پیشرفت قابل ستایش یک رویداد تئاتری

اجرای آثار خیابانی و محیطی همواره در جشنواره‌های تئاتری با استقبال بسیار خوب مخاطبان مواجه بوده اما این استقبال بی‌شک در جشنواره نمایش‌های آئینی سنتی به دلیل ویژگی‌های خاص این آثار و رنگ و بوی ایرانی‌شان نسبت به سایر جشنواره‌ها دو چندان بوده است. شاهد این مدعا نیز جمع گسترده و چشمگیر مخاطبان در دو روز نخست هجدهمین جشنواره نمایش‌های آئینی و سنتی در محوطه بیرونی تئاترشهر و پاتوق سنتی کودک وو نوجوان در پارک دانشجو است.

در همین راستا با چند تن از کارگردانان آثار محیطی هجدهمین جشنواره نمایش‌های آئینی و سنتی درباره آثارشان و همچنین چگونگی روند برگزاری جشنواره گفت‌وگویی انجام دادیم که حاصل آن را در ادامه می‌خوانید:

 

محمدرضا جعفری: جشنواره آیینی سنتی امیدوارکننده‌ترین رویداد تئاتری کشور است

محمدرضا جعفری کارگردان نمایش «هیلوی» از آستانه اشرفیه امسال برای سومین بار در جشنواره نمایش‌های آیینی سنتی شرکت کرده است. او در رابطه با هجدهمین جشنواره نمایش‌های آیینی سنتی معتقد است؛ وجود بخش‌هایی مثل جوانه‌های نمایش ایرانی، قهوه‌خانه نمایش‌های ایرانی و حضور دو نقال بانو  نشان از ویژگی های این دوره نسبت به سال‌های گذشته است.

جعفری با بیان اینکه جشنواره نمایش‌های آیینی سنتی یکی از امیدوارکننده‌ترین جشنواره‌های تئاتری کشور است، درباره جدیدترین اثر خود به ایران تئاتر گفت: «هیلوی» داستان سگی است که مورد بی‌رحمی چوپان قرار گرفته و گرگ‌ها آن را می‌کشند.

او ادامه داد: این نمایش را به شیوه آیینی اجرا می‌کنیم. در واقع آیین پرورش سگ «سگ گالش» و چوپان شدن یک جوان «بُزگالش» را به نمایش گذاشته‌ایم. تمهیدات قابل استفاده در این نمایش نیز استفاده از لباس‌های محلی استان گیلان و موسیقی فولکلور در دستگاه دشتی و دیلمان است.

این کارگردان تئاتر در تاکید بر اهمیت جشنواره نمایش‌های آیینی سنتی، عنوان کرد:  من این جشنواره را یکی از مهمترین رویدادهای تئاتری کشور می‌دانم و از هم اکنون خود را برای دوره بعدی و حضور در بخش جوانه‌های نمایش ایرانی اماده کرده‌ام.

 

عبدالرضا محمدی‌نژاد: پیشرفت جشنواره آئینی و سنتی قابل ستایش است

عبدالرضا محمدی‌نژاد از گناوه که برای پنجمین بار در جشنواره نمایش‌های آیینی سنتی حضور دارد، نمایش «رخت برون» را به جشنواره آورده است.

او با بیان اینکه تلاش برای پیشرفت جشنواره نمایش‌های آیینی سنتی و برای بهتر برگزار شدن این رویداد قابل ستایش است، به ایران تئاتر گفت: ایده‌هایی که امسال در جشنواره وجود دارد برای جشنواره‌های استانی می‌تواند مورد استفاده قرار بگیرد و این نشان از موفقیت جشنواره آیینی سنتی دارد.

محمدی‌نژاد در ادامه درباره نمایش «رخت برون» با بیان اینکه این اثر از آیین و مراسمی مرتبط به عروسی‌های شهرهای جنوب که در آن خانواده عروس و داماد برای هم لباس برده و عروس و داماد را آرایش می‌کنند، الهام گرفته شده، اظهار داشت:

محمدی نژاد تمهیدات استفاده شده در نمایش «رخت برون» را شامل پوشش و موسیقی سنتی شهر گناوه دانست و در این رابطه ادامه داد: بسیاری از افراد فکر می‌کنند پوشش استان ما لباس‌های عربی است در حالی‌که این نظر اشتباه است. ما به دلیل هوای شرجی مجبوریم عرق‌چین و شلوار و گیوه مخصوص بپوشیم که در این نمایش نیز با کمی تغییر به همین شکل است. در موسیقی نیز از نی‌انبان و تنبک که موسیقی اصیل و سنتی شهرمان است استفاده کردیم.

 

پویان عطایی: غیررقابتی بودن از نکات مثبت جشنواره آئیین سنتی است

پویان عطایی کارگردان نمایش «هفت+یک» از شهر اصفهان امسال برای دومین بار در جشنواره نمایش‌های آیینی نتی شرکت کرده است.

او جشنواره نمایش‌های آیینی سنتی را به دلیل دوسالانه بودن یکی از بهترین جشنواره‌های ایرانی می‌داند چراکه فرصت برای پژوهش و کسب اطلاعات وجود دارد. همچنین غیر رقابتی بودن این جشنواره نیز از نگاه این کارگردان یکی دیگر از نقاط مثبت این جشنواره است و نشان می دهد که هدف این جشنواره تنها برای احیاء سنت و آیین‌ها است.

عطایی درباره نمایش «هفت+یک» به ایران تئاتر گفت: داستان مبارک و پهلوان که با استفاده از شیوه نقش در نقش، بقال بازی و سیاه‌بازی به مسائل و مشکلات جامعه می‌پردازند. ضمن اینکه در بسیاری از بخش‌ها ارتباط با تماشاگر وجود دارد. علاوه بر این در این نمایش از شیوه‌های سنتی نمایش ایرانی اعم از زن پوشی، شاه بازی و ... نیز استفاده کردیم. موسیقی نیز توسط بازیگران اجرا می‌شود.

عطایی در پایان ضمن امیدواری نسبت به حمایت بیشار از نمای های خیابانی اضافه کرد: امیدوارم حمایت از تئاتر خیابانی تنها منتهی به جشنواره نباشد و پس از آن نیز برای اجرای عموم استقبال و امنیت وجود داشته باشد تا بتوانیم در شهر خودمان آن‌ها را برپا کنیم.

 

یوسف شاه‌حسینی: آموزش سینه به سینه ویژگی مهم جشنواره آئینی سنتی است

یوسف شاه‌حسینی از شهر تفرش نیز امسال نمایش «میرنوروزی» را در هجدهمین جشنواره نمایش‌های آئینی سنتی اجرا می‌کند.

شاه‌حسینی که دهمین حضورش را در این جشنواره تجربه می‌کند با بیان اینکه آموزش سینه به سینه و حضور جوانان در جشنواره آیینی و سنتی یکی از ویژگی‌های این رویداد تئاتری است، درباره اجرای نمایش «میرنوروزی» به ایران تئاتر گفت: در تلاش هستم متن‌های غریب و خوانده نشده را اجرا کنم. در واقع نمایش میرنوروزی در رابطه با مراسم شاه کشی است که از  تاریخ باستان تا چند سال پیش در شهرهایی همچون تفرش اجرا می‌شده است.

او که در دوره‌های قبلی جشنواره نمایش‌های آیینی سنتی نیز با آیین‌هایی همچون؛ کوسه گردی، به تخت نشستن داماد و ... شرکت کرده در رابطه با وضعیت و قدمت نمایش‌های آیینی ادامه داد: تاکنون بیست و پنج آیین سنتی تفرش را به ثبت ملی رساندیم. همچنین مراسم باران خواهی شهر ما نیز به ثبت یونسکو رسیده است. و نمایش میرنوروزی نیز با وجودی که قدمتی دو هزار ساله دارد؛ نزدیک به هفتاد سال است که در تفرش اجرا نشده است.

این کارگردان اضافه کرد: میر نوروزی یا شاه بازی آیینی است که در ریشه و اجدا ما نیز قدمت دارد و من این نمایش را به شکل اجرای اصیل آن احیا کردم چرا که تماشاگر اصل آن را بی‌حاشیه می‌خواهد و ما به همان فرم قدیمی اجرا می‌کنیم.

شاه‌حسینی در پایان ضمن قدردانی از برگزارکنندگان هجدهمین جشنواره نمایش‌های آیینی و سنتی؛ شناخت پایه‌های سنت و آیین در کشور را یکی از مسئله‌هایی دانست که بایستی بیش از این به آن اهمیت داد چراکه تماشاگر با آغوش باز مراسم‌ها و آیین سنتی کشور را دیده و می‌پسندد.