در حال بارگذاری ...
وحید نفر در گفت‌وگو با ایران‌تئاتر مطرح کرد

بیماری کاتالپسی، بیماری قرن مدرن است

ایران‌تئاتر: با رشد زندگی مدرن و رشد آپارتمان‌نشینی که منتهی به تنهایی آدم ها شده است؛ چالش های زیادی را برای آدم های کلان شهرها به وجود آورده است و گاهی این چالش‌ها منجر به بروز بیماری‌های روانی می شود. وحید نفر در نمایش کاتالپسی در قالب زندگی زوج جوانی به این چالش‌ها در قالبی طنز و روان شناختانه می پردازد.

وحید نفر بیش از یک دهه است که در تئاتر نقش‌های ماندگاری در حوزه‌های مختلف خلق کرده است و به نقش هایش شیرینی خاصی اضافه می کند و بازیگر خشک و بدون انعطافی نیست. بازی در نمایش سفرنامه مرجان، چهل گیس، آناکلایبر، آبگوشت زهرماری، بیتوس بیچاره، ماه و پلنگ، شیطان و خدا، آرش، شرحی کشاف در ...، این جا خانه من است، تلخ بازی قمر در عقرب و کنلل از جمله کارهای موفق کارنامه کاری وحید نفر هستند. نفر تاکنون برنده جایزه اول بازیگری مرد در جشنواره تک‌ نفره برای بازی در نمایش عاشقی و دریافت جایزه اول بازیگری مرد از بخش نمایشنامه‌خوانی دهمین جشنواره تئاتر دانشجویی برای نمایش دل سگ شده است. در خلاصه داستان نمایش کاتالپسی آمده: شهرزاد و کیانوش زوجی هستند که به همراه دوستان و سایر همسایگان در یک مجموعه آپارتمانی زندگی می‌کنند. کیانوش دچار پارانوئید است و بیماری او اتفاقاتی را برای خودش و دیگر همسایگان ایجاد می‌کند. در این نمایش که آبان ماه در عمارت نوفل لوشاتو ساعت 21 روی صحنه می رود. با وحید نفر درباره اجرایش نمایش و ساختار های روانکاوانه اش گفت‌وگویی انجام داده ایم.

 

در چند سال اخیر نمایش های موفقی مثل مونولوگ همه چیز می گذرد .... را با بازی بیتا معیریان  کارگردانی کرده اید و این روزها هم نمایش کاتالپسی را روی صحنه آورده اید. آیا کارگردانی به اندازه بازیگری برایتان دارای جذابیت است؟

برایم هر دو مدیوم ارزشمند است و نمی توانم بگویم که کدامشان برایم ارجحیت و رجحانی دارد و هر موقع که فرصت مناسبی برای کارگردانی به دست بیاورم؛ نمایشی را کارگردانی می کنم.

 

شما به عنوان بازیگر در ژانرهای مختلف تئاتری در نمایش‌های رئالیستی مثل به مناسبت ورود اشکان و در باب تفریحات سالم و غیر سالم و نمایش های غیر رئال و فانتزی بازی داشته اید. چقدر به تنوع نقش هایی که بازی می کنید اعتقاد دارید؟

علاقه دارم با کارگردان های دارای تقکر و صاحب سبک کار کنم . از طرفی برایم مهم است که خودم را در گونه و نقش خاصی محدود و مقید نکنم و در ضمن نقش هایی را که بازی می کنم دوست داشته باشم. نقشی که در نمایش در باب تفریحات سالم و غیر سالم بازی کردم واقعا دوستش داشتم. چند سال قبل هم در نمایش مرگ آسد کاظم نوشته محمود استاد محمد هم تجربه متفاوتی در مورد بازی در نقش یک آدم مسن و پایین شهری را به دست آوردم. نکته مهم دیگر جو و فضای حاکم بر گروه اجرا کننده نمایش است که باعث می شود دست به انتخاب نقش ها بزنم.

 

آیا متن نمایش نامه را برای نوشتن به امیر ریاحی سفارش دادید؟

نه چهار سال قبل با امیر ریاحی آشنا شدم و متوجه قلم خوب و توانمندش شدم و ماه قبل که تماشاخانه نوفل لوشاتو اعلام کرد که می تواند برای آبان به ما سالن بدهد این متن را انتخاب کردیم و با همکاری گروه به موقع برای اجرا آماده شد.

 

معمولا در نمایش هایی که کارگردانی آن را انجام می دهید بازی نمی کنید. دلیل چنین رویکردی چیست؟

به جز یکی دو مورد در نمایش هایم بازی نکرده ام و دوست دارم تمام تمرکزم روی کارگردانی و هدایت بازیگران باشد و اگر بخواهم توامان این دو کار را انجام بدهم کار سخت می شود.

 

آیا علت انتخاب نام کاتالپسی برای نمایش به دلیل جلب توجه مخاطب بود؟

انتخاب این نام بیشتر جنبه استعاری دارد و کار راجع به دل مشغولی و گرفتاری های طبقه متوسط جامعه(با تاکید بر قشر هنرمند و آرتیست) است. کاتالپسی یا چوب وارگی استعاره ای از خشک و بی تفاوت شدن آدم ها است؛ که منتج به عدم ارتباط عاطفی با نزدیکان و اطرافیان و دوستان می شود.

 

شاید دلیل مهم بروز چنین مسئله ای رشد زندگی مدرن و دور شدن آدم ها از یکدیگر است؟

درست است و قبول دارم این مسئله خیلی اثر گذار است. اصل بیماری کاتالپسی از اواخر قرن نوزدهم به وجود آمد. زمانی که انقلاب صنعتی آرام آرام رشد می‌کرد و متوجه شدند که استرس های عصبی عامل اصلی این خشک شدگی موضعی بدن است و حضور در جامعه مدرن و زندگی‌های ماشینی باعث شده آدم ها برای تلاش معاش و اقتصاد خانواده در شرایطی قرار بگیرند که با هر چه دست و پا زدن بیشتر، بیشتر درآن غوطه ور می شوند و در این فرآیند عواطفشان هم نابود می شود.

 

در این فرآیند ممکن است خصلت های بد بشری مثل حسادت و بخل و بی توجهی پر رنگ تر بشود؟

همینطور است. مهم ترین اقدام این فرآیند ایجاد بی حسی و بی تفاوت نسبت به آدم هایی است که شما را دوست دارند. در جامعه خودمان هم چنین فرآیندی بسیار فراگیر شده است و البته تاکید ویژه ای شده که به کسی برنخورد. این رویه منشا تمام بیماری های روانی، ام اس، دوقطبی ها و پانورئیدی است.

 

برخی از کارگردانان موقعی که نمایش اجتماعی روی صحنه می برند علاقه دارند برای مشکلی که روایت می کنند نسخه و راه حلی هم تجویز کنند. شما چقدر به این قضیه اعتقاد دارید؟

در نمایش صحنه ای وجود دارد که تماشاگر با سه وجه آشنا می شود و اگر در نقاط مختلف سالن باشد متوجه می شود که نوع زاویه بندی که برای طراحی میزانسن در نظر گرفته شده است حق را به یک شخصیت خاص می دهد و در زاویه دیگر حق را به شخص دیگر نمایش می دهد. من مسئله ای را در اجرایم مطرح کردم و قصدم  هشدار دادن برای گسترش این موضوع بود. شاید اعلام این زنگ خطر هم مقداری دیر باشد.

 

در سال های اخیر مقداری دیدگاه مردم جامعه درباره بیماری روانی تغییر پیدا کرده و برخی برای مشکلات روحیشان نزد روان پزشک می روند؟

این روند خیلی کند است؛ اما بازهم جای امیدواری دارد.

 

آیا نمایش کاتالپسی را در حوزه آثار رئال با رویکرد فانتزی و سوررئال می توانیم بدانیم؟

داستان نمایش در یک بستر رئالیستی روایت می شود و در کنارش فضاهای کمیکی هم وجود دارد که بعد تلخ زندگی را با تکیه بر چند صحنه سوررئال ارائه می دهد و تاکیدی دارد به نشان دادن فضای ذهنی شخصیت اصلی که بیمار روانی است.

 

آیا کیانوش نمادی از قشر فرهیخته و روشنفکر جامعه است؟

خیلی نخواستم روی این قضیه مانور بدهم و بگویم روشنفکرها اینجوری بوده و در مواقع بحرانی شکننده هستند. کیانوش نمونه ای است که می تواند در هر قشری تسری داشته باشد. خیلی از دوستانم که به دیدن نمایش آمده اند گفتند ملودرامی را دیده اند که می توانستیم برشی از شخصیت خودمان را در قاب آن ببینیم و اجرا خیلی به زندگی نزدیک بود و وجود چنین حسی نزد مخاطب خیلی برایم مهم بود و به نظرم تئاتر باید آئینه ای از خود واقعی آدم ها و طبیعتشان باشد.

 

گفت وگو از احمد محمد اسماعیلی




مطالب مرتبط

گفت‌وگو با کارگردان حاضر در بخش میهمان جشنواره فجر

وحید نفر: «دور»؛ روایتی کمدی-تراژیک از تأثیر جنگ بر زندگی آدم‌هاست
گفت‌وگو با کارگردان حاضر در بخش میهمان جشنواره فجر

وحید نفر: «دور»؛ روایتی کمدی-تراژیک از تأثیر جنگ بر زندگی آدم‌هاست

وحید نفر، کارگردان نمایش «دور» که در بخش میهمان چهل‌ودومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر حضور دارد، این اثر را روایتی کمدی-تراژدی از تأثیر جنگ بر زندگی آدم‌ها معرفی کرد.

|

گفت‌وگو با نویسنده و کارگردان «دور»

وحید نفر: تئاتر باید آینه‌ای برای تماشاگر باشد
گفت‌وگو با نویسنده و کارگردان «دور»

وحید نفر: تئاتر باید آینه‌ای برای تماشاگر باشد

وحید نفر، نویسنده و کارگردان نمایش «دور» با بیان اینکه تئاتر باید آینه‌ای برای تماشاگر باشد، گفت اینکه تماشاگر با رضایت و با یک فضای ذهنی متفاوت از زمانی که وارد سالن شده است، از سالن اجرا خارج شود، از فاکتورهای موفقیت یک نمایش به شمار می‌رود.

|

نظرات کاربران