از دشواری وظیفه

به گزارش ایران تئاتر در یادداشت سید مجتبی حسینی، معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی آمده است: دشواری وظیفه چنان است که باید در غبار راه، قضاوت های نابهنگام را پاسخ داد و از ناهمراهی و ناهمواری های پشت سر و پیش روی که روشنی و امید را واژگونه جلوه می دهند، گلایه کرد. از دیرباز، این خصلت هنر بوده است که به موهبت حقیقت بینی و حقیقت خواهی اش، در مظان گمراهی و اتهام بدعت باشد. چه باک که معتقدیم آفتاب، از پس تاری ها و تیرگی ها، می تابد و چه دلیلی مبرهن تر از واقعیتی که اگر چه دیر اما پذیرشی عام به بار می آورد. هنر نه یک امر صرفاً قدسی که پدیده ای عاقبت اندیش است که می کوشد نظام اجتماعی را بهبود ببخشد و آرزومند سعادت جامعه ای که از آن پا گرفته است باشد. خیرخواهی مادرانه ای که عتاب و خطابش آمیخته به انس و الفت است و پیوسته عاقبت به خیری فرزند خویش را در دل و جان دارد. روزگار ما چندان که باید مقرون به بایدها و منفور از نبایدها نیست و هنر امروز ناگزیر به افشای ابتلائاتی است که بیمارگونه، مرزهای اخلاق و حدود انسانیت را برآشفته است و حق به جانب، حقوق اجتماعی را که بر مبنای الگوهای دینی و آموزه های مدنی تدوین شده اند، تهدید می کند. تقابلی اگر در این گفتگو، سر بر می آورد نه از بدعهدی هنر که از بی توجهی به تنوع باورها و گوناگونی آرایی است که هدفی مشترک را جستجو می کنند. تلخی و ناگواری هنر، ریشه در ستیز بیهوده ای دارد که مبنای گفتگوی خویش را بر مغلوب دانستن و نامشروع خواندن دیگری قرار داده است. ما در روزگاری به سر می بریم که به جهل مدرن مبتلاست و کم حوصلگی و شتاب در قضاوت ها، بدین داستان بیشتر دامن می زند. قطعا از نهاد نامطلوب و معوج جامعه ای که برای بهبود خویش، تلاشی خرج نمی کند و در استقرار آرمان ها و آداب انسانی که برساختی دینی و خاستگاهی آسمانی دارند، نمی کوشد، نمی توان انتظار معجزه داشت. این بی نظمی باید به مدد هم افزایی مدل های علمی و الگوهای عملی، نظم پذیر شود و بهبود تدریجی جریان اجتماعی را رقم بزند. بیاموزیم که منطق دیگرستیزی و الگوی حذف، اتفاق آفرین نخواهد بود و فرجامی جز کنش ها و منش های معترض تولید نمی کند. هنر، معبر برون رفت از چنین وضعیتی است و هر چه قدر این ناهمگونی صلب تر به نظر آید، مواجهه ی سخت­تری در پیش خواهد بود. به گواه آن چه که به ارزیابی اندکی قابل وصول است، گاه و بی گاه، همت هنرمندان و دغدغه ی اجتماعی هنر، بی رخصت مطالعه زمانی و مکانی و مواجهه با علل تولیدی، چالش برانگیز شده است و این نهاد اجتماعی که فارغ از پشتوانه ی عام اجتماعی، سقف و سایه ی چندانی ندارد، مورد هجوم و تعرض قرار می گیرد و به پیش فرض های ثابت نشده و قرائن نامشهود متهم می شود. در این فکرم ای کاش نهاد آرمان خواه هنر، این بخت را داشت که هم چون دیگر نهادهای اجتماعی در ابتلائات و مصائب و در قصورهای عموما سهوی، فرصت دفاع و مجال تبیین رویکرد خویش را می داشت اما شوربختانه، غبار قیل و قال ها، جان جویای هنر و توان خیرخواهانه ی هنرمندان را مخدوش کرده است و به ناگزیر، حوصله ای برای از خویش گفتن و بیان مقصد و مقصود باقی نگذاشته است. وقت آن است که از این دشواری وظیفه، حرفی در میان آید و بطن شریف و متن نجیب هنر، رخ نمایی شود تا سره از ناسره تمییز گردد. ناگوار است که مردمی ترین رسانه ی روزگاران، از رسایی بیفتد و حق نیست که در احتضار پیش روی هنر، خطابه ای خرج نشود که در روزگار ما ذوالفقاری چند، اگر باقی است یکی زبان هنر است که در نظر پیر جلودار انقلاب "دشمنی با آن دشمنی با خورشید است". خود را مکلف به بایدها می دانیم و پیوسته خود را به مراعات روزگار سختی که در آن پر و بال می تکانیم، توصیه می کنیم اما تعابیر ناصواب و نامنصفانه ای که به حریم قدسی هنر و ساحت منزه هنرمندان، متعرض است را نمی پذیریم که صلاح و سلاح هنر، حقیقت آفرینی و حقیقت طلبی است. در این فرصت اندک، عمر اگر رخصت دهد، در سلسله نوشتاری، برآنم تا در مواجهه ی با تظلمات رفته و در راه، به دفاع از نیک اندیشی و نمک شناسی هنرمندان ارجمند این روزگار دشوار، احضار توجهی داشته باشم تا صدایی به گوشی برسد که جز این صواب نیست.