در حال بارگذاری ...

دنبال امکانات رفتن انرژی و مجال زیادی می گیرد

خبرگزاری سینا - گیسو فغفوری: خسرونشان مدیرکنونی مرکز هنر های نمایشی میراث دار یک میلیارد و سیصد میلیون تومان بدهی است .گفت و گو با رییس مرکز هنرهای نمایشی در حالی برگزار شد که او از ساعت ها پیش به گفتگو با رسانه های تصویری مشغول بود. در این مدت کارگردانان تئاتر و مسئولان بخش های مختلف جشنواره به سراغش می آمدند و او به کارهای جشنواره هم رسیدگی می کرد. همایون قنواتی نیز همراه او در این جلسه حضور داشت. او که اکنون مسئول امور شهرستان های مرکزاست درلحظاتی مدیر و دوست خود را همراهی می کرد.

خبرگزاری سینا- گیسو فغفوری:
خسرونشان مدیرکنونی مرکز هنر های نمایشی میراث دار یک میلیارد و سیصد میلیون تومان بدهی است .گفت و گو با رییس مرکز هنرهای نمایشی در حالی برگزار شد که او از ساعت ها پیش به گفتگو با رسانه های تصویری مشغول بود. در این مدت کارگردانان تئاتر و مسئولان بخش های مختلف جشنواره به سراغش می آمدند و او به کارهای جشنواره هم رسیدگی می کرد. همایون قنواتی نیز همراه او در این جلسه حضور داشت. او که اکنون مسئول امور شهرستان های مرکزاست درلحظاتی مدیر و دوست خود را همراهی می کرد.
هنگامی که خسرو نشان از مدیرکلی وزارت فرهنگ و ارشاد اصفهان به تهران آمد با واکنش مثبت اهالی مطبوعات شروع شد ، اما کم کم نگاه مثبت رنگ عوض کرد وبا واکنش های مخالف روبرو شد. از او درباره اتفاقات این مدت پرسیدیم. این که از خرداد ماه تاکنون چقدر به خواسته های خود و مسولان رسیده است، این دوره را با او مرور کردیم تا جایی که می شد. او گفت که دوست دارد در یک فضای درد دلی سخن بگوید وگفت وگو در همین فضا شروع شد.

سینا : چه قدر به اهدافی که دوست داشتید در این مدت نزدیک شدید؟

نشان : من فکر می کنم هر اتفاقی در هر حوزه ای می خواهد بیفتد تا وقتی انسان اهمیت دارد و به آن ارزش گذاشته می شود توجیه پذیر است. اگر این از بین برود یعنی آدم هاحیثیت و کرامت خود را از دست بدهند دیگر قابل قبول نیست. انسانیت به حدی ارزش دارد که با همان شهامتی که می خواهد کاری را انجام دهد، بگوید انجام نمی دهم. من اگر موفق به انجام کاری شده ام خیلی وقت پیش در ذهن من این اتفاق افتاده است. یعنی سال ها پیش در سال 76 وقتی مدیر کل استان خوزستان شدم و با دوستان درباره چگونگی فعالیت ها سخن می گفتیم . خیلی از برنامه ها دست ما نیست و یک مدیرکل محدودیت های زیادی دارد. من آنجا یک عهدی با خودم بستم این که آزارم خواسته یا ناخواسته به کسی نرسد.

می دانید منظورم چیست شاید زمانی یک مدیرکل فکر می کرده است که باید نقش بازدارنده را ایفا کند یعنی هنرمندان مرتب در حال خطا کردن هستند و او با مجموعه وظایف دیگری روبرو است و قرار است جلوی آنها را بگیرد.

اما من طوری هدف گذاری کردم که وظیفه اصلی من کمک به توسعه فرهنگی در کل کشور است. یک جا باید حمایت ها و تقویت هایی صورت بگیرد و یک جاهایی باید به شکل دیگری باشد.

سینا : شما با چه رویکردی این مسئولیت و سمت را در مرکز هنرهای نمایشی پذیرفتید؟

نشان : من در مدت حضورم دروزارت ارشاد چند مرحله کاری داشته ام. یک مدت 5 ساله در خوزستان ، یک سال و 9 ماه در اصفهان و اکنون در تهران که به 8 ماه رسیده است.نوع موفقیت من بستگی به زمان و موقعیت های کاری که انجام داده ام. وقتی من در استان خوزستان 5 سال امکان کاری داشته باشم و فضای جامعه به گونه ای باشد که همه به دنبال همکاری باشند شما به خیلی از نتایج زودتر از موعد مورد نظر می رسید. آن حسی که در دولت و مردم و مسولان بود آن فضا دست به دست داده بود که به موفقیت های گوناگون برسیم. در اصفهان همه شرایط به یک نحو کوتاه تری است که فرصت ها محدود است ، امکانات و شرایط به نحو دیگری است . حالا چه برسد به این وضعیت که در مرکز هنرهای نمایشی است. چیزی که به آدم دلگرمی می دهد این است که به گذشته نگاه کند و ببیند در کلیات به بیراهه نرفته است . در جزییات ممکن است که بهتر می توانست عمل کند .

سینا : اما شما می دانستید که مدت حضورتان در این سمت تا قبل از تیرماه می تواند باشد ؟

نشان : بله . با دانستن این موضوع پذیرفتم.

سینا: و چقدر مشکل تر از آن چیزی بود که فکرش را می کردید؟

نشان : خیلی سخت ، شاید دوبرابر بیشتر .

سینا : و با کلی از مسایل پیش بینی نشده ؟

نشان : نه. من بیگانه با مدیریت فرهنگی نبوده ام و اتفاقا خیلی پلکانی بالا آمده ام . این طوری نبوده که من هیچ سابقه ای نداشته باشم و بگویند بیا رییس مرکز هنرهای نمایشی بشو. اتفاقا من به غیر از سابقه فعالیت های علمی و آموزشی ، یک مدت 10 ساله سابقه مدیریت در مقاطع حساس و فشرده داشتیم . به نوعی شده بودیم متخصص رفع مشکل و وزارتخانه با چنین شناختی می آید وانتخاب می کند. به هر حال شرایط خاصی است ، موقعیت حساسی است. من وقتی می خواستم شروع به کار کنم به آقای وزیر گفتم من یک اعترافی می خواهم بکنم، من معمولا یک سوم کارم معطوف به تئاتر بوده است. روابط ، آدم های حوزه تئاتر را خوب می شناختم و از مسایل و مشکلات مرکز هم آگاه بودم. برای همین هم تصوری از مشکلات داشتم، هیچ وقت به مخیله ام خطور نمی کرد که برای این پست انتخاب شوم. ولی به هر حال با اطلاع از ناهنجاری ها ، با توجه به آنها هم آن را پذیرفتم . برای من هم این طور نبود که در یک شرایط راحت به یک نتایجی برسم. بنابراین با درک همین ها به این نتیجه رسیدم. اما وقتی وارد شدم دیدم مشکلات خیلی بیشتر از آنی بود که نمود پیدا کرده بود. هر چیزی لایه های پنهان دارد. آمدیم و مسیری را طی کردیم و فکر می کنم تا این جای کار بد نبوده است.

سینا : شما کارهای متعددی را آغازکرده اید، مثلا این شورای عالی توسعه تئاتر که اول از آن استقبال شد اما به نظر می رسد جای خالی نهادهای غیر دولتی مثل خانه تئاتر درچنین شوراهایی کاملا نمایان بود. هر چند شما گفتید که اعضای هیات مدیره آن به صورت تک تک در آن حضوردارند ، اما نهادی به نام خانه تئاتر در آنجا حضور نداشت.

نشان: آنجا جایی است که آدم ها به اعتبار شخصیت و جایگاه خود در آنجا باید حضور داشته باشند. مسئله دیگر هم این است ما خیلی از کارها را در مرحله تصمیم گیری و انتخاب انجام می دادیم اما خیلی هم نیازی به اعلام نمی دیدیم. مثلا ما در شورای تئاتر شهر از آقای ایرج راد دعوت به عمل آوردیم . نه تنها به عنوان آقای راد بلکه به عنوان جایگاه صنفی که دارند. لزومی ندارد که حتما چیزی اعلام شود تا به عنوان معیار شناخته شود . همین که این معیار در انتخاب وجود داشته باشد و در ذهن ما بوده کافی است. طرح آن چه مشکلی را حل می کند. کما این که در این شورا زیاد با موقعیت صنفی کاری نداریم. اما در جایی مثل شورای ساخت از خانه تئاتر می خواهیم نماینده خود را معرفی کنند که آقای اصغر همت را معرفی می کنند. آنجا یکی از معیارهای ما این است که فردی باشد که از منافع صنفی حمایت کند. الان اگر به این شورا نگاه کنید از اعضای هیات مدیره خانه تئاتر هستند . درست است که به عنوان اعضای خانه تئاتر آنجا نیستند اما عملا می تواند این اتفاق بیفتد. اما در تک تک انتخاب شدنشان این جایگاه صنفی مد نظر بوده است. از سوی دیگر در آن صورت از تک تک نهادهای مرتبط با تئاتر هم نماینده دعوت می کردیم . در واقع حقی برای خیلی ها ایجاد می شد . هر چند قبول دارم که فراگیرترین تشکل تئاتری کشور خانه تئاتر است.

سینا : در همان زمان ایرادهای گوناگونی طرح شد

نشان : یک اشکالی که ما داریم این است که از یک پدیده محدود انتظارات خیلی زیادی داریم. هر کدام از بزرگان که می خواستند بنشینند و نسخه ای برای تئاتر کشور می نوشتند قطعا با آزادی عمل بیشتری داشتند . اما وقتی در جمع بودند از مشورت فکری دیگران بهره مند می شدند . هر جند من به دنبال یک مدل خیلی کامل تری از این شورا بودم . اما در نهایت نتایج آن جلسات را کنار هم گذاشتیم و ادبیات موجهی در ساختار اداری این کشور ارائه دادیم. این ها را در 13 اصل جمع بندی کردیم که در سند توسعه فرهنگ نیز ارائه شده است که اکنون محور توسعه تئاتر کشور قرار گرفته است . که با توجه به تفاوت ها این سند های دوره ای را در طول برنامه و بعدا به شرط انطباق با اصول و برنامه ای کشور می توان ارائه داد.

اما مسئله دیگر این است که برخی از واکنش های پیش آمده احاله مشکلات به غیر است ، زیرا برخی که فکر می کنند اگر مشکلی وجود دارد به دلیل وجود شورا است ، در حالی که برخی مشکلات قبل از پدید آمدن شورا وجود داشته است، بنابراین مشکلات زاییده وجود آمدن مشکل نیست. زمانی هم که شورا نبود مشکل حل نمی شد.

سینا : چقدر امکان انجام آن وجود دارد ؟

نشان : ما ضمن این که سعی کردیم از امکانات و اختیارات خودمان استفاده کنیم ، سعی کردیم امکانات دستگاه های دیگر را جلب کنیم.

سینا : چقدر در این برقراری ارتباط ها موفق بودید ؟

نشان : در مرحله انجام است . آن چیزی که وظیفه ما است انجام دادده ایم

سینا : منظورم آن اختیاراتی است که در زمینه جذب امکانات به طور مستقیم است. آیا وظیفه مرکز هست یا خیر؟

نشان : زیاد امکانات و اختیاراتی در زمینه تئاتر در نظر گرفته نشده است. در ضمن تجربه این سال ها نشان داده است دنبال امکانات رفتن آن چنان انرژی و نیرو و مجال و فرصت می گیرد که در این ایام فرصت آن نیست. خیلی از امکانات که برای برنامه ریزی باشد در اختیار وزارتخانه است

سینا : شما شورای دیگری نیز تشکیل دادید. شورای تئاتر شهر

نشان: با توجه به این که در شورا دیدگاه ها تعدیل و تصحیح می شد و در حین بحث به هم نزدیک می شدیم. ما تقریبا در تئاتر شهر مسئله ای نداشتیم که در آن اختلاف نظر وسیع وجود نداشت و بعد ا به اتفاق آرا نرسیم. انرژی بیشتری به هدر می رفت اگر یک پیشنهاد شتابزده تصمیم گیری می شد.

سینا : و چرا دوباره از خانه تئاتر کسی در این شورا حضور نداشت؟

نشان : آقای ایرج راد

سینا: ایشان به عنوان نماینده خانه تئاتر نبودند. هر چند ایشان بعدا به عنوان مدیر عامل این خانه انتخاب شدند

نشان : این نشان می دهد که این انتخاب ، خیلی انتخاب استواری بوده است. این انتخاب در واقع به خیلی از چیزها صحه می گذاشت

سینا : یعنی ادعا می کنید که در واقع شما به آن نهاد با این انتخاب خط می دادید؟

نشان : نه . اصلا این طور نبوده که چون ما انتخاب کردیم آنها هم انتخاب کرده اند ، بلکه این نشان داد که انتخاب موجهی بوده است.

سینا : چرا هیچ وقت خود نهاد خانه تئاتر را به رسمیت نشناختید ؟

نشان : چرا. ما در مرحله دیگری این کار را انجام دادیم. در جایزه نمایشنامه نویسان آنان حضور دارند و کم کم این اتفاق در حال انجام است.

سینا : چرا ز همان روز اول این حضور وجود نداشته است؟

نشان : از همان روز اول که نمی توان به انتها رسید.

سینا : چرا شما هر کاری در طول این مدت انجام دادید با واکنش های منفی روبرو شده اید؟

نشان : خود شما چه فکر می کنید؟چقدر از این حرف هایی که زده می شود درست است؟ تقصیر ما بوده است یا مشکل از جای دیگر بوده است. من تغییری نکرده ام.

همایون قنواتی : من البته در مصاحبه نیستم . اما فکر می کنم که از یک سری روش های سنتی که در تئاتر بوده است به سمت روش های ساختارمند حرکت شده است. قبلا هزینه ساخت ، اعزام به خارج و .. توسط یک نفر انجام می شده است و اکنون به صورت یک گروه حرفه ای انجام می شود. همه مسایل سمت مشخص و هدفمند را در پیش دارد.

نشان : ما گفتیم چرا یک نفر درباره تئاترشهر تصمیم بگیرد ، گفتیم آن سوپرمن را کنار بگذاریم و یک جمعی در این باره تصمیم بگیرند. بعد گفتیم یک معیاری برای دستمزد ها در نظر بگیریم.

سینا : اما دستمزدها خیلی پایین بود

نشان : اصلا این طور نبود. باید دستمزدهای قبلی را هم در نظر می گرفتند. نه اصلا اگر دوران قبل را می دیدید این طور نبود. چرا همه که می گفتند کم است ، در جلسه که می آمدند90 در صد راضی بودند.

همایون قنواتی : همه چیز شفاف شده است. همه از حق خود با خبر هستند.

نشان : در جلسه ای که ما با خانه تئاتر داشتیم آنها می گفتند ما از محدودیت های مرکز اطلاع داریم . ما اصلا انتظار رقم نداریم.

اما با این وجود بر خلاف تصورشان دستمزدها افزایش یافت . چرا هر چیزی ما بگوییم یک واکنش منفی به دنبال دارد.چرا نمی دانم؟

سینا : شاید بعدها به این جواب برسید. امسال جشنواره به صورت غیر رقابتی برگزار می شود .

نشان : آیا شما از امتحان خوشتان می آید؟ من هیچ وقت در طول تحصیل ولو این که نمره ام 20 بوده خوشم نمی آمد.

] سوال درباره غیر رقابتی شدن جشنواره با مثال های گوناگون از سوی خسرو نشان همراه بود. او از گروه هایی که در اجراهای مختلف با عکس العمل های گوناگون روبرو می شوند گفت و قنواتی از بازیگر دیگری که به دلیل برگزیده نشدن در جشنواره خودکشی کرد.[

خسرو نشان :با کارها سلیقه ای برخورد می شود، آنها هم حق دارند و هم حق ندارند، زیرا داورها عوض شدند. سلیقه ها متفاوت است. به داورها نیز نمی توان گفت چه کار کرد. معیارهای خشک و دقیق هندسی که وجود ندارد . سلیقه ای است . این خیانت به تئاتر کشور است. دیگر این همه استرس و فشاربرای داوران و بازیگران وجود ندارد.

همایون قنواتی : از شهرستان پارسال 18 کار در جشنواره شرکت کرده اند که ورودی آنان 400 هزار تومان بود و امسال 30 کار که ورودی یک میلیون به آنها پرداخت می شود.همین طور که حساب کنیم 10 سکه طلا به هرکدام از گروهه های وارد شده به جشنواره تعلق می گیرد.

نشان : در واقع بدون هیچ مبارزه گلادیاتوری با گلادیاتور دیگر، این تعداد سکه گیرشان می آید. دیگر یک جریان تنازع بقا و رقابت سنگین در این جا شکل نمی گیرد. هرچه وارد موضوعات ظریف تر می شویم موضوع پیچیده تر و سلیقه حاکم می شود. مطلب دیگر حالا واقعا آنها یی که ما در طول این سال ها به آنها سکه دادیم و تشویق کردیم چه اتفاقی برایشان افتاده است. اولین تاثیری که بر آنها در سال بعد می گذاشت این بود که از رقابت می ترسید و مثلا در رقابت استانی شرکت نمی کرد.

سینا : اما جشنواره از منظر دیگری نیز برتئاتر ما موثر بود . جشنواره دروازه ورود برای اجرای عمومی بود.

نشان : این اتفاق باید برداشته می شد که در این بار ه تقریبا شده است. ما در دو فصل اجراهای عمومی جشنواره را داریم و در دوفصل دیگر اجراهای غیر متکی به جشنواره را خواهیم داشت. کارهایی که در فرصت بهتر و آماده به روی صحنه می رود. یک جشنواره خیلی رویداد مهم و تاثیر گذار است. اما چرا باید سرنوشت تئاتر یک کشور را درگیر یک جشنواره بکنیم. چرا سرنوشت تولید، حمایت ، اجرای عمومی را باید به یک جشنواره متکی کنیم و از قیفی به نام جشنواره بگذرد؟ الان این اتفاق افتاده است. ازدو فصل دیگر اجراهای جشنواره تمام می شود و برای فصل های بعدی می توان کار تولید کرد و بهترین های آنان در سالن ها اجرا می شود. دیگر جهت معکوس می شود . این پروسه ای است که در طول دو سال شکل می گیرد. نمایش ها به مدت 4 هفته اجرا می شوند.

سینا : یعنی در سال بعد ما شاهد نمایش هایی هستیم که در طول سال اجرا شده اند؟

نشان : بله کم کم به آنجا می رسیم که ابتدا اجرای عمومی می رویم و بعد نمایش به جشنواره راه پیدا می کند. این روند 50 درصد سال آینده می افتد و 100 در صد در دو سال بعد اتفاق می افتد.

سینا :آیا می توان به اجرای این روش برای مدیریت های بعدی هم امیدوار بود؟

نشان : امیدواریم آن قدر موفق باشد که مدیر بعدی نیز این روند را ادامه دهد . هرچند هر مدیری انتخاب خودش را دارد.

قنواتی : ما الان در شهرستان ها به شکلی برنامه ریزی می کنیم که اول اجرای عمومی داشته باشیم بعد به اجرای جشنواره برسیم. متاسفانه تعداد اجراهای عمومی در کل کشور خیلی کم است. این شرط را داریم می گذاریم که از اجراهای عمومی آثار به جشنواره راه پیدا کنند.

سینا : این تعداد اجرا کم نیست ؟ مثل این بار باعث نارضایتی تئاتری های ما نمی شود؟

نشان : ما اجراهای سه هقته ای نداشته ایم. ما از کارگردانان خواسته ایم که با رعایت حقوق مادی خود این حق را به دوستان و همکارانشان بدهند که آنان نیز کار خود را اجرا کنند. ما هم دلمان می خواستیم که آن قدر بود که همه از آن سیراب می شدند.

قنواتی : ما اکنون به تعهد اجرای 70 نمایش شرکت کننده در آن دوره جشنواره عمل کرده ایم.

نشان : ما هنگامی که کار را شروع کردیم . با جدول زمان بندی و برنامه شده تئاتر شهر روبرو شده بودیم به استثنای سالن اصلی که هنوز پر نشده بود. برنامه تئاتر شهر با حجمی کامل پر شده بود و اگر این روند ادامهع داشت مرتب به آن اضافه می شد . ما خواستیم آن را به یک نقطه صفر برسانیم. با تالار مولوی و حوزه هنری طی کردیم ، اما به ناچار دوباره فشار روی این تئاتر شهر آمد. ما به آنها گفتیم که با حفظ حقوق مادی یک مقدار برنامه اتان جابه جا شود. اما تئاتر به نحوی است که بعد از یک ماه تازه تماشاگر می آید. در اوج کار باید کار را تمام کنند آنها حق دارند. این مرحله دردناکی است . اما اتفاق دیگر این است که آمار تماشاگران بالا رفته است. من هفته پیش که به تئاتر شهر رفته بودم تماشاگران تا 4 ردیف نشسته بودند. از آقای پارسایی که پرسیدم از اصرار بیرون آنها می گفتند اما در داخل غر می زدند. به نظرم باید این اشتیاق همان بیرون بماند و تبدیل به اعتراض داخل نشود. من نمی دانم چرا کسی به این اتفاق توجه نمی کند ؟

سینا : در واقع این شعار " تئاتر برای همه " اتفاق می افتد؟

نشان : امیدواریم که این اتفاق رخ دهد. به هر حال نشانه های آن از مدت ها پیش ظاهر شده است. تئاتر در جاهایی که در تصور کسی نمی گنجید کاملا با علاقه دنبال می شود.

سینا : در جشنواره امسال دیگرتعداد کارها کاهش یافته است.

نشان : 30 کار تهران و 32 کار از شهرستان ، 19 کار خارجی و در مجموع 120 گروه در جشنواره شرکت می کنند.

سینا : تعداد آثار شهرستانی زیاد است . به نظر می آید خیلی هوای آنها را داشتید؟

نشان : هوای کل ایران را داشتیم. شما باید ببینید که این آثار در چه سطحی هستند .

سینا: به هر حال تئاتر تنها با خلاقیت های فردی شکل نمی گیرد. امکانات و ...خیلی ویژگی های دیگر لازم دارد.

نشان : اولین مسئله درباره تئاترهای شهرستان این است که آنها در طول مدت جشنواره با تئاترهای دیگر آشنا می شوند. نکته دیگر این که ما معتقد نیستیم تهران همه ایران است و ما کشور گسترده ای داریم و در هر گوشه آن استعدادهایی نهفته است. در سال های اخیر این جرقه ها نشان داده شده است.در ضمن این گروه ها تجربه سالانه دارند و روز اول و دوم حضورشان نیست. هم چنین داوران گروه های شهرستانی شرکت کننده در جشنواره را کاملا با دید جشنواره فجر و در سطح آن انتخاب شده است. 18 اثر شهرستانی برای جشنواره در اولین مرحله انتخاب شده اند و 12 اثر دیگر نیز در مرحله دیگر برای جشنواره انتخاب شده اند.

سینا : و امسال همه این گروه ها در کنار هم شرکت می کنند بدون هیچ رقابتی ؟

نشان : تمام بخش های جشنواره امسال به صورت غیررقابتی برگزار می شود . آن رقابتی که در جشنواره فجر بود رقابت ناقصی بود زیرا بخش بین الملل در رقابت شرکت نمی کرد. هنرمندان برجسته به خواست خود در بخش مسابقه شرکت نمی کردند بنابراین بخش رقابتی جشنواره فجر در حد یک رویداد شهرستانی تنزل می کرد و به همین دلیل می شود گفت آن چیزی که در جشنواره مطرح می شد رقابتی ناقص بود. از سوی دیگر به دلیل گستردگی حضور گروههای گوناگون شرکت کننده درجشنواره امکان دیدن تمام آثار توسط داوران نبود.

همایون قنواتی : یکی از دلایل تاخیر در برگزاری نمایش های جشنواره دیر رسیدن داوران برای دیدن جشنواره ها بود ، امسال این اتفاق نمی افتد.

سینا : کارهای خارجی جشنواره چگونه انتخاب شدند؟

نشان: نمایش های خارجی شرکت کننده در جشنواره تئاتر فجر امسال از میان 180 نمایشی که توسط کارشناسان اعزام شده مرکز به جشنواره های گوناگون و معتبرجهان دیده اند انتخاب شده اند.

گروه کارشناسی ما در سفرهای گوناگونی که به کشورهای آلمان ،انگلستان ، فرانسه و.. داشته اند 120 اثر را انتخاب کرده اند و همین طور 60 گروه فیلم های خود را به دبیرخانه ارسال کرده بودند . در همین حضورها به بخش اعظمی از این ارتباطات دست پیدا کردند. مثلا کاری که از لهستان می آید در سفری که به جشنواره ادینبرو داشتند و در مذاکراتی که صورت گرفت این اثر معرفی و انتخاب شد.

البته در ضمن از گروه ها خواسته شد که فیلم های اجرای خود راارسال کنند . در این مرحله با این که دعوت از گروه های خارجی دیر انجام شد و اصولا گروه های خارجی برنامه یک سال خود را بسته بودند اما انتخاب ها با دقت بیشتری صورت گرفت.

توزیع جغرافیایی کار نیز خوب است از ارمنستان گرفته تا آلمان که با 4 کار در جشنواره شرکت کرده است و دو کار تولید مشترک ایران و آلمان است. اسکاتلند و فلسطین و کاری که از کویت می آید تولید مشترک کویت و انگلیس است. از هلند ، انگلیس ، کانادا نمایش وجود دارد.

سینا : کارهای خارجی چه مشخصه ای داشتند که برای جشنواره انتخاب شدند؟

نشان : ما در انتخاب نمایش ها با معیارها و محدودیت هایی روبرو هستیم که از آن جمله زبان است. کارهایی که بتوانند ارتباط بیشتری انتخاب کنند و تجربیات جدیدی را منتقل کنند و برای تماشاگر جذاب باشد.

سینا : و آیا شما تمام بدهی های تئاتری ها را پرداخت کردید ؟

نشان : ما یک میلیارد و سیصد میلیون تومان بدهی داشتیم که بخش کمی از آن باقی مانده است .