ماندانا عبقری در گفتوگو با ایران تئاتر
مضمون «شاهزاده و خرس» احترام به طبیعت و هستی است
ماندانا عبقری کارگردان نمایش «شاهزاده و خرس» گفت: این نمایش کودکان و نوجوانان را با بخشی از فرهنگ سایر ملل جهان آشنا میکند و بر مفاهیمی چون احترام به طبیعت و هستی متمرکز است.
ماندانا عبقری کارگردان نمایش «شاهزاده و خرس» در گفتوگو با ایران تئاتر در خصوص محتوای این اثر بیان کرد: «شاهزاده و خرس» اقتباسی از داستان «شرق خورشید و غرب ماه» اثر « تینا هو» است که به فولکلور و آیینهای اسکیموها و مردمانی که در قطب زندگی میکنند میپردازد. آنچه که باعث شد این داستان را برای اجرا انتخاب کنم همین جنبههای فولکلوریک متن بود است که کودکان و نوجوانان را با بخشی از فرهنگ سایر ملل جهان آشنا میکند. از جهت دیگر درونمایۀ اصلی این داستان که بر مفاهیمی چون احترام به طبیعت و هستی متمرکز است، میتواند برای مخاطب کودک و نوجوان بسیار آموزنده باشد؛ چرا که ضرورت دارد کودکان ما از سنین پایین بیاموزند که ما انسانها تنها ساکنین کره زمین نیستیم و دیگر موجودات هم به اندازه ما حق حیات دارند.
او همچنین در ارتباط با نحوۀ نگارش و آمادهسازی این متن برای اجرا اظهار کرد: نمایش «شاهزاده و خرس» داستان پسری اسکیمو را روایت میکند که عاشق حیوانات است و روح بزرگ و قلب مهربانی دارد. او در این داستان با یک خرس قطبی آشنا میشود که در واقع یک دختر است و با طلسم ترولها به خرس تبدیل شده است. برای آماده سازی این اثر متن را به طور کامل بازنویسی کردم و در واقع به جز تم و خمیرمایۀ اصلی داستان سیر وقایع و روایت به تناسب اجرا دوبارهنویسی شده است. معتقدم همانطور که میشود داستانها و مثلهای ایرانی را به کودکان آموخت جا دارد در هجوم هیاهوی تحمیلی رسانهها، کودکان را با دیگر فرهنگها هم آشنا کرد. همچنین به نظرم عنصر خیال در آثار نمایشی نقشی بسیار مهم دارد و همانطور که ضرورت دارد کودکان با واقعیتها مواجه شوند باید عنصر خیال نیز در آنها شکل گیرد. این نمایش مبتنی بر عنصر پرواز خیال است و کودکان را به سمت رشد شخصیت و بالندگی هدایت میکند.
این کارگردان تئاتر دربارۀ نحوۀ اجرای این نمایش نیز بیان کرد: «شاهزاده و خرس» به صورت زنده اجرا میشود و در کل نمایشی موزیکال است که با سازبندی و آهنگسازی متناسب با فضای داستان شکل گرفته است. موسیقیهای این اثر انتخابی است و به صورت پلی بک پخش میشود. ادیت موسیقی را خودم برعهده داشتهام و میکس و مسترینگ آن را دانیال عبدالحمید انجام داده است. فضای موسیقی و سازبندی با فضای قطب شمال هماهنگی دارد و از سازهای بادی و متناسب با حال و هوای سرخپوستی و اسکیمویی در آن استفاده شده است. علاوه بر اینها سعی کردهایم تا آنجا که امکانات سالن و صحنه اجازه میداد تا در طراحی و فضاسازی نمایش از جاذبههای بصری بیشترین بهره را ببریم. در این زمینه به طور مشخص سعی کردهایم تا فضایی چشم نواز و مملو از ویژگیهای بصری خلق کنیم؛ همچنین در کنار این جذابیتها با استفاده از ریتم و حرکات نمایشی اجرایی هیجان انگیز برای مخاطب بسازیم. سبک و سیاق این نمایش به طور کلی متمرکز بر استفاده از نورهای بک لایت و فلورسنتی است که با مهتابی ماورابنفش تاریک میشود. بازتاب نور جلوه بصری در صحنه ایجاد کرده و میتوان گفت که بازی با رنگ و نور کلیت صحنه را تشکیل میدهد.
این هنرمند در پایان سخنانش در ارتباط با بازخورد اجرای این نمایش گفت: متاسفانه به نظر میرسد مخاطبین نمایشهای کودک و نوجوان در نیمه دوم سال دچار ریزشهایی بوده است. همزمانی اجرای این نمایش با برگزاری جشنواره تئاتر فجر، همچنین شرایطی که به طور معمول بر روزهای پایان سال حاکم است هم مزید بر علت شده تا آنچنان که باید بازخورد مطلوب را نداشته باشیم. همچنین عدم حمایتهای کافی از اطلاع رسانی و تبلیغات نمایشها نیز موجب شده تا مخاطبین بالقوه تئاتر کودک و نوجوان آنطور که باید در جریان فعالیت گروههای نمایش قرار نگیرند که ضرورت دارد متولیان هنرهای نمایشی در همکاری با نهادهایی چون شهرداری در این باره تدبیرهایی بیندیشند. با این وجود جذابیتهای اجرای این نمایش به خودی خود موجب شده مخاطبین تا میزان زیادی جلب این اثر شوند و به طور میانگین صندلیهای سالن پر شود. خوشبختانه طی مدت اجرای نمایش متوجه شدیم که اغلب مخاطبین از تماشای آن راضی و خشنود بودهاند و حتی تماشاگرانی را داشتهایم که برای دومین و سومین بار به تماشای «شاهزاده و خرس» آمدهاند.