گفت‌وگوی ایران تئاتر با افق ایرجی کارگردان «خاطرات یک دلقک» در جشنواره نمایش‌های آئینی سنتی
مخاطب با فضای نمایش‌های ایرانی ارتباط بهتری برقرار می‌کند
افق ایرجی کارگردان «خاطرات یک دلقک» معتقد است؛ تراژدی‌های معروف او مانند «شاه لیر»حرف‌های روز را می‌زنند و اگر ما بخواهیم برای مخاطب ایرانی اجرا کنیم بهتر است که از فضاهای نمایش ایرانی وام بگیریم.
نمایش «خاطرات یک دلقک» جدیدترین اثر نمایشی افق ایرجی کارگردان و نویسنده فعال تئاتر از شهر اراک در بخش تولیدات تازه هجدهمین جشنواره نمایش های آئینی و سنتی در تالار چهارسو مجموعه تئاترشهر اجرا می‌شود.
ایرجی که پیش از نویسندگی و کارگردانی آثاری همچون؛ «هملتک»، «جفت هیچ»، «مکبث به روایت مردم کوچه و بازار»و... را در کارنامه هنری خود دارد، درباره جدیدترین نمایش خود با بیان اینکه نمایشنامه «خاطرات یک دلقک» به جز قسمت های کتاهی از آن، به صورت منظوم نوشته شده به ایران تئاتر گفت: «خاطرات یک دلقک» اقتباسی از نمایشنامه «شاه لیر» است که آداپته ایرانی شده است. درواقع خط داستانی «خاطرات یک دلقک» همان خط داستانی «شاه لیر» شکسپیر است با یکسری تغییرات. البته در تمرینات بعضی بخش‌های آن تغییر کرده است.
ایرجی در ادامه درباره شیوه اجرایی ای نمایش عنوان کرد: بازیگران این نمایش همه مرد هستند و نقش خانم‌ها به‌صورت زن‌پوش اجرا می‌شود. ضمن اینکه از نمایش‌های ایرانی مانند تخت‌حوضی، نقالی و تعزیه نیز وام گرفته‌ایم.
او درباره علت انتخاب این متن برای اجرا در هجدهمین جشنواره نمایش‌های آئینی و سنتی با بیان اینکه «خاطرات یک دلقک» در راستای نمایش قبلی ما یعنی «هملتک» برای اجرای آماده شده، اظهار داشت: نمایشنامه‌های شکسپیر به ویژه تراژدی‌های معروف او مانند «شاه لیر»، «مکبث» و «هملت» حرف‌های روز را می‌زنند و هیچ‌وقت کهنه نمی‌شوند و اگر ما بخواهیم برای مخاطب ایرانی اجرا کنیم بهتر است که از فضاهای نمایش ایرانی وام بگیریم تا مخاطب‌راحت‌تر با اثر ارتباط برقرار کرده و آن را درک کند.
کارگردان نمایش «خاطرات یک دلقک» همچنین درباره طراحی صحنه این اثر نیز توضیح داد: طراحی‌صحنه نمایش یک مربع است بعنوان نماد زمین، مملکت و دارایی شاه لیر. در واقع طراحی صحنه مینی‌مالیستی است و به سمت تئاتر بی‌چیز حرکت کردیم و از حداقل امکانات در آن بهره بردیم تا به سبک تخت‌حوضی بیشتر نزدیک شویم. البته علاوه بر مربع، تعدادی صندلی ساده داریم که تغییرات صحنه به صحنه را با آن‌ها می‌بینیم.
او با اشاره به اینکه در این اجرا میزانسن‌های نمایش دوّار است، اضافه کرد: من معتقدم در تئاتر هرچقدر بتوان بدون هیچ‌چیز و با کمترین امکانات تصویر را در ذهن مخاطب ایجاد کرد، تاثیر بیشتری می‌گذارد و بسیار کمک می‌کند. به طور مثال اگر ما تلاش کنیم تا مخاطب قصر، کلبه یا مکان‌های دیگر را متصور شود تاثیرگذارتر است تا عین آن‌ها را روی صحنه بازسازی کنیم.
ایرجی درباره موسیقی نمایش جدید خود نیز گفت: موسیقی نمایش ما زنده است و در بین صحنه‌ها از موسیقی فولکلور اسفاده می‌شود. در بخش‌هایی از صحنه‌ها بعضی موسیقی‌های کلاسیک را ایرانیزه کردیم و در لحظاتی هم از افکت‌هایی برای فضاسازی استفاده می‌کنیم که این افکت‌ها را ساخته‌ایم.
این نویسنده و کارگردان تئاتر که حدود سه ماه است تمرینات نمایش «خاطرات یک دلقک» را آغاز کرده، خاطر نشان کرد: من همیشه تمریناتم را به شکل کارگاهی پیش می‌برم زیرا اندیشه‌ام بر این نوع از تمرینات است، اما در این نمایش به نسبت نمایش‌های گذشته‌ام کمتر به صورت کارگاهی پیش رفتیم.
نویسنده و کارگردان نمایش «خاطرات یک دلقک» در پایان با بیان اینکه اگر بخش رقابتی در جشنواره حذف نمی‌شد خیلی بهتر بود چراکه انگیزه گروه‌ها بالاتر می رفت، درباره اجرای عمومی این نمایش به ایران تئاتر گفت: ما تصمیم داریم که در تهران اجرای عمومی داشته باشیم البته ما بعنوان نماینده شهر اراک در این جشنواره شرکت کردیم و امیدواریم این فرصت برای ما در تهران فراهم بشود.
در این نمایش که در سومین روز جشنواره در ساعت های 18:30 و 20:30 در تالار چهارسو مجموعه تئاترشهر روی صحنه می رود، بازیگرانی همچون؛ امید عباسی، رضا یونس‌فر، محمدجواد شریفی و پوریا رضایی بعنوان بازیگر ایفای نقش می‌کنند.
هجدهمین جشنواره نمایش‌های آئینی و سنتی به دبیری داوود فتحعلی بیگی از 10 تا 15 شهریورماه جاری در تهران برگزار می‌شود.
