امروز طراحی لباس تئاتر جایگاه خود را پیدا کرده است

به گزارش ایران تئاتر، آیین نکوداشت ادنا زینلیان هنرمند پیشگام طراحی لباس تئاتر و اپرا در ایران شامگاه چهارشنبه ۲۳ مرداد ماه ۱۳۹۸ همزمان با آیین رونمایی «نشان ادنا زینلیان»  با حضور شهرام کرمی مدیر کل هنرهای نمایشی و جمع کثیری از هنرمندان عرصه تئاتر در تالار وحدت تهران برگزار شد.

 در ابتدای این مراسم فیلم مستندی درباره شخصیت و فعالیت های هنری ادنا زینلیان برای حاضرین در این مراسم به نمایش درآمد.

ایرج راد بازیگر شناخته شده تئاتر و سینما و عضو رئیس هیات مدیره خانه تئاتر در بخش بعدی این مراسم طی سخنانی گفت: یاد واحد طراحی بنیاد رودکی و سالنی که ادنا زینلیان و گروهش آنجا خیاطی می کردند و سالنی که در آنجا دکور ساخته می شد بخیر.  به هر حال همه این ها بود و کارهای فراوانی صورت می گرفت ولی امروز متاسفانه کمتر با واحد طراحی و آن انبار عظیم لباس و آن کارگاه دوزندگی و آن کارگاه دکور روبه رو هستیم. هر مکانی که در ان کار هنری صورت می گیرد لازمه اش این است که دارای همه این خصوصیات و امکانات باشد. ادنا زینلیان با چند تن دیگر از دوستانی که خودش هم آن ها را انتخاب کرده بود واحد طراحی را ایجاد کردند که انواع و اقسام کارها را هر یک به نوبه خود با تخصص خاصی برای طراحی لباس داشتند و همینطور واحد دکور و جاهای دیگر. ادنا همچنان فعال و خوشحال و بسیار بسیار جدی بود. من در سه مورد از نمایش هایم افتخار این را داشتم که با ادنا زینلیان کار کنم.

او در ادامه افزود:  ادنا زینلیان فقط یک طراح نیست؛ او دقیقاً اثر نمایشی و درام و اثر دراماتیک را می شناسد. جایگاه ویژه صحنه، نور، فضای صحنه و میزانسن کارگردان را می شناسد. طرحی که او برای شخصیت ها ارائه می دهد بارهاو بارها در ارتباط با آن شخصیت با کارگردان صحبت می کند و بارها نمایشنامه را می خواند و به دفعات در تمرین های نمایش ها حاضر می شود. او وقتی لباسی را برای یک شخصیت طراحی می کند تمام زوایا و جوانبش را در نظر می گیرد. زمان نمایش، مسائل فرهنگی آن و جایگاه طراحی و لباس در آن حیطه و محدوده زمان نمایش، شخصیت هایی که بازی می شوند، رنگی که برای لباس او انتخاب می کند و بسیاری موارد دیگر را از لحاظ زیبایی شناختی و تحلیل های دراماتیک رعایت می کند. این ها همه به صحنه جان می بخشد و روح صحنه را متبلور می کند و همه این ها در کنار هم قرار می گیرد و کاری به همت او روی صحنه می رود که بسیار ارزنده است. این ها نکات و ظرایفی است که ادنا زینلیان از آن زمانی که من او را می شناختم تا حال با تمام وجود و با تمام ذهنیت و عشق خودش دنبال کرده و به همین دلیل ادنا زینلیان است. امیدوار هستم که همواره سلامت باشد، همواره بدرخشد و ادنا زینلیان های فراوانی را در عرصه طراحی داشته باشیم.    

در بخش بعدی این مراسم قطعه ای که محبوبه بیات بازیگر سینما و تلویزیون به مناسبت نکوداشت ادنا زینلیان سروده بود توسط مجری این مراسم قرائت شد.

پخش دو کلیپ تصویری به کارگردانی شاهوزندی از برنامه های مختلف آیین نکوداشت استاد ادنا زینلیان و رونمایی از اولین نشان طراحی لباس صحنه در ایران بود که کلیپ اول اختصاص به گفتگوی ستاد برگزاری نکوداشت با این هنرمند داشت که در آن استاد زینلیان ضمن ارائه‌ای مختصر از فعالیت‌های هنری خود از دغدغه ها و انگیزه های خود برای ایده نشان طراحی لباس صحنه در ایران سخن می گفت.

در کلیپ دوم هم که در بخش دیگر مراسم پخش شد، هنرمندانی چون قطب‌الدین صادقی، فرهاد آییش، حمیدرضا نعیمی، فریندخت زاهدی، رضا مهدی‌زاده، لادن مستوفی، حامد کمیلی، مهرانه مهین ترابی هر کدام با ذکر خاطراتی از تجربیاتشان در همکاری با ادنا زینلیان که در این مراسم از او به عنوان بانوی اردیبهشت یاد می کردند، سخن گفتند.

در این بخش که با حضور بردیا صدرنوری مدیر موسسه فرهنگی هنری «راد نو اندیش»، شهرام کرمی مدیرکل هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، شهرام گیل آبادی مدیرعامل خانه تئاتر، فریبرز قربانزاده مدیر انجمن طراحان صحنه و لباس خانه تئاتر، قطب‌الدین صادقی نویسنده و کارگردان تئاتر، حمیدرضا نعیمی نویسنده و کارگردان تئاترلوح های تقدیری از سوی انجمن طراحان صحنه و لباس خانه تئاتر، موسسه فرهنگی هنری راد نواندیش، مدیرعامل خانه تئاتر ایران و نمایندگان ارامنه در تهران به استاد ادنا زینلیان اهدا شد. این در حالی است که علی زارعی مدیرتولید و دستیار کارگردان که در چند پروژه با این هنرمند همکاری داشته هدیه‌ای را به رسم یادبود به زینلیان تقدیم کرد.

فریبرز قربانزاده مدیرانجمن طراحان صحنه و لباس تئاتر ایران ضمن ابراز خشنودی از برگزاری این مراسم از سوی استاد خسرو خورشیدی طراح صحنه و لباس پیشکسوت تئاتر کشورمان مراتب ابراز خوشحالی این هنرمند برای رونمایی از نشان طراحی لباس صحنه ایران را اعلام کرد.

ادنا زینلیان پس ازدریافت این نشان در سخنانی کوتاه خطاب به حاضرین گفت: هیچ کلمه ای را نمی توان پیدا کنم که گویای احساس اکنون من باشد. من استخدام رسمی 10 اردیبهشت 1356 تالار رودکی بودم؛ یعنی 43 سال پیش. فقط تلاش بر این بود که امروز روزی جایی گفته شود در رابطه با جایگاه لباس چه در صحنه تئاتر ، اپرا، باله و چه در صحنه زندگی و لباس های روزمره ما. حرف از پیدا کردن جایگاه طراح است و من این روز را و این مدال را به تمام طراحان لباس ایران تبریک می گویم؛ که اگر همت و تلاش فردی به نام اقای بردیا صدر نوری نبود و همکاری دوستان در خانه تئاتر و اداره کل هنرهای نمایشی نبود معلوم نبود چنین اتفاق چه موقع در تاریخ ثبت می شد. تبریک می گویم به تمامی فعالان این عرصه چه فارغ التحصیلان 60 سال پیش و چه فارغ التحصیلان سال های اخیر و تمام دانشجویان و کسانی که در این وادی کار می کنند. این دینی بود که خوشحالم نسبت به هم صنف های خودم توانستم ادایش کنم.

بخش پایانی این مراسم نیز به اجرای 6 قطعه موسیقی از کومیتاس موسیقی دان برجسته ارمنی تبار به رهبری لوریس چکناواریان اختصاص داشت که با همراهی پیانوی ایرانی توسط بردیا صدر نوری انجام شد و با استقبال حاضرین در این مراسم روبه رو شد.

«گفتنی است؛ نشان ادنا زینلیان» جایزه هنری است که در قالب همکاری مشترک «انجمن طراحان صحنه و لباس خانه تئاتر» و «موسسه فرهنگی هنری رادنواندیش» بر اساس ضوابطی از سال آینده به صورت دورهای به فعالان برتر حوزه طراحی لباس صحنه اهدا خواهد شد.
استاد ادنا زینلیان از جمله هنرمندان پیشگام عرصه طراحی لباس اپرا و تئاتر است که او را به عنوان یکی از اولین هنرمندان دانش آموخته حوزه طراحی لباس در ایران می شناسند.  وی از سال 1363 تا کنون به تدریس در دانشگاه مشغول بوده و طی این سال ها با دانشگاه های الزهرا، تهران، تربیت مدرس، آزاد اسلامی، سوره و هنر همکاری داشته است که تدریس در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران همچنان ادامه دارد. وی در سال ۱۳۷۶ مدرک درجه¬ یک هنری (معادل دکتری) را در رشته طراحی لباس از شورای ارزشیابی هنرمندان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دریافت کرد.
زینلیان  که سال 92 در جریان برگزاری جشن سالانه انجمن طراحان صحنه و لباس خانه تئاتر نیز مورد قدردانی قرار گرفته بود، علاوه بر تدریس، تالیفات و سخنرانی های متعددی در حوزه طراحی لباس داشته و در بسیاری از رویدادهای فرهنگی هنری موفق به دریافت جوایز و نشان شده است. این هنرمند همچنین در رویدادهای متعدد هنری نیز به عنوان عضو هیات داوران حضور پیدا کرده است.
سرپرستی اداره طراحی و کارگاه های مرکز هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در دهه 70 وعضویت در هیات مدیره انجمن طراحان صحنه و لباس خانه تئاتر ایران نیز از جمله سمت های استاد زینلیان طی این سال ها بوده است.