در حال بارگذاری ...
گذری بر چهار سال فعالیت موفق سالن های تئاتر در تعطیلات عید :

تئاتری که دیگر نمی خواهد در نوروز تعطیل باشد

ایران تئاتر-علی رحیمی: بحران کرونا در چهارمین سال اجرای طرح «تئاتر در نوروز تعطیل نیست» باعث شد تا مسئولان و هنرمندان به فکر تغییر رویکرد ارتباطی با مخاطبان با تاکید بر حضور در میان مردم از طریق رسانه های مجازی بیفتند.

«تئاتر در نوروز تعطیل نیست»؛ این پیام زیبا و قابل تامل که امسال در پویش ویژه و منحصر به فرد اهالی تئاتر همزمان با شیوع ویرس کوید 19 چهره شکوفایی از خود به یادگار گذاشت، بی اختیار خیلی از هنرمندان تئاتر را به یاد آغازین روزهای دهه 90 انداخت. سالی که برای اولین بار به صورت رسمی آغازین روزهای فروردین  سالن های تئاتر شهر و تالار هنر به مناسبت دومین جشن جهانی نوروز، با دو اجرای «نصرت خانم، مادرم و نوروز» کاری از امیر دژاکام و «قصه بخت کار» داوود فتحعلی بیگی به روی همگان باز شد و پیام آور خبری شد که آن روزها کمتر کسی فکر می کرد در آینده به واقعیت برسد: «نوروز تئاتر تعطیل نشد».

 

سال 96؛ پایانی بر تعطیلات نوروزی تئاتر

گرچه این اتفاق میمون و مخاطب پسند به واسطه نبود برنامه ریزی مناسب آن سال ها آنگونه که باید فراگیر نشد، اما به عنوان یک ایده در ذهن مسئولان باقی ماند، پروانده شد و در نهایت در سال 1395 به بارنشست.

در آن سال با تدبیر اداره کل هنرهای نمایشی، اقدام ارزشمند  ارائه پیشنهاد معرفی 7 فروردین ماه، به روز ملی هنرهای نمایشی به شورای عالی انقلاب فرهنگی و در نهایت تصویب آن در جلسه 783 این شورا در تاریخ 2 شهریور ماه 1395، پرونده تعطیلی نوروزی سالن های تئاتر به طور کامل بسته شد و حلقه های زنجیر 12 ماه تئاتر بعد از حدود یک قرن حیات تئاتر معاصر در ایران به هم متصل شد.

در اولین سال اجراهای نوروزی، 15 نمایش سالن های تئاتر دولتی را درنوردیدند. آغازین گام را سیدعظیم موسوی با اجرای نمایش «خواستگاری» در سوم فروردین ماه 1396 در سنگلج برداشت.

بعد از آن، «بازار عاشقان» کاری از هادی مرزبان از هفتم فروردین در تالار وحدت، «چمدان» به نویسندگی و کارگردانی فرهاد آئیش از هشتم فروردین ماه در سالن اصلی تئاتر شهر،  « ساعت بیست» به کارگردانی سید علی موسویان از پانزدهم فروردین ماه در چهارسو، « استثنا و قاعده» به کارگردانی سعید میرزایی در پلاتو اجرا، «شلتر» در سالن قشقایی،  «موش تا موش» به کارگردانی رامین کهن در تالار هنر، «سایه به سایه» به کارگردانی داوود فتحعلی‌بیگی، «جادوگر کوچولو» فریبا دلیری و «نذار این خواب تعبیر بشه» به کارگردانی کیانوش احمدی در پردیس تئاتر تهران به روی صحنه رفتند و موجی از مخاطبان را با خود به همراه آوردند.

 

سال 1397: ورود سالن های خصوصی به عرصه فعالیت نوروزی

در سال 97، ابتکار «تئاتر در نوروز تعطیل نیست» رونق دو چندان گرفت و با ورود نهادها و سازمان های فرهنگی و هنری، و نیز استقبال سالن های نمایشی خصوصی، هنرمندان فرصت بهتری برای رونمایی از آثارشان در ایام نوروز پیدا کردند..

در این سال، مجموعه تئاتر شهر میزبان ۳ اثر نمایشی «فتوحات گلشیری» به کارگردانی یوسف پاپیری در تالار چهارسو، «نحس» کاری از تینو صالحی در تالار قشقایی و «دیور» از نوشته‌های هاله مشتاقی‌نیا و کارگردانی آرین رضایی در تالار چارسو شد.

در سایر تالارهای دولتی نیز شاهد آثار فاخری در این ایام بودیم؛ تالار وحدت میزبان«کوروش» کاری از پری صابری، تالار حافظ میزبان «آمادئوس» به کارگردانی جواد مولانیا، خانه نمایش نمایش میزبان«نظام آباد» به کارگردانی کهبد، تالار هنر میزبان «درای بن»  و سنگلج میزبان «جعفرخان از فرنگ برگشته» رحمت امینی و «خواستگاری مهری‌ناز شاهدخت دیار سختستان» کاری از عطاالله کوپال در سنگلج بود.

در تماشاخانه های خصوصی نیز «خواستگاری» عظیم موسوی، «به مناسبت ورود اشکان» رضا دادویی، «نوروزخوانی»  جواد انصافی، «دپوتات» به کارگردانی اتابک نادری و «جنگ کثیف» خشایار پیرعلمی در شهرزاد، «رومئو و ژولیت» به کارگردانی هستی حسینی و مصطفی کوشکی و «شیطونی» به نویسندگی و کارگردانی مهدی کوشکی در تئاتر مستقل، نمایش های «مرکب خوانی چند جوان دم بخت» به کارگردانی کهبد تاراج و «۲۹ مهر ۹۶» به کارگردانی میلاد نیک آبادی تماشاخانه باران، «غول بزرگ مهربان» به کارگردانی مریم کاظمی در تالار آسمان فرهنگستان هنر و«خروس زری پیرهن پری» به کارگردانی سینا نورایی در ارغنون به روی صحنه رفتند.

 

سال 1398؛ تثبت برنامه حمایتی «تئاتر در نوروز تعطیل نیست»

نوروز 98 را بی شک باید سال تثبت برنامه حمایتی «تئاتر در نوروز تعطیل نیست» بدانیم. سالی که همه مسئولان و دست اندرکاران هنری پس از کسب 2 سال تجربه، با امادگی بهتر و برنامه ریزی مناسب تر خود را برای تعطیلات نوروز آماده کردند.

در سال 98 سالن اصلی  نمایش «ملاقات» به نویسندگی فردریش دورنمات و کارگردانی پارسا پیروزفر را بر صحنه داشت.

تئاتر مستقل تهران میزبان نمایش «هدیه جشن سالگرد» نوشته افشین هاشمی و کارگردانی مجید فرهاد و «اجازه دارم جیغ بکشم» به نویسندگی رضا افشاری و کارگردانی علی ساسانی‌نژاد بود.

تماشاخانه سنگلج از دو نمایش «طریقه حکومت گجرخان» اثر مجید امرایی و احسان ملکی و «وقایع اتفاقیه» کاری از شهرام عبدلی میزبانی کرد.

از دیگر آثار اجرایی این ایام می توان به نمایش کمدی «هوراشیو» اثر جواد مولانیا و «دوست واقعی من تیرکس» به نویسندگی و کارگردانی نیما بیگلریان درعمارت نوفل لوشاتو، نمایش «مرده خور» به نویسندگی عباس نوری زاده و کارگردانی یاشار رازپوش و«سرزمین تهی‌سران» اثر روزبه اختری تماشاخانه سپند، «ساعت هشت در کشتی» کاری از مریم کاظمی در تالار هنر، «موش تا موش» اثر رامین کهن در تماشاخانه ملک و «حسنی و ده شلمرود» به کارگردانی سینا نورایی در تماشاخانه ایران تماشا اشاره کرد.

 

1399؛ تحولی نوین بر حرکت «تئاتر در نوروز تعطیل نیست»

در اواخر سال 98 با ورود ویروس کرونا به کشور و برجسته شدن شعار «در خانه بمانیم» به یکبار کلیه ادارات و اماکن فرهنگی و هنری تعطیل شد. معضلی که درآغازین روزهای سال 99 نیز دامنگیر ایرانیان شد.

این شوک عجیب آنهم در سال هایی که هنوز پایه های حرکت «تئاتر در نوروز تعطیل نیست» مستحکم نبود، گرچه برای برخی از هنرمندان یادآور روزهای تلخ پیش از سال 1395 و  «بازگشت دوباره به دوران تعطیلی نوروزی سالن های تئاتر» محسوب می شد، اما با تدابیر اتخاذی از سوی مسئولان و ایده های خلاقانه هنرمندان به ناگاه پایه گذار تحولی نوین شد که دهه های طولانی است مسئولان پیگیرش بودند و آن تغییر رویکرد تئاتر به سمت مردم عام بود. موضوعی که بسیاری در دهه های اخیر نسبت به آن گله مند بودند و همواره بدان در هیبت یک چالش بزرگ پیش روی هنرمندان یاد می کردند.

بحران کرونا، را بی شک می توان مقدمه ای برای تغییر در اسلوب های ارتباطی گذشته هنر نامید. تفکری که تلاش خواهد کرد به جای تاکید بر مخاطب خاص و تلاش برای جلب نظر او ، بر اهداف متعالی هنر و مخاطب عام متمرکز گردد.

 سال 99 را باید به نوعی مرحله گذار تئاتر ایران بدانیم. تئاتری که این روزها با بهره گیری از توان تکنولوژی نوین، در مسیر ارتباط فراگیر هنرهای نمایشی  با عموم مردم از طریق پخش زنده و ضبط شده نمایش ها از طریق رسانه های رسمی و غیر رسمی در فضای مجازیگام بر می دارد.

تجربه ای که در نخستین گام های آزمون و خطای بهره برداری کاربردی براساس ضرورت روز به نیازی برای حیات تئاتر در روزهای کرونایی تبدیل شده است .

 

 




نظرات کاربران