در حال بارگذاری ...
به بهانه برگزاری جشنواره نمایش‌های آئینی و سنتی

تئاتر، آیینه‌ آیین‌ها

ایران تئاتر-ارمغان بهداروند: هیچ قرار نیست ضرورت احیای و استمرار آیین‌ها را در یک اثر به تمام آیینی یادآوری کنیم که چنین چهره‌ای از آیین نمی‌تواند همه‌ی حواس مخاطب را از آن خود کند و به تجربه درخواهیم یافت که کارکرد موزه‌ای، تاثیر طولانی‌ مدتی نخواهد داشت و خروج از موقعیتِ واقع، به مرگ این کارکرد منتهی می‌شود‌.

رایحه‌ی عطری را در خاطر بیاورید که آمیختن‌اش با فضای موجود، موثرتر خواهد بود و بیش‌تر از نفس به نفس شدن با ظرف عطر، اتفاق آفرین است.
جشنواره‌ی تئاتر آیینی سنتی همین دغدغه را در خیال و خاطر دارد و در همه‌ی ادوارش با گَردگیری از آداب و آیین و سننِ ملی و مذهبی، پیوسته کوشیده است، هنر امروز از گنجینه‌ی آیین برخوردار باشد و برخوردار بماند و ارزش افزوده‌ای برای مخاطب امروز بیافریند.
احضار آیین‌ها و احیای سنن باید به زیرکی و هوشمندانه در بافتار تولیدات نمایشی امروز گره زده شود تا انسان معاصر به تداوم اثرگذاری سنن و خیرخواهی باورها ایمان بیاورد و در بازآفرینی آیین‌ها، خطرات و مخاطرات روزگار خویش را چاره‌جویی کند.
بسیاری از تجربیات مدرن نمایشی و سینمایی را می‌توان گواه گرفت که با استعانت از استعدادهای آیینی و اقتباس از اَشکال و افعال و اقوال پیشین موفق به خلق آثاری شده‌اند که هر چند به یقین نمی‌توان آن‌ها را در شمار آثار آیینی به حساب آورد اما قطعا موفقیت آن‌ها مرهون همین دُرست‌اندیشی و دُرست‌گزینی است.
تئاتر در سرزمین ما اگر چه کم سابقه اما به وضوح می‌توان مواجهات نمایشی ارزشمندی را در کالبد فرهنگی جوامع روستایی و شهری قرن‌های متمادی معرفی کرد که بازتاب آن در آفرینش‌های تئاتری برخی ملل قابل استخراج است.
یکی از تکالیف این جشنواره، برون‌تاب این گنجینه است. گنجینه‌ای که در متون داستانی، خلق قهرمانان، فرهنگ البسه، اخلاق اسطوره‌ای و کیفیت فردی و گروهی انسان‌های دیروز، مشهود و ملموس است و شاید به دلیل تکرار مواجهه و خلاقیت نسبی برای مخاطب ایرانی چندان غیرقابل تصور نباشد اما به قطع و یقین اسباب اعجاب مخاطبان ملل را به دنبال خواهد داشت و فرصت برخورداری تئاتر جهان را از این ظرفیت ممکن خواهد نمود. "یوجینو باربارا " کهنه کارگردان بین‌المللی این حیرت و سرگشتگی را در تماشای تعزیه‌ای در همین جشنواره‌ی آیینی سنتی تجربه کرده بود و از آن به عنوان شکلی نادر در تئاتر یاد کرد و به سرخوشی تاکید کرده بود که امیدوار است بتواند در آثارش از توانش این گونه‌ی نمایشی گرته‌برداری کند.
معتقدم انسان امروز که بیش از همیشه هفت‌خوان‌های آزمون انسانیت را پیش رو دارد باید به مجاورت آیین‌ها و سنن، رویینه‌تن شود. این رویینه‌تنی تعهد تئاتر است.




نظرات کاربران