گفت و گو با علی مسعودی کارگردان باک حاضر در جشنواره 36
گاراژ؛ زیست یک اثر را سال ها زنده نگه می دارد
«باک» به کارگردانی علی مسعودی دوشنبه ۲ بهمن در تئاتر آفتاب به صحنه رفت.
به گزارش ایران تئاتر نمایش «باک» از گروه تئاتر گاراژ به کارگردانی، دوشنبه دوم بهمن، ساعت 11 و 15 در بخش تمرین اجرا(ترای اوت) سی و ششمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر در تئاتر آفتاب به صحنه رفت.
مسعودی که از اعضای گاراژ تیاتر که بعنوان کارگردان، نویسنده و موزیسین در این گروه فعالیت میکند؛ درباره اجرای «باک» این گونه توشیح داد: در واقع «باک» یک اجرا نیست؛ بلکه یک بازنمایی است. یکی از شیوه های اجرایی، دمونستریشن های است که بازنمایی ای از تمرینات یا از یک لحظه از روز تمرینی است. ما، در پارت صبح «باک» که ساعت 11 اجرا شد، درباره فرایند شکل گیری یکی از آثار گاراژ صحبت کرده و بعضی از قطعه ها را با حضور هانی عبدالمجید قدیمی ترین بازیگر گاراژ، بازنمایی کردیم. در پارت بعدازظهر هم در واقع یک پروژه ی اجرایی مانند نشست داشتیم؛ که تازه بر روی آن تمرکز کرده ایم و حدودا چهار پنج ماه است که در حال تمرین آن هستیم و دو اجرا، دوتا بازنمایی متفاوت است.
او در ادامه درباره پارت صبح و بعدازظهر توضیحات بیشتری ادامه داد: در واقع در پارت صبح هانی عبدالمجید قرار است که یک اثرسولو پرفورمنس را که درحال تمرینش هستیم؛ بازنمایی کند. این اثر یکی از پوئتیک های هانی از اثر «آنک ماه» است که اثری اسمبل در گاراژ بوده که از لحاظ آرتیسیتی اثر نسبتا ستایش شده ای است. در پارت بعد از ظهر در واقع ما روی پروژه ای به نام «باک پرفورمنس مثبت چهار» نسخه ی راز و ترس کار می کنیم. ما اسفند سال گذشته یک اجرایی با همین تیم تحت عنوان «باک پرفورمنس منفی چهار» که در یک پارکینگ چهار طبقه در زیرزمین اجرا میشد، داشتیم؛ ولی در نسخه جدید درباره ی ترس، راز و حضور یک سری جوان در این نقطه از جغرافیای شهری، اجتماعی و بین المللی است. به هرحال ایران اکنون موقعیت خاصی دارد؛ بین یک منطقه خیلی جنگ آلود است و عملا ما داریم به صورت پدیدار شناسانه وانسان شناسانه این قضیه را تحت عنوان پرفورمنس و اجرا دنبال میکنیم.
کارگردان گروه تئاتر گاراژ درباره شیوه بازنمایی ها توضیح داد: ما دموستریشن ها(بازنمایی) را معمولا روی پروژه هایی انجام میدهیم که در حال تمرین آن هستیم؛ عملا نشان میدهیم که آن تکنیک های نمایشی ای که در اجرا استفاده میکنیم، چه حال و هوایی دارد و چه جور قطعات تکرارپذیر ایجاد میکنیم؛ ولی به معنای این است که اجرا یک پارت هایش آماده شده است یا یک نسخه ای در حال حاضر دارد اما به این معنا نیست که این اجرا، اجرای نهایی ما است.
او افزود: این واقعیت از سمت گاراژ وجود دارد که اینجور نیست که بگوییم مثلا تمرین میکنیم تا اجرایی بسته و نهایی شود؛ بلکه سعی میکنیم زیست یک اثر را سال ها به شکل های مختلف زنده نگه داریم. هدف تمرینات مختلف ، هر لحظه ، افزایش توانایی بازیگران در جداسازی -ایزولیشن – است. بازیگر میتواند فارغ از تمام تنشها، حرکتی جدای از گفتار انجام دهد، یعنی همان چیزی که در زندگی واقعی روی میدهد. بازیگر ِ گاراژتیاتر در مدت یکسال نقش خود را طراحی می کند و می سازد. بازیگر گاراژتیاتر _به عنوان فردی سختکوش_، وظیفه دارد یک امر پاکیزه، قابل توسعه و نامیرا به عنوان یک پریسایز ارایه دهد؛ از این رو اجراهای گاراژ تیاتر قطعاتی هستند که در طول یکسال تمرین ساخته و پرداخته شده اند. همچنین تیم پژوهش گاراژ تیاتر در هر دوره روی شیوه خاصی از بازیگری مطالعه و تحقیق می کند که این تحقیقات، به تدوین دوره تمرینی برای همان شیوه می انجامد. در نهایت بازیگران گاراژ شیوه مورد مطالعه را توسعه میدهند و سبک و متد شخصی خود را برای تمرینات تولید می کنند.
علی مسعودی درباره گاراژ، فعالیت ها و اهداف آن گفت:گاراژ تیاتر یک کمپانی تئاتر است که حدودا 12 سال است که در قم فعالیت میکند. حوزه فعالیت گاراژ تیاتر تحقیق و پژوهش در حوزه تئاتر آزمایشگاهی است. فعالیت اصلی گاراژ تیاتر تحقیق و پژوهش در حوزه مطالعات انسانشناسی فرهنگ، بررسی رفتار و توسعه توانایی بدن و بیان بازیگر است، چیزی که از آن به فنون فراروزمره یاد میکنیم. هم چنین با چند بنیاد، موسسه و کمپانی تئاتر فعالیت هایی داریم و در سطح داخلی هم به شکل کوچ نشیتی در شهرها و روستاهای مختلف به اجرا می پردازیم.سال گذشته هم به عنوان برترین کمپانی تئاتر ایران از طرف انجمن کانون منتقدین و نویسندگان خانه تئاتر انتخاب شده ایم و خارج از ایران هم تحت عنوان تحقیق، پژوهش و اجرا و.. اجراهایی داریم.
او افزود: از جمله شیوه هایی که در طی سالیان گذشته گاراژ به تحقیق و پژوهش درباره شان پرداخته و آنها را توسعه داده است می توان به : بیومکانیک مهیرهولد، کورپورال مایم اتیین دکرو، متن نگاری جمعی آرین منوشکین، خودبرانگیختگی گرتوفسکی، پیش بیانگری یوجینیو باربا ، بوتوی کوزو اوهنو ، چی کونگ، لایو آرت(پرفورمنس) و … اشاره نمود.
مسعودی با بیان اینکه به دلیل اضطراب و سرعت در بخش ترای اوت نتوانسته کار هنرمندان دیگر را ببیند؛ نظرش را درباره بخش ترای اوت(تمرین اجرا) بیان کرد: شکل گیری هسته چنین بخشی در جشنواره فوق العاده و خوشحال کننده است. ولی واقعیت این است که شکل گیری همین بخش جدید توی جشنواره ی فجر برای شخص خود من خیلی خوشحال کننده است. شکل گیری بخش هایی مثل آف استیج و ترای اوت نشان میدهد که میخواهیم کمی بیشتر به استاندارد های روز دنیا نزدیک تر شویم؛ اما باید بپذیریم که زمان میبرد و امیدوار باشیم این شکل از مدیریت و نگاه در سال های آینده تداوم داشته باشد. اضافه شدن این بخش و مدیریتی که در زمان کوتاه برای شکل گیری آن انجام شد؛ از نظر من فوق العاده بود و امتیاز مثبتی برای جشنواره امسال است.باید در سال های آینده به هویت ترای اوتی بخش هم بیشتر توجه شود و این اتفاق با مواجه هنرمندان با زمان، نوع نگاه، نوع اثر و جهان بینی آن ها اتفاق می افتد.
مسعودی که علاقه مند به بررسی کردن و تمرین دادن در حوزه اکتینگ است؛ در ادامه افزود: همین اثری که ما الان در حال بازنمایی اش هستیم، حدود هفت یا هشت سال پیش که جوان تر بودیم نیز، آن را برای جشنواره ارائه دادیم؛ اما تصوری از این نوع اجراها نداشتند؛ به طور مثال بازبینی که آمده بود بیشتر فکر می کرد که ما کار عجوج مجوج انجام می دهیم و می گفت این ها چه دنیایی را دارند پیگیری میکنند. امروز اما خوشحالم که اینگونه اجراها، جای خود را در تئاتر و جشنواره پیدا کرده است.
او در پایان درباره جشنواره تئاتر فجر بیان کرد: جشنواره فجر به هر صورت جشنواره فجر است یعنی یک استایلی داشته، پیش گرفته و می رود. به هر حال، نقدهایی به ساختار و استایل جشنواره وارد است و خیلی از قسمت های آن ما را قانع نمی کند و آزار می دهد.