باربدیوکورستی: هنرمند تئاتر باید چشم‌های بزرگ و گوش‌های بزرگی داشته باشد

به گزارش ایران تئاتر، در آغاز این مراسم که برخلاف تصور با استقبال چندانی مواجه نشده بود، آنتونیونی نماینده سفارت ایتالیا در این مراسم سخنان کوتاهی را درباره برنامه‌های فرهنگی سفارت ایتالیا در ایران مطرح کرد و با ابراز خرسندی از برگزاری این پنل تخصصی با موضوع تئاتر معاصر ایتالیا، گفت: نشست امروز در واقع بخشی از یک برنامه فرهنگی است که کشور ایتالیا تحت عنوان «ایتالیا، فرهنگ و مدیترانه» برای خود تعریف کرده است.

آنتونیونی ادامه داد: این برنامه‌‌ها جزو برنامه‌هایی هستند که وزارت امور خارجه ایتالیا از طریق سفارتخانه‌ها و دفاتر فرهنگی این کشور در خاورمیانه و شمال آفریقا برگزار می‌کند و در حال گسترش آنها نیز هست.

او با بیان اینکه سفارتخانه ایتالیا در تهران برنامه‌های فرهنگی متعددی را برای برگزاری در سال 2018 در ایران در نظر دارد، افزود: البته باید بگویم که سفارت ایتالیا همیشه برنامه‌های فرهنگی خودش را، حتی آن زمان‌هایی که ارتباط ایران با سایر کشورها محدود شده بود، داشته و این نشان به دلیل سابقه دیرینه فرهنگی این دو کشور است که همواره این ارتباط حفظ کرده اشت.

نماینده سفارت ایتالیا ضمن قدردانی و تشکر از تمام کسانی‌که در برگزاری این برنامه‌ها و به ویژه این پنل تخصصی همکاری کردند، خاطر نشان کرد: ما در سال گذشته دو رویداد مهم فرهنگی در ایران داشتیم یکی اینکه برای اولین بار بعنوان یک کشور اروپایی میهمان ویژه نمایشگاه کتاب تهران بودیم و دیگر اینکه چندی پیش ریکاردو مورتی که یکی از بزرگترین رهبران ارکستر در جهان است در تالار وحدت کنسرتی داشتند که با استقبال مواجه شد. به همین خاطر امسال این برنامه‌ها قرار است در شرایط خیلی بهتر و گسترده‌تری برگزار بشود و این پنل در حوزه تئاتر هم جزو این برنامه‌ها است.

آنتونیونی در پایان با تاکید بر اهمیت ارتباط فرهنگی بین ایران و ایتالیا، از برگزاری برنامه‌های متعدد فرهنگی در تمام زمینه‌ها از جمله موسیقی، تئاتر، سینما، باستان شناسی و... در سال 2018 در ایران خبر داد.

بعد از سخنان نماینده سفارت ایتالیا، به دعوت مجری و مترجم برنامه از جورجیو باربدیو کورستی هنرمند شناخته شده تئاتر ایتالیا خواست تا سخنان خود را برای حاضران آغاز کند.

تراژدی تنها چیزی نیست که در یونان باستان اتفاق می‌افتاد

جورجیو باربدیو کورستی در آغاز با ابراز خرسندی از حضورش در این برنامه و قدردانی از کسانی‌که او را برای حضور در این پنل دعوت کردند، گفت: کشور ما کشور کوچکی است در حوزه مدیترانه، بین اروپا و آفریقا، اما در زمینه هنر و فرهنگ خیلی غنی هستیم. در واقع یکی از دلائلی که کشور ما در حوزه فرهنگ کشور غنی است به این خاطر است که کشور ما در طول قرن‌ها مورد حمله‌های زیادی از طرف اعراب، اسپانیا، فرانسه و... قرار گرفتیم و هر کدام از این‌ها غنائمی برای ما از خود گذاشتند که طی قرن‌ها برای ما مانده‌ است.

کورستی ادامه داد: در واقع فرهنگ ایتالیا ترکیبی از فرهنگ‌های مختلف است و احتمالا همانطور که در اخبار دیده‌اید جمعیت زیادی هستند که سعی می‌کنند هر روز از طریق دریای مدیترانه خودشان را به ایتالیا برسانند. پس می‌توان گفت که مدیترانه دیگر فقط یک دریا نیست و متاسفانه تبدیل شده به گورستانی از افرادی که هر روز در آن غرق می‌شوند و نمی‌توانند خودشان را به کشور ما برسانند. ما در این دریا هر روز شاهد یک تراژدی هستیم و در حالیکه در خانه‌هایمان نشستیم شاهد لشکری از آدم‌ها هستیم که نمی‌دانیم از کجا به سمت ما می‌آیند.

این هنرمند ایتالیایی با بیان اینکه به همین ترتیب که فرهنگ ایتالیا تحت تاثیر همه این موارد قرار گرفته بنابراین تئاتر ایتالیا نیز از این رویدادها تاثیر می‌گیرد، اظهار کرد: تراژدی تنها چیزی نیست که در تئاتری‌های روباز یونان باستان اتفاق می‌افتاد. تراژدی در واقع چیزی است که هر روز بر سر افراد زیادی که در این کره خاکی زندگی می‌کنند، می‌آید.

کورستی با اشاره به اینکه تئاتر پژوهشی یکی از موضوعاتی است که این اواخر به آن بیشتر می‌پردازد، ادامه داد: راستش نمی‌دانم که از کجا شروع کنم چراکه حدود چهل سال این حرفه را انجام می‌دهم، اما می‌توانم بگویم که شروع کار من با تئاتر و پژوهش بوده است. در واقع نمی‌توانم تعریف خیلی دقیقی از تئاتر پژوهشی ارائه بدهم؛ جر اینکه این تئاتر هم یک لحن، یک سبک و یکی از زیرمجموعه‌های تئاتر است. ولی دقیق‌تر اگر بخواهم بگویم این است که یک خط مرزی است بین تئاتر با سایر هنرها.

کورستی گفت: اگر از من بپرسند که یک نمایش را که می‌خواهم روی صحنه ببرم کجا و کی اتفاق می‌افتد، من می‌گویم همین جا. تئاتر حال و اینک است، تئاتر هنر زمان حال است، حتی وقتی داستان‌های کهن را روایت می‌کنیم.

او با اشاره به اینکه هنر در هر زمان به اشکال مختلف حرف‌هایش را مطرح کرده، اضافه کرد: در واقع یکی از شکل‌هایی که هنر برای ابراز خود در زمان‌هایی که نمی‌تواند حرفش را بزند، این است که حرفش را می‌زند در حالی که در ظاهر کار دیگری می‌کند.

کورستی از پیشگامان استفاده از پروجکت مپینگ است

در ادامه این نشست علی شمس کارگردان جوان ایرانی که مدتی در ایتالیا تحصیل کرده، درباره روش کاری کورستی توضیحاتی را ارائه کرد و گفت: کاری که کورستی در تئاتر انجام می‌دهد با تئاتر پژوهشی و مردم‌شناسانه باربارا متفاوت است. در واقع پژوهش کورستی ناظر بر کشف و استفاده از مدیاها و فرآیندهای جدید تکنولوژی است. اینکه ما بعدا چگونه می‌توانیم این‌ها را به میزانسن تبدیل کنیم. او در کارش می‌خواهد نشان بدهد که چگونه می‌توان کامیپوتر و رسانه‌های مجازی و اصولا فهم ما از مولتی‌مدیا را تبدیل به میزانسن کرد.

شمس با بیان اینکه کورستی یکی از پیشگامان استفاده از پروجکت مپینگ از دهه هفتاد میلادی بوده، افزود: کورستی می‌خواهد ببیند که چطور می‌توانیم مدیاها و تکنولوژی‌های جدید را به صورت یک اکت تئاتریکال تبدیل کنیم و ببینیم. او از همان اول در کارهایش بسیار از فناوری و تکنولوژی و چیزی که ما به آن تری‌دی مپینگ می‌گوییم استفاده می‌کرده. ضمن اینکه در طول سال‌های کاری‌اش روی آثار نویسندگانی مثل کافکا، شکسپیر و... کار کرده و بعبارتی کارهایش دامنه گسترده‌ای را دربرمی‌گیرد.

تئاتر می تواند خیلی چیزها را دچار دستخوش و تغییر بکند

کورستی هنرمند مطرح تئاتر ایتالیا در ادامه این پنل با اشاره به اهمیت نبوغ هنرمندان، اظهار کرد: اساسا من فکر می‌کنم که ایتالیایی‌ها صنعت‌کارانِ دست هستند و قطعا کسانی‌که با دست هنری را می‌آفرینند استاد هستند. یعنی آنها با ارتباطی که با دست‌هایشان برقرار می‌کنند به یک نبوغ و مهارتی دست پیدا می‌کنند. در این رابطه من فکر می‌کنم هر هنرمندی یک روش و یک طریق شخصی دارد برای اینکه روح خودش را به آن ماده‌ای که روی آن کار می‌کند نزدیک کند.

این هنرمند تئاتر ادامه داد: من اصولا به روش‌هایی که عمومی و جهانشمول باشد خیلی فکر نمی‌کنم. مسیری که یک هنرمند انتخاب می‌کند یک مسیر شخصی و فردی است که تصمیم می‌گیرد با کسانی که با او کار می‌کنند مسیرش را بپیمایند. اما رابطه اساسی و بنیادی رابطه‌ای است که هر هنرمندی با مخاطبان خودش بدست می‌آورد.

کورستی درباره کار خود در تئاتر نیز گفت: من از آغاز کارم آنچه که در تئاتر بیشتر اذیتم می‌کرد چیزی بود که در آن سال‌ها در تئاتر حاکم بود و به نظرم خیلی خسته کننده و غبارآلود بود. در حالی‌که همان زمان در هنر جهان اتفاقات خوبی پیش می‌آمد و بعنوان مثال پیتر بروکت، استانیس لافسکی و گروتفسکی بودند که متفاوت کار می‌کردند.

کورستی ادامه داد: ولی چیزی که برای من اهمیت داشت دنیایی بود که ساخته شده بود از هنرمندان و آهنگسازان. در واقع ارتباطی که بین اینها بود چیزی است ما را به نتیجه‌های جدید رساند. در این زمان لازم بود که سبک و زبان خاص خودمان را خلق کنیم. آن هم این بود که بتوانیم با همه هنرها به خصوص فناوری‌های جدید بتوانیم با دنیای معاصر ارتباط بگیریم.

او با بیان اینکه همواره دوست داشته داستان‌هایی جدید و قدیم تعریف کند، تصریح کرد: تعریف داستان یک چیز است اما چگونه آنها را تعریف کنیم شرط مهم است. در دنیایی که دستخوش تغییرات زیادی است مثل همین فضاهای مجازی که مطمئنم همین الان خیلی از شماها روی آن کار می‌کنید، نگاه‌ها، توجه‌ها و افکار مدام دستخوش تغییر می‌شوند. بنابراین ما وظیفه داریم چشم‌های بزرگ و گوش‌های بزرگی برای دیدن و شنیدن اتفاق‌هایی داشته باشیم که اطراف‌مان ما روی می دهد.

کورستی با اشاره به اینکه انقلاب صنعتی به نوعی آغازگر کاپیتالیسم و سرمایه‌داری بود، بیان کرد: اگر این انقلاب نبود هیچ وقت مارکس نمی‌توانست کتاب کاپیتال خود را بنویسد. اما من می‌خواهم بگویم که مهم این نیست که ما جزو تحولات عظیمی که اتفاق افتاده نباشیم بلکه مهم این است باید به بهترین نحو از آنها بهره ببریم.

او با اشاره به انقلاب دیجیتال در جهان معاصر اضافه کرد: ما در حال زندگی در یک انقلاب دیجیتال هستیم که من نمی‌دانم ما را به کجا خواهد برد ولی مطمئنا در حال ایجاد تغییرات بزرگی است. البته من این انقلاب را نه تجلیل می‌کنم و نه می‌خواهم آن را انکار کنم. ولی درک من این را می‌گوید که تئاتر خیلی چیزها را می‌تواند دستخوش تغییر بکند. و هر چند تا جایی‌که مربوط به صنعت دیجیتال می‌شود من مثل یک فرد غارنشین می‌مانم اما این فرایند این امکان را ایجاد می‌کند که من متفاوت باشم.

پس از سخنان این هنرمند ایتالیایی قطعاتی از چندین کار او که بسیار متفاوت بود و مورد توجه حاضران قرار گرفت پخش شد و کورستی درباره چگونگی ساخت آنها توضیحاتی را عنوان کرد.