با کار سفارشی مخالفم
مصطفی رحماندوست دبیر چهاردهمین جشنواره بین المللی تئاتر کودک و نوجوان(اصفهان) با ارائه تاریخچه‌ای مختصر از برگزاری این جشنواره، تغییرات جشنواره امسال نسبت به سال گذشته را چنین بیان کرد:«امسال فراخوان متن، بازخوانی متون و آماده شدن اجرا تا بازبینی از جشنواره حذف شده است. در تجربه سال قبل دیدیم که پس از بررسی ۳۰۰ متن، برخی از آثار خوب شهرستانی به دلیل فراهم نشدن امکانات اجرایی به جشنواره نرسیدند. امسال کارهای اجرا شده را از طریق لوح فشرده و فیلم ویدئویی بررسی می‌کنیم. علاوه بر آن افراد خبره تئاتر عروسکی را برای تصحیح‌های اجرایی انتخاب می‌کنیم که به شهرستان‌ها گسیل شوند تا با راهنمایی کارگردان، اثری هر چه با کیفیت‌تر در جشنواره اجرا شود.»
زهرا شایان فر:
نشست مطبوعاتی چهاردهمین جشنواره بین المللی تئاتر کودک و نوجوان اصفهان صبح امروز با حضور مصطفی رحماندوست(دبیر جشنواره)، سیدصادق موسوی(مدیر تالار هنر و مدیر دفتر تئاتر کودک و نوجوان)، محمدرسول صادقی(مدیر روابط عمومی مرکز هنرهای نمایشی) و آرش عباسی(کارشناس روابط عمومی تالار هنر) برگزار شد.
درآغاز این جلسه سیدصادق موسوی در خصوص فعالیت‌های تالار هنر گفت:«تالار هنر یکی از مجهزترین تالارهای نمایشی و تنها تالار تخصصی کودک و نوجوان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در سطح کشور است. این تالار از آذر 84 منحصراً به نمایش‌های کودک و نوجوان اختصاص دارد و ما هیچ تفاوتی در پذیرش نمایش‌های عروسکی و زنده نداریم. مرز ما مخاطب است. حتی اگر برای تئاتر خیابانی کودک و نوجوان هم درخواست داشته باشیم، کار می‌کنیم.»
وی ادامه داد:«در طول یک سال و نیم گذشته تعداد نمایش‌های در حال اجرا را به دو نمایش افزایش دادیم، چون در نگاه خانواده‌ها تئاتر کودک دارای فضای فراغتی است. گرچه هزینه مالی و روانی زیادی را تحمل می‌کردیم، ولی امکان پاسخگویی به تعداد بیشتری از متقاضیان را نیز داشتیم. از آن جا که در سال جاری تصمیم داریم کارگردانان حرفه‌ای‌تری را دعوت کنیم و این دوستان تداخل صحنه‌ای را نمی‌پذیرند، مجبور‌یم یک اجرا در روز داشته باشیم. البته تعداد اجراها را کمتر خواهیم کرد؛ چون مخاطبان این تالار که عموماً طیف خردسال هستند، به سرعت نسبت به طولانی شدن مدت اجرای یک نمایش عکس‌العمل نشان می‌دهند.»
وی با ارائه گزارش عملکرد سال گذشته تالار، گفت:«15 نمایش در طول سال اجرا شده‌اند و حدود 52 هزار تن این نمایش‌ها را دیده‌اند. 10 هزار نفر نیز تماشاگران کارهای جشنواره‌ای بوده‌اند. با صدور کارت‌های عضویت، این تالار بیش از هزار عضو دارد که عموماً در محدوده سنی خردسال و پیش دبستانی قرار دارند. این افراد طی سال گذشته علاوه بر استفاده از بلیط نیم بها، برخی از اقلام فرهنگی مثل مجلات را نیز به صورت رایگان دریافت کرده‌اند. این در حالی است که پس از هفت سال گاز تالار وصل شد. سیستم اطلاع رسانی الکترونیک راه‌اندازی و طراحی کارت‌های عضویت جدید انجام گرفت. کتابخانه ابتدایی نیز برای کودک و نوجوان راه‌اندازی شده و طراحی و ساخت و ساز فضای داخلی تالار نیز انجام شده است.»
وی با اشاره به این که نوعی گسست نسل در مخاطبان تئاتر وجود دارد و کمتر دیده می‌شود محصلان و نوجوانان برای دیدن تئاتر بروند، گفت:«در دفتر تئاتر کودک و نوجوان این بحث مطرح شد و تنها راه کار آن بازگشت به تئاتر دانش‌آموزی، ارتباط ارگانیک با آموزش و پرورش و هدایت کارشناسان به مدارس تشخیص داده شده است که احتیاج به زمان و برنامه‌ریزی بلند مدت دارد.»
سیدصادق موسوی از دعوت رضا بابک، رضا فیاضی و سیمین امیریان به‌عنوان کارگردانان حرفه‌ای در جشنواره چهاردهم تئاتر کودک و نوجوان اصفهان خبر داد.
وی صحبت درباره برنامه‌ها و کارهای دفتر تئاتر کودک و نوجوان را به فرصتی دیگر موکول کرده و ادامه جلسه را به دبیر جشنواره چهاردهم سپرد.»
مصطفی رحماندوست دبیر چهاردهمین جشنواره سراسری تئاتر کودک و نوجوان(اصفهان) با ارائه تاریخچه‌ای مختصر از برگزاری این جشنواره، تغییرات جشنواره امسال نسبت به سال گذشته را چنین بیان کرد:«امسال فراخوان متن، بازخوانی متون و آماده شدن اجرا تا بازبینی از جشنواره حذف شده است. در تجربه سال قبل دیدیم که پس از بررسی 300 متن، برخی از آثار خوب شهرستانی به دلیل فراهم نشدن امکانات اجرایی به جشنواره نرسیدند. امسال کارهای اجرا شده را از طریق لوح فشرده و فیلم ویدئویی بررسی می‌کنیم. علاوه بر آن افراد خبره تئاتر عروسکی را برای تصحیح‌های اجرایی انتخاب می‌کنیم که به شهرستان‌ها گسیل شوند تا با راهنمایی کارگردان، اثری هر چه با کیفیت‌تر در جشنواره اجرا شود.»
وی ابراز امیدواری کرد که تعداد اجراهای جشنواره امسال کمتر از سال گذشته باشد و افزود:«برای ما جنبه کیفی کار مطرح است و تعداد آثار مهم نیست، به همین علت هنوز نمی‌توانیم درباره تعداد کارهایی که می‌پذیریم صحبت کنیم.»
وی با اشاره به کمبودها و نواقصی که در جشنواره سال گذشته شناسایی شده‌اند، گفت:«امسال هیچ سالن سینمایی برای اجرای تئاتر در نظر گرفته نشده است. مجموعه فرشچیان که به تازگی افتتاح شده و سالنی مجهز و بی‌نظیر برای اجرای تئاتر دارد، همچنین سالن‌های هنر، حوزه هنری و مجموعه فرهنگی واقع در شاهین‌شهر برای جشنواره چهاردهم در نظر گرفته شده‌اند. امیدوارم امسال مشکلات اتاق گریم و رختکن گروه‌ها وجود نداشته باشد.»
این نویسنده افزود:«در بخش چاپ نمایشنامه و کارگاه‌های آموزشی به این سمت رفته‌ایم که کارگاه‌ها به سوی اجرا سوق داده شود. مسابقاتی را نیز برای ارزیابی و چاپ متون هنرمندان طراحی کرده‌ایم. گرچه می‌دانید چاپ نمایشنامه بسیار سخت و زمان بر است.»
رحماندوست در خصوص بخش بین‌الملل جشنواره توضیح داد:«تعداد متقاضیان حضور در جشنواره نسبت به قبل بیشتر شده‌اند و ما اکنون امکان انتخاب داریم، اما همچنان چهار اثر را انتخاب خواهیم کرد. برای مثال به کشورهای متقاضی، "لبنان" هم اضافه شده اما از فلسطین به دلیل درگیر شدن در مراحل پست هنوز کاری به دستمان نرسیده که احتمالاً حذف می‌شود.»
سیدصادق موسوی نیز در این خصوص توضیح داد:«تلاش می‌کنیم مربیانی برای تولید تئاتر خلاق دعوت کنیم و امیدوارم یک تولید تئاتر خلاق نیز از ایران و توسط داوود کیانیان داشته باشیم.»
وی ادامه داد:«این جشنواره یک روز بیشتر از ایام مورد نیاز آن تعریف شده تا 24 ساعت وقت آزاد گروه‌ها و شرکت کنندگان، برای استفاده از ورک شاپ‌ها و کلاس‌های آموزشی صرف شود. در جشنواره چهاردهم با تعیین کارگردان اختتامیه، شاهد اختتامیه‌ای تئاتری خواهیم بود.»
رحماندوست سهم تئاتر کودک را در بین تولیدات تئاتر شهرستان‌ها بیشتر از کارهای بزرگسال عنوان کرد و دلیل عمده این رویکرد را وجود تئاتر آموزشگاهی در شهرستان‌ها دانست. وی امکان حضور جشنواره در شهرهای دیگر را به دلیل کمبود امکانات شهرستان‌ها مشکل و تقبل هزینه‌ها از سوی مسئولان هر استان را منتفی عنوان کرد.
وی در خصوص امکان سفارش کار به افراد حرفه‌ای تئاتر کودک توضیح داد:«من به شخصه با سفارش مخالف هستم؛ چون انتظارات را بالا می‌برد و اگر به آن جواب داده نشود مسائل بیشتری ایجاد می‌کند. از نظر من حضور افراد حرفه‌ای به انگیزه آنان بستگی دارد. البته افرادی اعلام آمادگی کرده‌اند. هفته گذشته نیز یکی از استادان تئاتر کودک و نوجوان اعلام کرد که ترجیح می‌دهد شاگردش در مشهد تولید نمایش داشته باشد و او بر کارش نظارت کند.»
وی درباره برنامه‌های بلند مدت دبیرخانه تئاتر کودک و نوجوان گفت:«جلسات متعددی با دفتر تئاتر کودک و نوجوان و مسئولان ارگان‌های مرتبط برای سیاستگذاری جشنواره داشته‌ایم تا بتوانیم برنامه‌ریزی کنیم. نمونه‌ای از این فکرها، تئاتر آموزشگاهی است که پیشتر گفته شد. در تعامل با آموزش و پرورش نیز جلسات متعددی داشتیم. حتی یکی از بزرگان این وزارت به من پاسخ داد:"تئاتر مسئله هزارم ماست." بنابراین ما هنوز باید تلاش کنیم که تئاتر مسئله اول آموزش و پرورش شود. در این ملاقات‌ها روی توجه به تئاتر و قصه‌گویی تأکید شده است، اما باید قضیه عمومی شود. ابتدا 100 نمایش در مدارس اجرا شود تا بعد بتوان توقع داشت تئاتر در آموزش و پرورش دفتری داشته باشد.»
وی درباره تعامل با صدا و سیما گفت:«صدا و سیما بیشتر نقش برادر بزرگتر را دارد. امکانات، پول و وقتِ پخش خودش را دارد. بنابراین ما تنها از علاقه‌مندی مدیران کودک و نوجوان استفاده می‌کنیم. صحبت‌هایی انجام داده‌ایم تا اطلاع رسانی مستقیم انجام شود، ولی قطعاً برای پخش این نمایش‌ها باید تغییرات تکنیکی در کارها منظور شود.»
وی ادامه داد:«صدا و سیمای استان اصفهان قطعاً پوشش خبری روی جشنواره خواهد داشت.»
سیدصادق موسوی در بخش پایانی جلسه به فراهم کردن تسهیلات بیشتر برای مهمانان جشنواره در اصفهان و دعوت از گروه‌های مشهور کودک و نوجوان در بخش جنبی اشاره کرد و افزود:«امسال اصفهان از حق میزبانی برای اجرای کارهایش استفاده نکرده است، اما امکان دارد در حاشیه جشنواره اجراهایی در سطح استان داشته باشیم.»