در حال بارگذاری ...
در باب گفته های اخیر مدیرعامل خانۀ تئاتر

آنچه بر بزرگی زیبنده است، جذب است نه دفع

ایران تئاتر- وحید عمرانی: این یادداشت نه به قصد مجادله و دامن زدن به اختلافات اعضای جامعۀ تئاتر بلکه به منظور بررسی و واکاوی بخش هایی از صحبت های اصغر همت؛ مدیر عامل موسسه خانۀ تئاتر که در برنامۀ شنبه شب «چشم شب روشن» است.

 در برنامۀ شنبه شب «چشم شب روشن» مورخ دوم دی ماه مطالبی از سوی اصغر همت عنوان شد، صحبت هایی که در بین جامعۀ تئاتری با واکنش هایی اغلب در مخالفت با این بیانات مواجه گردید. در این نشست که با اجرای دکتر مهرداد رایانی مخصوص از اعضای کانون ملی منتقدان تئاتر به عنوان کارشناس با حضور اصغر همت مدیر عامل خانۀ تئاتر و مهدی شفیعی مدیرکل ادارۀ کل هنرهای نمایشی در کنار محمد صالح علاء صورت گرفت، اصغر همت ضمن انتقاداتی تحت عنوان موازی کاری انجمن هنرهای نمایشی با خانۀ تئاتر اعلام کرد که موسسه خانۀ تئاتر شایسته ترین و کامل ترین نهاد در ادارۀ امور مربوط به هنر تئاتر در کشور است و لازم است تا در این زمینه از حمایت های مالی دولتی برخوردار شده و کلیۀ امور به دست ایشان سپرده گردد. این صحبت در حالی است که بر اساس مستندات موجود، خانۀ تئاتر تنها یک مؤسسۀ فرهنگی هنری بوده و به هیچ عنوان صنف به شمار نمی آید. صحبت های اصغر همت در حالی می تواند درست باشد و درخواستش آنگاه مقبول خواهد بود که آنچه در سوابق فعالیت های خانۀ تئاتر از آغاز تا کنون به انجام رسیده بیشتر مبتنی بر حرف نباشد و تأثیرات مثبتی نیز در راستای ارتقای وضعیت تئاتر کشور با عاملیت این نهاد به ثمر رسیده باشد.

شاید خالی از اغراق نباشد که بگوییم مهم ترین حرکتی که در این جهت دیده شده مربوط به وضع قرارداد تیپ است. قراردادی که امیدهایی را در دل برخی اهالی تئاتر به خصوص در شهرستان ها مشتعل کرد، اما افسوس که چه زود به سردی گرایید و آتش افروخته به اندک نسیمی فرو مرد. خانۀ تئاتر در جهت دفاع از این طرح و به ثمر نشاندن آن تلاش مستمر و بایسته ای را از خود نشان نداد و همه چیز به فراموشی سپرده شد. در این میان تنها وقت و هزینه ای از گروه های تئاتر کشور صرف گردید و مهم تر از آن ناامیدی و یأسی بود که بیش از پیش در وجودشان رخنه کرد.

مدیر عامل خانۀ تئاتر زمانی می تواند اینچنین دم از صلاحیت این مؤسسه و انحصار طلبی آن به عنوان تنها نهاد شایسته و برحق در امور تئاتر کشور بزند که علاوه بر آنچه رفت، دستکم از شمولی گسترده در جماعت تئاتری برخوردار باشد در حالی که اعضای این خانه در مقابل کل جمعیت هنرمندان تئاتر، درصد ناچیزی را شامل می شوند. و ریزش اعضا آن در سالهای گذشته بیشتر هم شده.

صحبت دیگر ایشان مبنی بر این بود که در صورت نبودن انجمن نمایش، کانون نمایش های خیابانی و کانون ملی منتقدان تئاتر هیچ اتفاق خاصی نمی افتد و تلویحاً این نهادها را از پایه ناموجه دانست. اما در این بخش از سخنان ایشان با بردن نام کانون منتقدان در ابتدای صحبت ها، تکرار این گفته در فرازی دیگر و اینکه اساساً لزوم وجود چنین کانونی با حرف و حدیث بسیاری مواجه است، تأکید بیشتری در مخالفت با ایجاد و ماهیت این کانون به عمل آورد. گذشته از این نکته که متقابلاً در صورت حذف کلی خود مؤسسۀ خانۀ تئاتر آیا اتفاق خاصی خواهد افتاد یا خیر، شاید بتوان با یک مقایسۀ ساده قدری در مورد صحت و سقم این صحبت جناب همت قضاوت شایسته تری به عمل آورد؛ طبق ادعای ایشان خانۀ تئاتر هم اکنون 2000 عضو دارد، این در حالی است که تعداد اعضای کانون ملی منتقدان تئاتر تنها 40 نفر است. اما لازم است تا قیاسی در این بین صورت گیرد تا مشخص شود که برای مثال در همین یک قلم نقد تئاتر از نظر فعالیت یا انفعال، هر کدام از این دو نهاد در چه جایگاهی قرار گرفته اند. اعضای کانون ملی منتقدان از بین طیف های مختلفی در جامعۀ تئاتری از جمله بازیگر، کارگردان، نمایشنامه نویس، استادان دانشگاه، پژوهشگران و ... انتخاب شده اند که همگی در زمینۀ نقد تئاتر اشتراک دارند. این 40 نفر عضو بین المللی نهادی بزرگ شامل 146 کشور جهان هستند که فراتر از فرایشات و خواسته های مدیرعامل یک مؤسسه با مجوز محدود تنها در یک کشور همچون خانه تئاتر است. از سوی دیگر کانون ملی منتقدان تئاتر هم اکنون در پنج استان کشور دفتر فعال دارد و فعالیت های خود را تنها به مرکز و پایتخت محدود ننموده است. لازم به ذکر است که اعضا تنها و منحصراً از تهران انتخاب نگردیده اند و کانون بنا به تشخیص قابلیت هایی در افراد، از استان هایی نظیر خوزستان، اصفهان، خراسان، گیلان، بوشهر و ... نیز اعضایی دارد.

 اگر بنا باشد که یک تشکل نقد حذف شود آیا این تشکل باید کانون ملی منتقدان باشد با پشتوانۀ جهانی که یازده سال قبل از مؤسسۀ خانۀ تئاتر تشکیل شده؟ پاسخ به این پرسش را باید به آقای همت به روشنی جدی توضیح داد. هر چند که باید گفت در این کمبود نیرو در وادی نقد هیچ حذفی به صلاح نیست و بهتر این است که به تجمیع و وحدت بخشی ها اندیشید.
یک بررسی و ملاحظۀ اجمالی به آسانی نتیجۀ این قیاس را مشخص می کند. اصغر همت دربارۀ حذف سایرین و ایجاد انحصار و اختیار مطلق در امور برای خانۀ تئاتر صحبت می کند اما آنچه که بر کسوت بزرگی زیبنده است، جذب و آغوش پذیراست نه دفع و راندن. وقتی ایشان به این آسانی تمامی فعالیت هایی که در کانون منتقدان تا به حال انجام شده را زیر سؤال می برند و کل این نهاد را از اساس بی پایه و بیهوده می انگارند، وقتی که هر نهاد و گروهی را جز مؤسسۀ خانه تئاتر تخطئه می کنند و بود و نبودش را یکی می انگارند، وقتی که تمامی شایستگی ها و صلاحیت ها را تنها متعلق به خود و مؤسسه شان می دانند در حالی که آنچه از ایشان در رأس خانۀ تئاتر دیده ایم تا به کنون بیشتر حرف بوده تا عمل، چه می توان گفت جز اینکه با حلوا حلوا کردن دهان شیرین نمی شود. چرا جناب همت به عنوان یک پیشکسوت و هنرمند با سابقه سخنانش بیشتر بوی فصل می دهد تا وصل؟ چرا خود ایشان به عنوان یک بزرگ تر تئاتر آنچنان که دریا از رودهای کلان تا جویبارهای خُرد را در وجود خود جای می دهد، به اقتضای بزرگی شان پیش قدم نمی شوند تا این تفرقه ها به کناری گذاشته شده و دسته های تئاتری ما به وحدت و همسویی برسند؟ چرا تنها سخن از تخطئه است و حذف و کنار گذاشتن؟ در ضمن ایشان بر تعداد دو هزار نفری اعضای خانۀ تئاتر در مقابل چهل تن در کانون ملی منتقدان تأکید دارند در حالی که آنچه ملاک برتری است؛ حرکت، عمل و آن چیزی است که به حقیقت و در دنیای واقع انجام می پذیرد، نه آنچه تنها در تصورات و وادی انفعال یا فعالیت های محدود و گاه گاهی رخ می نماید، به قول حکیم توس:

سیاهی لشکر نیاید به کار
یکی مرد جنگی به از صدهزار

 

*وحید عمرانی؛ عضو کانون ملی منتقدان تئاتر ایران

 

 




مطالب مرتبط

در ویژه‌برنامه «یلدای خُرَمروز» مطرح شد

یلدا می‌گوید امید در پس ناامیدی متولد می‌شود
در ویژه‌برنامه «یلدای خُرَمروز» مطرح شد

یلدا می‌گوید امید در پس ناامیدی متولد می‌شود

احمد محیط طباطبایی، رییس ایکوم در ویژه‌برنامه «یلدای خُرَمروز» که به مناسبت شب یلدا و آغاز فصل زمستان در خانه هنرمندان برگزار شد، گفت یلدا مطابق همه آن چیزی بوده که در فرهنگ ایران بوده است و آن این‌که تاریکی به‌روشنی رسیده؛ شب به‌روز ختم شده و امید در پس ناامیدی متولد ...

|

انجمن مدرسان خانه تئاتر برگزار می‌کند

نشست تخصصی با موضوع «روابط عمومی، رسانه و تبلیغات؛ انتقال و گسترش آگاهی»
انجمن مدرسان خانه تئاتر برگزار می‌کند

نشست تخصصی با موضوع «روابط عمومی، رسانه و تبلیغات؛ انتقال و گسترش آگاهی»

انجمن مدرسان خانه تئاتر با همکاری مرکز آموزش، پنجمین و آخرین نشست از سلسله نشست‌های تخصصی اکوسیستم تئاتر را با موضوع «روابط عمومی، رسانه و تبلیغات؛ انتقال و گسترش آگاهی» برگزار می‌کند.

|

نظرات کاربران