حمیدرضا اردلان در گفتوگو با ایران تئاتر عنوان کرد
ایران یکی از فعالترین اعضاء یونیمای جهانی است
حمیدرضا اردلان رئیس یونیمای ایران و پژوهشگر مطرح تئاتر میگوید: طی سه سال آینده بالغ بر ۵۰ نفر از نمایشگران عروسکی از ایران با یونیما جهانی ارتباط خواهند داشت.
حمیدرضا اردلان محقق،پژوهشگر، استاد دانشگاه و بنیانگذار گروه نمایشگران «حروف و عروسک» به واسطه ریاست یونیمای ایران (اتحادیه بینالمللی نمایشگران عروسکی) و اجرای بیش از 60 اجرا در حوزه تئاتر عروسکی، بیشک یکی از تاثیرگذارترین هنرمندان تئاتر به ویژه نمایشهای عروسکی است. هنرمندی که چندی پیش در آخرین روز برگزاری ششمین سمینار بینالمللی نمایشهای آیینی سنتی جایزه ستاری را از دستان دبیر جشنواره آیینی سنتی به خاطر فعالیتها و تحقیقات تاثیرگذارش در زمینه نمایشهای آیینی سنتی و عروسکی دریافت کرد.
این هنرمند شناخته شده و مطرح تئاتر در گفتوگو با ایران تئاتر درباره شرایط تئاتر عروسکی ایران، موقعیت ایران در یونیمای جهانی و همچنین در پاسخ به این سوال که چرا با توجه به ارتباطات خوبی که در سالهای اخیر میان هنرمندان تئاتر عروسکی ایران با یونیمای جهانی وجود داشته کماکان نمایشگران عروسکی حضور پُررنگی در عرصههای بینالمللی ندارند، گفت: پیش از هر اظهارنظری باید دید ما چه چیزی را در چه نسبتی قیاس میکنیم؛ آن را یک فرایند میبینیم یا موضوعی که در چه وضعیتی قرار دارد. در واقع برای تطبیق و مقایسه، ما نیاز داریم تا زمان را در گذشته، حال و آینده، کمیت، کیفیت موضوع و جهت را در نظر بگیریم.
اردلان با بیان اینکه جهت با هدف ارتباط پیدا میکند، ادامه داد: ما باید ببینیم که چه هدفی از تئاتر عروسکی داریم. باید ببینیم که هر کدام از اینها مثل یونیما، فستیوالها یا مکانهایی که برای تئاتر عروسکی فعالیت میکنند چه هدفی دارند. برای اینکه ما به هدف برسیم به یکسری از استراتژیها نیاز داریم. بعد از استراتژی، پروژهها هستند. اینکه یک گروهی برود و جایی برنامهای اجرا کند، فعالیت است. ما باید پروژههایی تعریف کنیم که فراگیر باشد و بعد از آن فعالیتهایی که در درون پروزه هستند میتوانند به خارج از کشور برای اجرا بروند. هر چند که در مقایسه با قبل تعداد گروههایی که به خارج از کشور سفر میکنند رو به افزایش است و جوایز زیادی نیز گرفتهاند.
این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه ما باید اهدافمان را از یونیمای جهانی اخذ کنیم، عنوان کرد: در آنجا توسعه تئاتر عروسکی وجود دارد و این بحث، فکر ما را به این سمت معطوف کرد که اگر در شهری مثل تهران که از هر جهت مثل دانشگاه، سالن و امکانات غنی است اما هرچه به شهرهای کوچکتر میرویم تقریبا هیچ رویدادی وجود ندارد. در واقع در قسمت اعظمی از کشور چیزی به اسم تئاتر عروسکی موجود نیست. بر همین اساس در اغلب استانها دفاتری احداث کردیم و برای این دفاتر مدرسانی که کارگاههای آموزشی برگزار کنند اعزام شد. در این کارگاههای آموزشی تعدادی علاقهمند شدند و بعد از این موضوع، قراردادهایی با کمپانیهای خارجی عقد شد که بعضی از آنها دو سال است مشغول ارتباط و آموزش در ایران هستند؛ منتها نه در تهران بلکه در شهرهایی مانند انزلی، آبادان، کرمان و اصفهان.
اردلان اضافه کرد: بعنوان نمونه به تازگی گروه تئاتر عروسکی آبادان در اکسپوی بزرگ قزاقستان که 100 کشور خارجی در آن شرکت داشتند اجرا داشتند.
او درباره این کارگاههای توضیح داد: ما دو کارگاه دائمی برای آموزش عروسک در آبادان و بندر انزلی داریم؛ که آموزش میدهند، تولید میکنند و اجرای نمایش دارند. ممکن است طی این دو سال فعالیت یونیما برای راهانداری این دو کارگاه تنها یک بار این گروهها به خارج از کشور رفته باشند اما یک بنیانی پیریزی شده و سعی کردهایم ریشهای فعالیت کنیم.
رئیس پیشین یونمای ایران در پاسخ به این سوال که در حال حاضر ارتباط ایران با یونیما در مقایسه با سایر کشورها در چه سطحی است و یونیما جهانی به فعالیتهای ایران چقدر اهمیت میدهد، اظهار داشت: ما نسبت به کل دنیا وضعیت بسیار خوبی داریم؛ اول به لحاظ اعضاء حدود 550 عضو داریم که بزرگترین یونیما جهان به لحاظ کمیت است. دوم در هفت کمیسیون فنی از هفده کمیسیون، عضو داشته یا داریم. ضمن اینکه عضو کمیته مرکزی یا کمیته اجرایی هم هستیم و یکی از هفده کرسی یونیما جهانی به نام «کمیته میراث» را ایران برعهده دارد؛ از این جهت میتوانیم بگوییم که ایران یکی از فعالترینها در دنیا است.
اردلان همچنین درباره آینده حضور پررنگ ایران در یونیمای جهانی و حضور نسل جدید نمایشگران عروسکی در این نهاد بینالمللی نیز گفت: بیشک بهروز غریبپور در این زمینه بسیار زحمت کشیده و بنیان معرفی ایران در یونیما توسط ایشان اتفاق افتاده است. ضمن اینکه عضو کمیته اجرایی، مسئول کمیسیون فعالیتهای حرفهای و رئیس بخش خاورمیانه فرهنگنامه بزرگ تئاتر عروسکی یونیما نیز بودند. در واقع بهروز غریبپور در این زمینه آجرهای اصلی را را چیدهاند. البته قبل از آقای غریبپور اولین فرد ایرانی که شخصا عضو یونیما جهانی شده آقای ذوالفقاری بود. اما بعد از ایشان، به طور جمعی و تشکیلاتی بهروز غریبپور فعالیت کرده و بعد ما که گروه جدیدی هستیم. اینها همه متصل به هم هستند و نمیتوانیم بگوییم کدام بهتر بودند یا هستند. مسلما گذشتگان، کارشان سختتر از ما بوده زیرا بنیانگذاری کردهاند. اما من مطمئن هستم بعد از ما و طی سه سال آینده از ایران، فقط هفت یا هشت نفر عضو یونیما نخواهند بود و بالغ بر 50 نفر با یونیما جهانی ارتباط خواهند داشت. من فکر میکنم جوانان از ما خیلی بهتر هستند و افراد زیادی هستند که از من بهتر بوده و از ما هم بسیار جوانتر هستند و وقتی که به سن ما برسند مسلما خیلی توانایی بالایی خواهند داشت.