در حال بارگذاری ...
ایران تئاتر بررسی می کند؛( بخش دوم)

نتیجه جوان گرایی در مسابقه تئاتر ایران

ایران تئاتر:در بخش دوم گزارش به معرفی آثار بخش مسابقه یک فجر می پردازیم. این بخش نیز آثار جوانان را در بر می گیرد به ویژه اینکه ۳نمایش های منتخب استانی نیز در این بخش معرفی می شوند.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

به گزارش ایران تئاتر، جشنواره تئاتر فجر از دوره قبل در ساختار دسته بندی  برای بخش های رقابتی اش دچار تغییراتی شد. هر چند این تغییرات همواره و در هر دوره به شکل جزئی یا وسیع رخ می داد اما تغییری که از آن می گوییم به نظر می رسد نتیجه یکنواخت شدن سطح کیفی آثار بود و از سوی دیگر برداشتن القاب و صفت هایی که دسته بندی جشنواره موجب می شد احتمالا مخاطبان آثار نسبت به نمایش ها دچار پیش داوری هایی بشوند. عناوینی مثل نسل نو یا جشنواره استان ها القابی اینچنینی بودند که شاید در گذشته جدا کردن این آثار در دسته بندی ها توجیهی داشت اما در تئاتر امروز به نظر می رسد با سطح کیفی آثار  دیگر این طبقه بندی معنایی ندارد. شاید بارها شده باشد که آثاری از تئاتر شهرستان را دیده باشید که کیفیت بهتری نسبت به آثار اجرا شده در سالن های حرفه ای تهران داشته باشند. به همین ترتیب آثار دانشجویی هستند که چه از لحاظ کیفیت هنری و چه کیفیت تولید هیچ چیز از آثار دیگر کم ندارند. امسال نیز همچون سال گذشته بخش صحنه ای جشنواره تئاتر فجر در سه بخش مسابقه تئاتر ایران یک و دو به همراه بخش بین الملل خواهد بود. در این گزارش به معرفی آثار مسابقه ایران یک می پردازیم:
 

اجرای صحنه ای که با نسخه سینمایی آن آشنا هستید

نمایش، داستانی‌ست درباره سرگذشت سه نفر، سرگذشتی تلخ که روایت قبل و بعد از انقلاب شیلی را در بطن زندگی آدم‌هایی روایت می‌کند. نمایشی از تنهایی، خودخواهی و عشق گمشده میان آدم ها، جنایاتی که زمان فقط می‌تواند آن را مخفی کند و هرگز التیام نمی‌یابد. از سوی دیگر شرایط اجتماعی و سیاسی دوران قصه نمایشنامه می تواند ویژگی هایی سیاسی به اثر دهد: ما اینجا دموکراسی داریم ولی همه چی دست خودشونه/ اقتصاد،سرمایه ،قدرت نظامی و ... همه چی! مرگ و دوشیزه اثری است از آریل دورفمان با ترجمه حشمت الله کامرانی و کارگردان سینا راستگو. این اثر پیش از این اسفند ماه سال گذشته در تماشاخانه پالیز به روی صحنه رفت.

 

کابوس های میزانسن داده شده

نمایش مقدس اثری است که به نوعی با تعامل مخاطب اجرا می شود و در دوره پیشین جشنواره دانشجویی در تالار مولوی اجرا شد و توانست در بخش کارگردانی نامزد دریافت بهترین کارگردانی و طراحی صحنه شود. سعدی محمدی عبد درباره این اثر می گوید: این نمایشنامه محصول یک رشته کابوس بود که سال گذشته برای چند هفته خواب را از من گرفته بود. گاهی شب ها بیدار می شدم و تا ساعت ها به اتفاقاتی که در ذهنم می افتاد فکر میکردم و در این بین مدام حوادثی که از دوران کودکی از ذهنم محو شده بود را بازکشف می کردم.

بنابراین به تدریج ایده این نمایش در ذهنم شکل گرفت. اولین بخشی از کار که خیلی زود کامل شد، مکان نمایش بود. در همان دو سه هفته اول میدانستم که حوادث قرار است کجا رخ دهند و حول این مکان بود که بسیاری ایده ها و نحوه مواجهه تماشاگر با اثر را طرح کردم.

 

حمام متروکه

داستان نمایش "ناگهان همه بر می خیزند به اوازی دیگر" درباره مردی با صورت نیمه سوخته است که  با پیر زن و دختری روبرو می شود که در یک حمام زنانه متروکه زندگی می کنند و در ادامه داستان شخصیت های دیگر نیز به این جمع اضافه می شوند.  مرد ماموریت دارد تا  تا دستور تغییر کاربری این مکان را اجرایی کند و مواجهه با دو زن ساکن قصه این افراد را با هم در می آمیزد. در حین نمایش متوجه می شویم هر کدام از این شخصیت ها چقدر تنها و مقهور شرایط اجتماعی پیرامونشان هستند و در کلیت گاهی مواقع شرایط آنقدر برای عده ای سخت می شود که می خواهند از موقعیتی که در آن قرار دارند، بیرون بزنند و به گوشه امنی بروند، در حالی که این کار به آنها کمک نمی کند چون باید در شرایطی که هستند اقدام به حل مشکلشان بکنند نه از آن فرار کنند. این نمایش بهمن ماه گذشته در عمارت نوفل‌لوشاتو به نویسندگی و کارگردانی سعید آجربندیان اجرا شده است.گفت و گو با کارگردان نمایش را می توانید اینجا بخوانید.

 

کت واک تئاتری

نمایش هار که بیشتر به یک پرفورمنس شبیه است تا تئاتر، در قالب یک کت واک و بدون دیالوگ رخ می دهدو این نمایش که جزو آثار برگزیده جشنواره سی و هفتم تئاتر دانشگاهی است به گفته کارگردان ایده آن از رفت و آمدهای درون مترو و تنوع انسان ها شکل گرفته است. روند اجرا نیز ابتدا از یک کت واک ساده شرو می شود اما در ادامه اتفاقات به شکل دیگری پیش می رود. این اثر پاییز امسال در تالار اصلی مولوی به کارگردانی حسین پوریانی فر اجرا شد.

گفت و گو با کارگردان نمایش را می توانید اینجا و نقد نمایش را اینجا بخوانید.

 

ویتسک شش نفره

نمایشنامه «ویتسک» به‌عنوان نخستین اثر اکسپرسیونیستی در ادبیات نمایشی شناخته می‌شود. این نمایشنامه پر رمز و راز آخرین نمایشنامه «گئورگ بوشنر»، نویسنده آلمانی است که با مرگ او نیمه‌کاره ماند و بعدها ویراستاران، نویسندگان و مترجمان پاره‌های این نمایشنامه را به هم دوختند و این اثر زاده شد. این اثر در زمان خود به‌قدری حیرت‌آور بود که نخستین اجرای آن ۸۲ سال پس از مرگ بوشنر بود. اجرای ویتسک در خانه نمایش دا رویکرد متفاوتی به این اثر داشت و تفاوت آن در تعدد شخصیت های ویتسک آن است که در 6 شخصیت تکثیر شده. سینا احمدی این اثر را تیرماه در خانه نمایش دا اجرا شد.

 

 

معجونی از کافکا و آبه

نمایش فرآیند براساس رمان "محاکمه"، "قصر"، "مسخ"، مجموعه داستان‌های کوتاه کافکا و رمان "تجاوز قانونی" اثر کوبو آبه که آن هم متاثر از رمان‌های فرانتس کافکا است، نگاشته شده است. شخصی به نام "کا" به تنهایی در خانه‌ای زندگی می‌کند، شبی اعضای خانواده‌ای ناشناس تک به تک وارد خانه "کا" می‌شوند تا خانه به اشغال این اعضا در می‌آید. درونمایه اصلی این اثر درباره قانون است و به مفاهیمی همچون تجاوز، گرسنگی، حریم شخصی و ... نیز پرداخته می‌شود و کلیت فضا به شدت متاثر از آثار کافکاست. این اثر تابستان امسال به کارگردانی علی کرسی زر در تالار اصلی مولوی اجرا شد.

گفت و گو با کارگردان نمایش را می توانید اینجا بخوانید.

 

روایتی سرد از جنگ جهانی

این نمایش به کارگردانی مصطفی ابهری مارشک از مشهد در این دوره حضور پیدا کرده و علاوه بر اجرای عموم در نگارخانه اشراق مشهد توانسته است در بیست‌وپنجمین جشنواره تئاتر استانی خراسان رضوی(رضوان) عناوین اول طراحی صحنه، دوم بازیگری مرد، سوم کارگردانی، برگزیده موسیقی و تقدیر ویژه بازیگری را کسب کند. نمایش سردسیر روایتگر داستانی عاشقانه در دوران جنگ سرد است که یکی از مهترین رویدادهای تاریخی قرن گذشته را از زاویه ای دیگر به مخاطب نشان می دهد. داستانی مربوط به ١٩۶٠ که در کشورهای روسیه و فرانسه روایت می شود و دکور آن نیز اصلا شبیه فضاهای کلاسیک و اروپایی نیست بلکه تنها با جابه‌جایی هفت صندلی در قالب‌های مختلف مثل تخت، کتابخانه و... فضاهای نمایش ساخته می شود.

 

برداشت آزاد از برداشت آزاد

مده‌آ اولین بار توسط اوریپید در دوران یونان باستان به نگارش در آمد اما در طول تاریخ همواره اقتباس های فراوانی از آن شده. این نمایشنامه نیز همچون دیگر آثار کلاسیک دارای تاریخ انقضا نیست و ما در جامعه امروز با نگاهی دقیق می‌توانیم مابه‌ازای عینی آن را پیدا کنیم. هاینر مولر با برداشتی آزاد از اثر اوریپید نمایشنامه را در دنیای مدرن روایت کرد در جشنواره سال گذشته تجربه ندا قاسمیان برداشتی آزاد از نمایشنامه مولر را به روی صحنه آورد."مده‌آ" روایت زنی است که به دلیل خیانت همسرش در پی انتقام‌جویی از اوست. قاسمیان درباره شیوه اجرایی اثرش می گوید: اجرای این اثر بر پایه فرم و موسیقی است. نمایش دیالوگ نیز دارد اما قالب آن فرم است. در شیوه اجرایی از یک عروسک که هم قد و کاملاً شبیه مده‌آ است، استفاده شده است. این نمایش پیش از این در تئاتر مستقل در رپتوار عصر تجربه تئاتر مستقل به روی صحنه رفته است.

 

جعبه ای درباره روزمرگی

علیرضا وحدی نمایش «جعبه» را به نویسندگی مانا هوشنگ‌نژاد و زهرا موسوی اردیبهشت امسال درسالن شهید انصاری مجتمع فرهنگی هنری خاتم الانبیا (ص) به صحنه برده بود. در خلاصه این نمایشنامه آمده است: «عده‌ای به زندگی خود مشغول‌اند بی‌آنکه کسی از وجودشان مطلع باشد. هر روز تکرار دیروز است. تصویری ثابت که نه به لحظه‌ی قبلش برمی‌گردد و نه به لحظه‌ی بعدش می‌رسد اما شرایط سخت‌تر خواهد شد »

وحدی پیش از این نمایش« ازدواج های مرده» را در رشت و نیز تالار حافظ تهران به روی صحنه برده بود. او همچنین، مستند« نگاهی به غمنومه‌ی فریدون » را در سال 95 بر اساس اثر شنیداری «غمنومه‌ی فریدون» به کارگردانی و نویسندگی پیمان قدیمی و آهنگسازی حسین علیزاده کارگردانی کرده بود.

 

اختلافات قومیتی موضوع یک نمایش

«چکامه‌هایی که حباب می‌شوند» کاری از علی ذاکری اولین نمایش تاریخ هنرمندان تئاتر جزیره قشم است که به بخش نهایی جشنواره بین المللی فجر راه می یابد. این اثر در حوزه دفاع مقدس شکل گرفته و روایتگر داستان دو جوان جنوبی است که به خاطره اختلافات قومی نمی تواند باهم ازدواج کنند.

این نمایش در پنجمین جشنواره تئاتر منطقه آزاد قشم که از 14 تا 16  شهریورماه و با حضور 4 نمایش برگزار شد، عنوان برتر کارگردانی، عنوان برتر موسیقی (مراد درویشی و ولید باقرزاده)، عنوان برتر بازیگری مرد (کمیل جعفری)، عنوان دوم نمایشنامه نویسی (علی ذاکری) و عنوان دوم بازیگری زن (مرجان چشمه) را کسب کرد.

چکامه‌هایی که حباب می‌شوند در رقابت با 63 نمایش سراسر کشور نیز توانست نظر هئیت داوران را جلب و به عنوان یکی از 14 نمایش جواز حضور در جشنواره اصلی را کسب کند.

 

تاریخ مردم کوچه و بازار فرانسه از قزوین

این اثر که می توان آن را نماینده قزوین دانست، از 19 مهر تا 7 آبان ماه 97 به مدت 20 شب در معرض دید عموم قرار گرفت، زندگی نویسنده و مترجمی به نام خسرو داد است که توسط خلافکاران در گاراژی متروک در حاشیه شهر اسیر شده است.

 تاریخ مردم کوچه و بازار...  در بیستمین جشنواره تئاتر استان قزوین در رقابت با پنج نمایش دیگر توانست رتبه اول کارگردانی (سعید شیخی)، اول بازیگری مرد (پیام نوروزی)، سوم بازیگری مرد (مجید یوسفی) و رتبه اول طراحی لباس (سعید شیخی)را کسب کند. ضمن اینکه در طراحی گریم و طراحی بروشور نیز شایسته تقدیر شد.

نمایش تاریخ مردم کوچه و بازار در قرن هیجده فرانسه، پس از کسب موفقیت در جشنواره استانی، در بین 63 نمایش استان ها نیز جواز ورود به جشنواره اصلی را کسب کرد و قرار است در بخش ایران 2 جشنواره فجر در معرض دید مخاطبان قرار گیرد.

 

خشکسالی گریبان رومئو و ژولیت را می گیرد

رومئو و ژولیت به کارگردانی مسعود صفری از مشهد پس از موفقیت در بیست و هشتمین جشنواره تئاتر استانی خراسان رضوی که11 تا 14 شهریور ماه در مشهد برگزار شد، جواز حضور در جشنواره تئاتر فجر را کسب کرد. نمایش رومئو و ژولیت برداشتی آزاد از نمایشنامه‌ رومئو و ژولیت اثر ویلیام شکسپیر  است که توسط میلاد کاشانی به رشته تحریر در آمده و داستان شهریست که به‌خاطر بحران خشکسالی و کمبود آب، قانونی وضع می‌کند تا از ازدواج و زادولد جلوگیری کنند. رومئو و ژولیت با وجود آگاه بودن به این قانون به یکدیگر علاقه‌مند شده و به شکل مخفیانه به عقد یکدیگر درمی‌آیند.

این نمایش در جشنواره تئاتر استانی مشهد پس از کسب رتبه اول کارگردانی، کسب رتبه دوم بازیگری مرد توسط محسن شهرکی، کسب رتبه سوم بازیگری زن توسط نینا گودرزی  کسب رتبه سوم طراحی صحنه توسط مسعود صفر، به جشنواره فجر معرفی و طی داوری نهایی از میان کلیه نمایش های استانی، جزو 14 اثر نهایی قرار گرفت. 

 

آداب رسوم جنوبی در عروسی خون

عروس خون نمایشی است براساس اثر فدریکو گارسیا لورکا، که در ساختار اجرایی بر مبنای آداب و رسوم جنوب، طراحی و قابلیت اجرا پیدا کرده است.

داستان راوی فرار یک عروس در روز عروسی‌اش با معشوقه ایی‌ست که سال‌ها در انتظارش بوده و پیامدهای فاجعه آمیز این اقدام به تصویر می شد.

فضل‌الله عمرانی این نمایش را از بندر دیر، در سی‌امین جشنواره تئاتر استانی بوشهر که با حضور ١٤ نمایش از 25 تا 30 آبان برگزار شد، شرکت داد و ضمن کسب جایزه اول بخش کارگردانی، جایزه اول بخش طراحی صحنه (پژمان برزگر)، جایزه دوم بازیگر زن (زیبا دریا سفر) و جایزه سوم بازیگر زن (ندا بداغی)، جواز حضور در جشنواره فجر را به دست آورد.