جشنواره تئاتر کودک و نوجوان؛ از دیروز تا امروز

جشنواره بین المللی تئاتر کودک و نوجوان در آستانه بیست‌وششمین دوره برگزاری‌اش به سر می برد. این جشنواره حالا دارد به سی سالگی اش نزدیک می شود و این امر برای هر رویدادی  نوید دهنده رسیدن به دوره شکوفایی است. جشنواره بین‌المللی تئاتر کودک و نوجوان هم از این امر مستثنی نیست و به همین دلیل انتظارات از آن بیشتر شده. در این گزارش نگاهی اجمالی به دوره‌‌های مختلف جشنواره خواهیم داشت.

1. نخستین جشنواره سراسری تئاتر کودک و نوجوان – همدان سال 1370 با عنوان «امید» در آبان ماه 1370 در شهر همدان برگزار شد؛ این جشنواره با هدف هویت بخشیدن به تئاتر کودک و نوجوان و رشد و بالندگی آن کار خود را آغاز کرد.

2. پیش از سال 1370 در سال 1368 پس از فروکش کردن جنگ تحمیلی گروهی از کودکان و نوجوانان در شهر همدان چند نمایش را با موضوعات مختلف از جمله جنگ و پیامدهای بمباران مناطق مسکونی بر روی صحنه بردند که این آثار توجه همگان و افکار عمومی را به خود جلب کرد و همین حرکت بنیان و شالوده برگزاری جشنواره های تئاتر کودک و نوجوان در سال 1370 شد.

3. نخستین جشنواره سراسری تئاتر کودک و نوجوان از 29 شهریور تا 4 مهرماه سال 1370 و با حضور 6 گروه نمایشی از سراسر کشور در همدان برگزار شد که در زمان خود به عنوان حرکتی فرهنگی و هنری در سراسر کشور انعکاس بسیار خوبی داشت.

4. دومین جشنواره سراسری تئاتر کودک و نوجوان در مهرماه سال 1371 در شهر همدان برگزار شد.در این جشنواره 107 متن نمایشی به دبیرخانه جشنواره ارسال شد که پس از بازخوانی و بازبینی 15 اثر نمایشی ،7 نمایش در بخش میهمان و 8 اثر در بخش مسابقه به جشنواره راه پیدا کردند.

5. سومین جشنواره سراسری تئاتر کودک و نوجوان نیز در مهرماه سال 1372 در شهر همدان برگزار شد. این جشنواره به لحاظ توجه به آموزش و برگزاری سخنرانی های تخصصی و علمی درباره تئاتر کودک و نوجوان در کنار اجراهایی که با نگرش های نو و آگاهانه تر از پیش به تئاتر کودک و نوجوان پرداخته بود حائز اهمیت ویژه ای بود.

6. چهارمین جشنواره سراسری تئاتر کودک و نوجوان مهرماه سال 1373 در شهر همدان برگزار شد. در این جشنواره از میان 183 متن ارسالی به دبیرخانه جشنواره، 7 نمایش مجوز حضور در این رویداد فرهنگی هنری به دست آوردند. برپایی نخستین سمینار ادبیات کودک و نوجوان، از جمله ویژگی‌های برجسته این دوره بود.

7. در دوره چهارم تبادل اطلاعات گروه‌های تئاتری از شهرستان های مختلف و آشنایی شرکت کنندگان با دستاوردهای هنری یکدیگر و ارتباط و همفکری در زمینه تئاتر کودک و نوجوان از جمله ویژگی های این رویداد فرهنگی و هنری بود.

8. پنجمین جشنواره سراسری تئاتر کودک و نوجوان در آبان ماه سال 1374 در شهر تاریخی همدان برگزار شد. در این جشنواره 15 نمایش در دو بخش مسابقه و میهمان حضور یافتند که از این میان 9 نمایش در بخش مسابقه و 6 نمایش در بخش میهمان و جنبی به اجرا درآمد.

9. در پنجمین دوره نخستین بار آثار حاضر در جشنواره، علاوه بر اجرا در تالار فجر همدان، در شهرستان‌های ملایر، نهاوند، تویسرکان و اسدآباد و کبودرآهنگ نیز به صحنه رفتند.

10. جشنواره ششم، از 7 تا 13 آبان ماه 1375، در همدان برگزار شد. در ششمین جشنواره، از 125 متن فرستاده شده به دبیرخانه جشنواره، 8 نمایش در بخش مسابقه و 4 نمایش برای اجرا در بخش ویژه‌ انتخاب شدند. از ویژگی‌های این دوره، ارتقای سطح کیفی و تکنیکی آثار شرکت‌کننده و نیز برگزاری همایش تئاتر کودک و نوجوان، با حضور جمعی از استادان و کارشناسان تئاتر کودک و نوجوان بود که با استقبال گروه‌های شرکت‌کننده روبه‌رو شد.

11. هفتمین دوره جشنواره تئاتر کودک، از 24 تا 30 آذر 1376 در همدان برگزار شد. در این جشنواره 12 نمایش در بخش مسابقه و یک نمایش در بخش جنبی حضور داشت. آثار شرکت کننده از استان های تهران، خراسان، همدان، قم، چهارمحال و بختیاری، اصفهان، فارس، ایلام و خوزستان بود. دبیری این جشنواره پس از شش دوره (با استعفای محمد صوفی، مدیر کل وقت ارشاد اسلامی استان همدان) به علی‌رضا اسماعیلی سپرده می شود.

12. هشتمین دوره جشنواره، در آذر 1377، با شرکت 10 گروه نمایشی، از 7 استان، در همدان برگزار شد. در این دوره از جشنواره ده گروه نمایشی از استان های تهران، خراسان، همدان، کرمانشاه، آدربایجان غربی و اصفهان حضور داشتند.

13. از ویژگی‌های دوره هشتم، برپایی جلسه‌های نقد و تحلیل نمایش‌های بخش مسابقه و انتشار نشریه روزانه و 6 مقاله تخصصی، در خصوص تئاتر کودک و نوجوان بود که با استقبال شرکت‌کنندگان در جشنواره روبه‌رو شد.

14. نهمین جشنواره سراسری تئاتر کودک و نوجوان در آبان 1378، در همدان برگزار شد. در این دوره 12 گروه نمایشی از شهرها و استان‌های تهران، خراسان، همدان، اصفهان،ایلام، کرمانشاه، فردوس، گنبد کاووس و فولادشهر حضور داشتند.

15. از ویژگی‌های دوره نهم، توجه به داوری کودک و نوجوان بود. داوران کودک و نوجوان، آرای خود را به نمایش پرواز کاغذی، کار عباس و بهرام دوست‌قرین از همدان، به عنوان بهترین نمایش جشنواره نهم دادند.

16. در سال 1378 جابه‌جایی مدیران در اداره کل فرهنگ و ارشاد همدان و بی‌اعتنایی مدیران جدید به تئاتر، باعث شد تا جشنواره‌ای که به نام همدان شکل گرفته بود، از این شهر ، به شهر دیگری منتقل شود.

17. شرکت عمران ارگ جدید، چراغ جشنواره دهم را در شهر بم روشن کرد. ارگ جدید بم در روزهای 3 تا 10 آبان ماه 1379، میزبان گروه‌های نمایشی شرکت‌کننده بود. جشنواره دهم، یکی از دوره‌های پُربار جشنواره تئاتر کودک بود. در این دوره، انجمن نویسندگان کودک و نوجوان، نشست‌های تخصصی، با موضوع جایگاه قصه در تئاتر کودک و نوجوان برگزار کرد.

18. یازدهمین دوره، با حضور 21 گروه نمایشی و با دبیری محمد کرباسچی، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان سیستان و بلوچستان، در دی ماه 1380، در زاهدان برگزار شد.گروه‌های نمایش از زاهدان، تهران، اراک، همدان، اصفهان، کرج، ساری، فردوس و برازجان حضور داشتند.

19. یازدهمین جشنواره تئاتر کودک و نوجوان در زاهدان، مهجور و بدون انعکاس اخبار جشنواره‌ها در رسانه ها برگزار شد. نشانه‌هایی از افول جشنواره تئاتر کودک و نوجوان، در این دوره از جشنواره احساس می‌شد.

20. جشنواره دوازدهم، با پیگیری‌های مستمر انجمن نویسندگان کودک و نوجوان و کانون نمایش‌نامه‌نویسان خانه تئاتر، سرانجام در دی ماه 1381، در سکوت و با بضاعتی اندک، در سینما‌ نفت گچساران برگزار شد که بنابر گفته یکی از اعضای کمیته برگزاری، اگر وزارت نفت حمایت نمی‌کرد، این جشنواره در همین حد فقیرانه هم برگزار نمی‌شد.

21. برگزاری به شدت ضعیف جشنواره‌های یازدهم و دوازدهم، در زاهدان و گچساران، همه نشانه‌های افول جشنواره را در خود داشت. در سال 1382، به بهانه‌های گوناگون، این جشنواره برگزار نشد. انجمن نویسندگان کودک و نوجوان و کانون نمایش‌نامه‌نویسان خانه تئاتر، هر کدام با دو نامه سرگشاده به وزیر وقت فرهنگ و ارشاد اسلامی،احمد مسجدجامعی، خواستار تداوم برگزاری آن شدند؛ اما وعده‌های امیدوارکننده وزیر و معاونان وی محقق نمی‌شد.

22. مرکز هنرهای نمایشی، به مدت 3 سال، به‌دنبال یافتن حامی مالی برای برگزاری این جشنوار کم‌هزینه بود. آمدن حسین پارسایی به مرکز هنرهای نمایشی که خود از فعالان تئاتر و نیز تئاتر کودک بود، شرایط جدیدی را برای جان گرفتن تئاتر کودک فراهم کرد که یکی از جلوه‌های تغییر و تحولات به‌وجود آمده، تشکیل کانون تئاتر کودک و نوجوان در مرکز هنرهای نمایشی بود.

23. جدا کردن بخش‌کودک و نوجوان از مجموعه فعالیت‌های تئاتری مرکز هنرهای نمایشی، در قالب کانون(و بعد ها دفتر) تئاتر کودک و نوجوان، سرآغاز سازمان‌دهی جدید تئاتر کودک و نوجوان در تهران و شهرستان‌ها بود. این تفکیک، طبعاً باعث می‌شد تا تئاتر کودک، ضمن یافتن متولی، اعضای هیأت بازبینی، بازخوانی متون و کارشناسان مستقل خود را نیز پیدا کند و کسانی درباره نمایش‌نامه و اجرای تئاتر کودک نظر بدهند که کارشناس این رشته‌اند.

24. هیأت مدیره دفتر تئاتر کودک و نوجوان مرکز هنرهای نمایشی(رضا بابک، سیدحسین فدایی‌حسین، سیدعلی کاشفی‌خوانساری، سیدصادق موسوی و عباس جهانگیریان) کار خود را رسماً از اسفند 1384 آغاز کردند. اولین دستاوردهای تشکیل‌این دفتر، احیای جشنواره تئاتر کودک، پس از یک وقفه پنج‌ساله بود.

25. پس از اعلام فراخوان جشنواره، نزدیک به 300 متن، به دبیرخانه جشنواره رسید. مسلم قاسمی و حسین فدایی‌حسین، کار بازخوانی نمایش‌نامه‌ها را انجام دادند و سرانجام 30 نمایش‌نامه، به‌مرحله نهایی راه یافت و نمایش‌های پذیرفته شده، توسط علی‌رضا خمسه، منصور خلج، داود کیانیان، سیدصادق موسوی و نماینده اداره کل فرهنگ و ارشاد اصفهان، مورد بازبینی و انتخاب قرار گرفت. ابتدا قرار بود جشنواره در همدان برگزار شود، اما ظاهراً همدان توانایی مالی برگزاری جشنواره را نداشت و به امید حمایت مالی معاونت هنری بود.

26. در سال 1385 و با به توافق نرسیدن بنیاد سینمای فارابی با شهرداری و اداره کل فرهنگ و ارشاد اصفهان، برای برگزاری جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوانان، زمزمه‌هایی را برای برگزاری آن در همدان به‌وجود آورد و اداره کل فرهنگ و ارشاد همدان، به جای تئاتر، جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوانان را در همدان برگزار کرد.

27. در همین سال در اصفهان، فضایی مناسب برای برگزاری یک جشنواره، خالی شده بود. از این‌روی، اداره کل فرهنگ و ارشاد اصفهان، از پیشنهاد حسین پارسایی، رییس مرکز هنرهای نمایشی، برای برگزاری جشنواره در اصفهان استقبال کرد و این موافقت، یک هفته بعد، به تفاهم‌نامه‌ای میان مرکز هنرهای نمایشی و اداره کل فرهنگ و ارشاد اصفهان انجامید.

28. انتخاب مصطفی رحماندوست، به عنوان دبیر جشنواره سیزدهم، دفتر تئاتر کودک و نوجوان را با پرسش‌هایی از سوی برخی دوستان تئاتری روبه‌رو کرد. آنان، رحماندوست را بیشتر به‌ عنوان شاعر، نویسنده و مترجم ادبیات کودک می‌شناختند.

29. اما برخلاف تصور برخی از افراد، رحماندوست، چندان هم از تئاتر دور نبوده و پیش از روی آوردن به شعر، داستان و ترجمه، در همدان و سپس در تهران، در دوره دانشجویی، تئاتر کارکرده است؛ نخستین کتاب منتشر شده اش نمایشنامه کودک بوده و از همه مهم تر، رحماندوست، به دلیل خصلت جریان سازی که داشت، می‌توانست مدیران غافل از تئاتر را متوجه ارزش‌های آن کند. توجه ویژه وی به مساله آموزش، پایه گذار حرکت ترجمه و تالیف ویژه تئاتر کودک و نوجوان شد.

30. در جشنواره سیزدهم، برای نخستین بار سه کتاب، به مناسبت برگزاری جشنواره، منتشر شد. و این آغازی بود بر سنت حسنه انتشار کتاب های آموزشی به انگیزه جشنواره.

31. جشنواره سیزدهم، به موازات فعالیت‌های اجرایی گروه‌ها، سه کارگاه آموزشی، با مسئولیت عباس جهانگیریان، برگزار کرد.

32. از جشنواره چهاردهم به جای اعلام فراخوان برای دریافت نمایشنامه و بازخوانی متون، از نمایش های آماده دعوت به حضور در جشنواره شد. چهار سالن تئاتر هنر، حوزه هنری، خمینی شهر و شاهین شهر در کنار سالن مجهز و تازه تاسیس استاد فرشچیان میزبان نمایش‌ها در اصفهان بودند.
33. در دوره چهاردهم تعداد متقاضیان در بخش بین الملل افزایش یافت. مصطفی رحماندوست نیز از تلاش برای مشخص شدن تقویم برگزاری سالانه جشنواره به منظور ثبت آن در بین جشنواره های بین الملل تئاتر کودک و نوجوان خبر داد.

34. هیات انتخاب آثار جشنواره داود کیانیان، علیرضا خمسه و سید حسین فدایی حسین بودند که از 210 نمایشنامه ارائه شده، شایستگان حضور در جشنواره را انتخاب کردند. تهران و اصفهان به ترتیب با 50 و 30 اثر بیشترین تقاضاهای شرکت در جشنواره را داشتد. در نهایت  5نمایش از شهرستان‌ها و 7 نمایش از تهران انتخاب شدند و هیات داوران گلاب آدینه، رضا بابک و علیرضا خمسه به قضاوت آنها نشستند.

35. در چهاردهمین دوره دو نمایش از کشورهای آلمان و یونان در  اصفهان به صحنه رفتند. توضیح آن که سال قبل از آن تنها یک اثر در بخش بین‌الملل جشنواره اجرا شد، اما در این سال دو نمایش در این بخش حضور داشتند.

36. همچنین در دوره چهاردهم از میان نمایش های رپرتوار سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، 4 نمایش در بخش مهمان و خارج از مسابقه جشنواره اجرا شدند.

37. در دوره چهاردهم چند برنامه جنبی نیز به اجرا در آمد؛ یکی از این برنامه‌ها راه اندازی کارناوال شادی و گروه‌های نمایشی در مناطق آموزشی چهار، پنج و برخی مدارس منطقه سه آموزش و پرورش بود و سعی شده بود بیشتر نمایش‌ها در مناطق محروم آموزشی و به صورت چرخشی در مدارس با ساعات متفاوت اجرا شود.

38. اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اصفهان به منظور مشارکت کودکان و نوجوانان در چهاردهمین جشنواره سراسری تئاتر کودک و نوجوان اصفهان، اقدام به نظرسنجی علمی و فراگیر از کلیه کودکان و نوجوانان بازدیدکننده از نمایش های بخش مسابقه کرد.

39. تالارهای برگزار کننده نمایش های جشنواره نیز در دوره چهاردهم؛ تالار مجتمع فرهنگی هنری استاد فرشچیان، تالار هنر و تالار صلح و دوستی (هلال احمر) اصفهان، تالار شیخ بهایی شاهین‌شهر و تالار شهید مطهری خمینی‌شهر بودند. دو تالار استاد فرشچیان اصفهان و شیخ بهایی شاهین شهر از جمله پیشرفته‌ترین تالارهای نمایشی کشور هستند که سال 85 افتتاح شدند و برای نخستین بار میزبان جشنواره تئاتر کودک بوده اند.

40. پانزدهمین جشنواره بین المللی تئاتر کودک و نوجوان 16 تا 20 مهر 87 در اصفهان برگزار شد. در این سال بخش مسابقه نمایشنامه نویسی نیز به جشنواره افزوده شد. داود کیانیان، یدالله وفاداری و اردشیر صالح پور داوران این مسابقه بودند و امیر مشهدی عباس و محمد جلادیان برومند برگزیدگان این بخش بودند.

41. در سال 1387 بخش بین الملل به صورت رقابتی انجام پذیرفت و داوران آن گردتاابه(آلمان)،دنیس میر(هلند)، توو آیلساس(نروژ) فریندخت زاهدی و علیرضا خمسه (ایران) بودند.

42. در دوره پانزدهم هیئت داوران این بخش هیچ اثری را برای کسب برگزیده نمایشنامه‌نویسی و نیز اشعار نمایشی واجد شرایط ندانست، اما نمایش‌های «کوچولو می‌خواد بفهمه» و «دوست عجیب من» را مشروط به برخی از اصلاحات ساختاری برای اجرا معرفی کرد.

44. اجرای تئاتر خیابانی از بخشهایی بود که در سال 87 با کیفیتی بالاتر در 50 مدرسه در استان اصفهان اجرا شد. یک بخش جنبی هم خارج از مسابقه وجود داشت برای نمایش های اصفهانی که نتوانسته اند برای بخش مسابقه انتخاب شوند.

44. از اقدامات مهم دوره پانزدهم جشنواره ، انتشار سه کتاب پژوهشی در زمینه تئاتر کودک و نوجوان (نوشته موسی گلدبرگ ،آخرین ترجمه زنده یاد اردشیر کشاورزی) بود. این کتاب سال‌ها پیش توسط وی ترجمه شده ولی هیچگاه فرصت انتشار نیافته بود. این کتاب با مقدمه داود کیانیان و ویراستاری علمی حسین فدایی حسین منتشر شد.

45. در جشنواره سال 87، سه کارگاه آموزشی با حضور داوران خارجی برگزار شد: تئاتر کودک و نوجوان هلند(توسط دنیس میر هلندی)، روند و گرایش های زیبایی شناسی هنرهای نمایشی کودک و نوجوان در آلمان(توسط گردتاوبه آلمانی) و کار عملی و بداهه پردازی کودکان روی نمایش های کلاسیک(توسط توه ایسلیاس داور نروژی) که مدیریت این کارگاه‌ها را عباس جهانگیریان بر عهده داشت.

46. در هفدهمین دوره هشت نمایش در بخش مسابقه ایران شرکت داشتند و هیأت داوران  متشکل از ‏مریم سعادت، داود کیانیان و پرستو گلستانی بودند.

47. در دوره هفدهم بخش رادیو تئاتر به جشنواره اضافه شد

48. دبیری هجدهمین ، نوزدهمین و بیستمین جشنواره بین المللی تئاتر کودک و نوجوان بر عهده شهرام کرمی و در همدان بود.

49. در دوره هجدهم تفاهم‌نامه 5 سال برگزاری جشنواره کودک و نوجوان در همدان، میان حمید شاه‌آبادی، معاون هنری هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و کرم رضا پیریایی استاندار همدان مبادله شد.

50. در هجدهمین دوره جشنواره، سالن کوچک مجتمع فرهنگی شهید آوینی به تئاتر کودک اختصاص یافت.

51. در نوزدهمین دوره و برای اولین بار، کارناوال شادی لبخند و تئاتر خیابانی «مبارک و عروس باران» در پارک کودک، تئاتر خیابانی «قصه های ننه متل» در پارک خضر، کارناوال شادی عمو حمید، تئاتر خیابانی «ماشین اسباب بازی» مقابل مجتمع فرهنگی سینمایی شهید آوینی و کارناوال شادی لبخند و تئاتر خیابانی «اسطوره بچه های ایرانی» مقابل سالن تالار فجر و تئاتر خیابانی «بیگانگان در شهر» در پارک دیزج به صورت همزمان برنامه اجرا کردند.

52. نوزدهمین جشنواره بین المللی تئاتر کودک و نوجوان، شهر همدان برای نخستین بار شاهد برپایی نمایشگاه تخصصی ماسک های عروسکی و دکوراتیو در مجتمع فرهنگی سینمایی آوینی بود. این نمایشگاه که در ایام برگزاری جشنواره در شهر همدان برپا شد برای نخستین بار به صورت تخصصی به نمایش های ویژه گروه سنی کودک و نوجوان و ماسک هایی که مختص این گروه سنی است پرداخت.

53. در دوره نوزدهم داوران کودک و نوجوان از بین 61 نوجوان و 32 کودکی که در دوره های آموزشی داوری تئاتر جشنواره نوزدهم شرکت داشتند انتخاب شدند. در مرحله اول، سه جلسه کلاس آموزشی و یک جلسه توجیهی برگزار شد که سرانجام با برگزاری آزمون نهایی، 10 کودک و 10 نوجوان داوری بخش های مختلف جشنواره را عهده‌دار شدند.

54. در دوره بیستم اضافه شدن بخش ویژه همدان از اتفاقات مهم این دوره بود و تفکیک نمایش های بخش خردسال نیز از دیگر اقدامات مطلوب دبیرخانه جشنواره تئاتر کودک بود.

55. در بیست و یکمین دوره جشنواره تئاتر کودک و نوجوان همدان برای دومین بار شاهد حضور تئاتر سیار بود که توانست تئاتر را به روستاها و شهرستان های کوچک و فاقد امکانات ببرد.

56.جواد انصافی، از فعالان نمایش‌های آیینی سنتی هم در بیست و یکمین جشنواره بین‌المللی تئاتر کودک و نوجوان همدان به اجرای نمایش برای کودکان پرداخت.

57. پیام دهکردی دبیر بیست و یکمین جشنواره بود و دوره های بیست و دوم و بیست و سوم (1394 – 1395) با دبیری شهرام کرمی برگزار شد.

58. در دوره بیست‌وسوم از جشنواره به مناسبت گذشت ۱۰۰ سال از اجرای نخستین تئاتر کودک ایران به سرپرستی مرحوم باغچه‌بان جشن صدسالگی تئاتر کودک و نوجوان با مدیریت «منوچهر اکبرلو» از نویسندگان مطرح در تئاتر کشور با حضور پیشکسوتان و هنرمندان این عرصه برگزار شد.

59. جشنواره بیست‌وسوم با شعار «نمایش مهر، بر صحنه کودکی» همزمان با ولادت رسول اکرم(ص) در همدان با حضور هنرمندان داخلی و خارجی فعال در عرصه نمایش آغاز به کار کرد.

60. دوره بیست‌وچهارم با دبیری مریم کاظمی و شعار «کودکی، همسفر قصه ها» سال 1396 در همدان برگزار شد.

۶۱. بیست و پنجمین جشنواره بین المللی تئاتر کودک و نوجوان با دبیری مریم کاظمی از 29 آبان تا 4 آذر ماه 1397 در شهر تاریخی همدان برگزار شد.

۶۲.  برای حضور در  بیست و ششمین جشنواره تئاتر کودک و نوجوان با دبیری مجید قناد که با شعار «کودک، طبیعت و تئاتر» در همدان برگزار می‌شود، هنرمندان 31 استان کشور متقاضی بودند و در مجموع 148  اثر در بخش کودک و خردسال، 50 اثر در بخش نوجوان، 66 اثر در بخش تئاتر خیابانی و 57 اثر در بخش نمایشنامه نویسی به دبیرخانه جشنواره ارسال شده است. همچنین 100 اثر نیز از کشورهای 5 قاره جهان به برای شرکت در بخش بین الملل متقاضی بودند.

۶۳.  پس از بررسی‌های صورت گرفته با انتخاب هیئت داوران جشنواره 8 اثر در بخش کودک، 7 اثر در بخش نوجوان، 8 اثر در بخش تئاتر خیابانی و 7 اثر در بخش نمایشنامه نویسی در بیست و ششمین جشنواره تئاتر کودک در همدان به رقابت می‌پردازند.

۶۴. «هوشنگ لاک‌پشته» به کارگردانی الکا هدایت از تهران، «کچل کفترباز» به کارگردانی آزاده انصاری از تهران، «مبارک و قالیچه پرنده» به کارگردانی حامد زحمتکش از تهران، «خاله سوسکه» به کارگردانی امیر شیخ‌جبلی از اصفهان، «مرد نون زنجبیلی» به کارگردانی ندا بداغی از بندر دیر بوشهر،  «نمکی و دیو الکی» به کارگردانی سعید باغبانی از همدان، «مزه دروغ تلخه« به کارگردانی سمیرا یزدان‌پژوه از تهران و «بالتازار» به کارگردانی محسن پورقاسمی از همدان 8 اثر راه یافته به بخش کودک این جشنواره است. در این بخش 6 نویسنده مرد، 2 نویسنده زن، 5 کارگردان مرد و 3 کارگردان زن حضور دارند.

۶۵. 7 اثر راه یافته به بخش نوجوان هم «رویای کودکانه» به کارگردانی سیروس سپهری از تهران، «عموی عجیب بزرگ کوچک من» به کارگردانی ناصر آویژه از تهران، «افسانه ماردوش» به کارگردانی محمد جهانپا از مشهد، «بیگ بنگ» به کارگردانی فرامرز غلامیان از شاهین‌شهر اصفهان، «پرپر سی‌مرغ‌ پر» به کارگردانی رضا عبدالعلی‌زاده از تهران، «به مرور زمان» به کارگردانی حسین اسدی از جزیره خارک و «افسانه بایبری» به کارگردانی رضا روان از  همدان هستند. در این بخش 6 نویسنده مرد، 1 نویسنده زن و هر 7 کارگردان مرد هستند.

۶۶. «من یک نخود فرنگی متفاوتم» به کارگردانی شکیبا مولوی از تهران، «هر کی توی دنیا یه شکل و رنگی داره» اثر حامد ترابی از همدان، «دامن خیال‌انگیز من» ساخته بهناز مهدی‌خواه از تهران، «کودک و پرنده» به کارگردانی محمد محسنی از ساوه، «حیاط خانه ما» کاری از وحید خسروی از تهران، «دنیای رنگی رنگی» به کارگردانی سمیه منجم از لاهیجان، «مارمولک بد اَدا» اثر پگاه معصومی از همدان و «پر» به کارگردانی اکرم ابوالمعالی از تهران هشت اثر حاضر در بخش تئاتر خردسال هستند. 

۶۷. «وقتی که هفت سالم بود» به کارگردانی مهدی حبیبی از تهران، «نقل مبارک و آقا» ساخته پژمان شاهوردی از لرستان، «اوکسی در جزیره» به کارگردانی نِسا بخشی از همدان، «یک چالش نه چندان» اثر نوراله لک از خمینی‌شهر، «آینده مال بچه‌ها» اثر هیام احمدی از اصفهان، «سفر جادویی» به کارگردانی روح‌الله سینایی از پیشوا، «کمودور» به کارگردانی محمد محمدی‌ قادر از همدان و «مرغ، درخت، گل» ساخته غلامرضا محمدی از مشهد 7 اثری هستند که در بخش تئاتر خیابانی با یکدیگر رقابت می‌کنند. ضمن آنکه 9 اثر از کشورهای ایتالیا (3 اثر) آرژانتین، اسپانیا، یونان، تاجیکستان، بلژیک و فرانسه در بخش بین الملل برگزیده شدند.

۶۸. بیست و ششمین جشنواره بین‌المللی تئاتر کودک و نوجوان تفاوت‌هایی با دوره‌های گذشته دارد و مسئولان برگزاری جشنواره سعی کردند با ایجاد تغییراتی در آیین افتتاحیه، هیئت داوران، عرضه بلیت و سالن‌های برگزاری بر کیفیت جشنواره بیافزایند.

۶۹. آیین افتتاحیه این دوره روز شانزدهم آبان ماه، همزمان با آغاز امامت امام زمان ( عج) در فضای باز و در پیاده راه بوعلی و میدان امام خمینی برگزار می‌شود.

۷۰. برخلاف دوره‌های گذشته که جملگی داوران جشنواره از پایتخت بودند در این دوره داورانی از استان‌های دیگر از جمله استان همدان در هیئت داوران جشنواره حضور دارند.

۷۱. براساس اعلام مسئولان برگزاری جشنواره علاوه بر اجرای نمایش‌ها در 8 سالن سطح شهر همدان از جمله، سالن‌های مجتمع آوینی، مجتمع بوعلی سینا، تالار فجر، سالن نمایش اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان و سالن کانون فکری کودک و نوجوان، برنامه‌هایی به صورت جنبی در شهرستان‌های استان برگزار می‌شود.

۷۲. ۲ تریلی سیار برای اجرای تئاتر و برنامه های شادی آفرین تدارک دیده شده تا به روستاهای استان همدان سفر کرده و کودکان این مناطق در شادی بیست و ششمین جشنواره بین المللی تئاتر سهیم شوند.

۷۳. در این دوره جشنواره و پیش از افتتاحیه؛ کارگاه‌های تخصصی برای کارگردان‌های جشنواره تئاتر کودک با حضور سورن والنت (Soren valent) فیلم‌نامه‌نویس، کارگردان و بازیگر دانمارکی، سینا ییلاق‌بیگی کارگردان، مدرس و طراح صحنه تئاتر، زهرا صبری کارگردان تئاتر و سامی صالحی ثابت مدرس و کارگردان تئاتر برگزار شده است.

۷۴. در بخش خیابانی و خردسال بر خلاف بخش کودک و نوجوان، تولیدات تازه و نه نمایش‌هایی که پیشتر اجرای عمومی را از سر گذرانده‌اند حضور دارند، امسال مرحله دریافت طرح حذف شده و مستقیما به کارهای تولیدشده که برای نخستین بار بود که دیده می‌شدند پرداخت شده است.

۷۵. با همکاری سازمان صداوسیمای همدان و شبکه چهار صداوسیما، برنامه زنده «مجله تئاتر» در طول جشنواره به صورت زنده از همدان پخش خواهد شد.

 

 

 

*منابع:
پژوهش عباس جهانگیریان، منتشر شده در کتاب ماه کودک و نوجوان(اردیبهشت 1386)/ یادداشتهای فروغ سجادی در کاتالوگ جشنواره سیزدهم/ بریده اخبار تئاتر در سه سال گذشته(با تشکر از محمد رسول صادقی - مدیر روابط عمومی مرکز هنرهای نمایشی)/ گفتگوی شفاهی با دست اندرکاران جشنواره ها