزه است که باید خرید اموال و اسناد موزهای در آن درج شود. و از این گذشته، بودجه جاری نیز میخواهد. به همین دلیل آن را اعلام نکردیم؛ چون خود موزه نیز مقررات ویژهای دارد. برپایی موزه تئاتر را در دستور کار گذاشتهایم، اما قید و بندهای بسیاری دارد. تا آن زمان کتابخانه تئاترشهر روی تدوین اساسنامه و کارهای محتوایی آن فعالیت میکند. به هر صورت برای موزه باید فضایی بزرگ خریداری شود و تالار نصر شاید فقط بتواند فضای اداری موزه را تأمین کند.»
وی در پایان اشاره کرد:«کارگاه نمایش از این پس، مدیر مستقل نخواهد داشت و شورای انتخاب آثارِ تئاترشهر نمایشهای تجربی را انتخاب خواهد کرد.»