باید برای حفظ اشکال موزه‌ای تئاتر سنتی سرمایه‌گذاری کرد
در سال‌های قبل افرادی چون فیاض، خمسه، عیسی‌خان و... در بین ما بودند که با فوتشان بسیاری از نغمه‌های خیمه شب بازی، داشته‌های موسیقی تعزیه و... نیز از بین رفت. می‌پرسم در سال‌های برگزاری جشنواره برای ثبت و ضبط این فرهنگ شفاهی چه کرده‌ایم؟
یک کارشناس تئاتر اداره ارشاد اسلامی استان تهران معتقد است در بررسی جشنواره تئاتر آئینی ـ سنتی باید تأثیرگذاری و ارتباط آثار تولید شده با مخاطب را مورد سنجش قرار داد.
مرتضی رستمی بازیگر و کارشناس تئاتر استان تهران در گفت‌وگو با سایت ایران تئاتر بر لزوم ثبت و ضبط آثار هنرمندان عرصه تئاتر آئینی ـ سنتی تأکید کرده و افزود:«در سال‌های قبل افرادی چون فیاض، خمسه، عیسی‌خان و... در بین ما بودند که با فوتشان بسیاری از نغمه‌های خیمه شب بازی، داشته‌های موسیقی تعزیه و... نیز از بین رفت. می‌پرسم در سال‌های برگزاری جشنواره برای ثبت و ضبط این فرهنگ شفاهی چه کرده‌ایم؟ بچه‌های من و بچه‌های مخاطبان امروز تئاتر از آن‌ها چه چیز در اختیار دارند؟»
وی ادامه داد:«بسیار خوب است که جشنواره‌ای بتواند مخاطب خود را جذب کند و تولیدات جدید داشته باشد، اما باید داشته‌های سنتی را نیز به شکل موزه‌ای آن جمع کند. در بسیاری از کشورهای دنیا این کار شده است. هزینه صرف شده، پژوهش انجام شده و مدارسی برای تدریس اشکال موزه‌ای نمایش‌های سنتی‌شان وجود دارد، اما برای مثال آئین"نخل گردانی" که هر سال در این جشنواره اجرا می‌شود را در نظر بگیرید. چه بسا افرادی که این سنت را به شکل بکر آن برگزار می‌کردند، دیگر نیستند. در همین سال‌هایی که جشنواره با وقفه روبه‌رو شد، هیچ خبری هم از آن‌ها نبود و کسی هم یادشان نکرد. اکنون سنت‌های اصلی رفته رفته رنگ باخته‌اند و قدیمی‌ها نیز از دنیا رفته‌اند.»
وی تصریح کرد:«طبیعی است که اساس فرهنگ و هنر بر گذشته قرار گیرد و نسبت به ریتم تند امروز دستخوش تغییراتی شود. عادی است که اگر شکل اصلی روحوضی را اجرا کنیم، به دلیل اتصال به وسایل ارتباط جمعی سریع کمتر ارتباط می‌گیریم، اما چون همه این‌ها(نمایش‌های سنتی) جزء فرهنگ شفاهی ما هستند، باید شکل اصلی آن‌ها را حفظ کنیم تا پایه‌ای برای استفاده‌های به روز داشته باشم. اگر فاکتورهای این نمایش‌ها را دست نخورده و موزه‌ای نگاه داشته باشیم، به وسیله چه ابزاری آن‌ها را غنا خواهیم داد؟»
وی که همراه گروه"تماشا" قرار است در جشنواره آئینی ـ سنتی حضور داشته باشد، درباره تأثیر اشکال موزه‌ای تئاتر سنتی بر بازیگر گفت:«در ژاپن و هند بازیگر شیوه سنتی یک نمایش را در همان قالب اصلی و موزه‌ای آن می‌آموزد، اما امکان دارد به عنوان یک آرتیست آن را در شکل‌های خلاقانه‌تری به اجرا دربیاورد. با این حال مبنا همان سنت‌هاست. من اصلاً مخالف به روز شدن نیستم، برداشت را صحیح می‌دانم. باید برداشت درست صورت گیرد که قطعاً تلاش و کارشناسی دقیق می‌خواهد.»