در اجرای صد درصد معیارم تجربه گرایی است

نمایش «۱۰۰٪» به کارگردانی مرتضی اسماعیل کاشی در شب آخر(۸بهمن) سی و ششمن جشنواره بین المللی تئاتر فجر٬ ساعت ۱۷ و ۲۰ در تالار استاد ناظرزاده تماشاخانه ایرانشهر به صحنه می رود٬ به همین بهانه گفت و گو یا کارگردان نمایش را بازنشر می کنیم.

وید نمایش نامه نویسی است که کمتر نامش در ایران شنیده شده است. این نویسنده معاصر انگلیسی شاید با اجرای این نمایش نامش در ایران رونمایی شود و در آینده سایر کارهایش هم روی صحنه برود . مرتضی اسماعیل کاشی بازیگر- کارگردان خوش نقش ومتین تئاتر وسینما سالها است که دربازیگری وکارگردانی فعالیت می کند و با اجرا و کارگردانی نمایش سه خواهر نشان داد در کارگردانی هم باندازه بازیگری موفق و کار بلد است . مرتضی اسماعیل کاشی ازبازیگران توانمند درعرصه تئاتراست که تاکنون در نمایش هایی همچون برنارد مرده است، مکبث، عجایب المخلوقات و کلاغ به ایفای نقش پرداخته‌ است. او با درخشش و بازی درنمایش موفق وتحسین شده ویتسک به کارگردانی رضا ثروتی، موفق به دریافت جایزه بهترین بازیگری مرد درسی ویکمین جشنواره بین المللی تئاترفجرشده است .اسماعیل کاشی همچنین درفیلم ارغوان درکنار مهتاب کرامتی، الهام کردا، نسیم ادبی، آزده صمدی  مهدی احمدی به ایفای نقش پرداخت و ازدیگرفعالیت‌های او می‌توان به برگزاری کارگاه های آموزش بازیگری متعدد اشاره‌ کرد..مرتضی اسماعیل کاشی دارای مدرک کارشناس ارشد بازیگری است و علاوه بر تحصیلات آکادمیک خود، موفق به گرفتن مدرک کارگردانی سینما ازکانون سینماگران جوان شده است .وی به عنوان دومین بازیگر برگزیده تئاتر ایران درسال 1389 انتخاب گردید و همچنین برگزیده بازیگری مرد در بخش بین الملل سی و یکمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر تهران در سال 1391، دریافت جایزه دوم بازیگری در هشتمین و دهمین جشن شب بازیگر( جشن بزرگ اردیبهشت تئاتر ایران) در سال 89 و 91 و جوایز بازیگری دیگری را از جشنواره‌های تئاتر دانشگاهی و دیگر جشنواره‌ها از سال 81 تاکنون  را دارد. او هم اکنون به عنوان معلم، کارگردان و مشاور هنری تماشاخانه و مدرسه تئاتر سه نقطه مشغول به کار است . با مرتضی اسماعیل کاشی در باره اجرای دومین نمایشش صد درصد  و ویژگی ژانری آن گفت و گویی انجام داده ایم.

با توجه به موفقیت و استقبال مخاطبان از نمایش سه خواهر که به عنوان اولین تجربه کارگردانی آن را در تالار مولوی روی صحنه اجرا کردید .چگونه  نمایش صد درصد را به عنوان کار دوم کارگردانیان انتخاب کردید؟

استراتژی که در زمینه کارگردانی برای خودم طرح کرده بودم بر این منوال استوار است که کارگردانی را جدی  و مستمر دنبال کنم و فقط یک نمایش را روی صحنه نبرم . آلان هم برای اجرای نمایش طرح ها و ایده های زیادی در ذهن دارم و اگر شرایط فراهم شود آنها در آینده عملیاتی خواهم کردم.بنابراین کارگردانی در کنار بازیگری برایم حائز اهمیت است.

در نمایش سه خواهر از بازیگرانی استفاده کردید که به عنوان هنرجو اصول بازیگری را نزد شما آموخته بودند. اما در نمایش صد درصد از بازیگران حرفه ای و نام آشنایی استفاده کردید . آیا این مسئله قدم روبه جلویی در کارتان محسوب می شود؟

من خیلی استفاده از بازیگران حرفه ای و نام آشنا را قدم روبه جلویی را برای حرفه ای شدن نمی دانم. زیرا برایم تجربه گرایی محور و مهم است . در سیستم کار کارگاهی ،آزمون و خطا اتفاقا کار کردن با هنرجویان بیشتر جواب می دهد .

بهر حال جوانان انگیزه  و اشتیاق بیشتری هم دارند؟

 همینطور است و این مسئله برایم مهم است.

چقدر در اجرای نمایش صد درصد به بحث تجربه گرایی اهمیت داده اید؟

من اقتباس وفادارانه ای از نمایش نامه لوید انجام دادم . الته تغیبیرات جزیی در حین اجرایی شدن نمایش گریز ناپذیر بود و تجربه گرایی هم در این اثرم به این جهت بود که قصه ای وفادرانه ای روی صحنه اجرا کنم وبتوانم بر خلاف کار قبلیم ساختار روایی و گفت وگو محوری را تجربه کنم .

آیا نمایش صد درصد را می توانیم در گونه آثار معمایی – وحشت ارزیابی کنیم؟

به استفاده از ژانر وحشت در مورد نمایش اعتقادی ندارم. کار یک جورهایی در حوزه  ژانری درام روانشناسانه قابل تعریف است. البته در اجرائم یک مقدار تلاش کردم فضای وحشتی که اشاره کردید به صورت خیلی نرم دیده شده شود . به خاطر ساختار معمایی متن می توانیم رگه هایی از ژانر معمایی را در اجرا مشاهده کنیم.

چگونه برای اجرای نمایش جدیدتتان نمایش نامه صد درصد را انتخاب کردید؟

بلافاصله بعد از خاتمه اجرای نمایش سه خواهر علاقه پیدا کردم در کار بعدیم به سراغ متنی بروم که در آن  از شکل و شمایل فرم و حرکت و طراحی و رقصی سه خواهر دور باشد.یک جور نمایشی رئالیستی که در ضمن قصه گو هم باشد را برای اجرا انتخاب کنم . از چند دوست مترجم درخواست کردم که متن به من ارائه کنند و تعدادی متن را خواندم و وحید رهبانی این متن را پیشنهاد داد و خواندمش و دیدم با فضای ذهنی و انتظاراتم تطابق دارد و کارش کردم.

تلاش کردید به کلی از فضای نمایش سه خواهر دور شوید؟

 آنقدر زیاد به این کار تاکید نداشتم . همانطوریکه گفتم معیارم تجربه گرایی است . در سه خواهر تا حدی قصه گویی را کم رنگ و بار روایت را در فضا و مد به وجود آوردم. در نمایش صد درصد تمرکزم روی روایت داستانی جذاب بود . شاید در تجربه بعدیم ترکیبی از این دو فضا را مورد استفاده قرار بدهم .

به چه دلیل در نمایش با توجه به جذابیت های که نقش مرد قصه داشت بازی نکردید؟

به شدت به این نقش علاقه داشتم و بازیش هم بسیار وسوسه انگیزبود . اما ترجیح می دهم موقعی که نمایشی را کارگردانی می کنم تمام تمرکز و حواسم به طور کامل معطوف به کارگردانی باشد وفقط از این کارلذت ببرم. بازی توامان در صحنه یک مقدار درگیری ذهنی به وجود می آورد .

در حال حاضر با توجه به اینکه هوتن شکیبا با حضورش در مجموعه لیسانسه های دو بازیگر کارهای کمدی شناخته می شود . در حین انتخاب او به چنین مسائلی فکر نکردید؟

هوتن شکیبا بازیگر با استعدادی است و این انگیزه و علاقه را دارد که نقش های متفاوت را بازی کند و خودش می خواست در قالب و ژانر خاصی محدود نشود .

اینکه مارکس لوید به عنوان نویسنده ای که در ایران گمنام است برایتان چالشی به وجود نیاورد؟

 برای اولین بار وحید رهبانی متن او را به فارسی ترجمه کرده است و نویسنده معاصر انگلیسی است و در حاضر هم مشغول نوشتن فیلم نامه برای ساخت سریال است . از طریق وحید رهبانی با ایشان ارتباطی برقرار کردیم و برایش جذاب بود که متنش به زبان دیگری ترجمه و روی صحنه هم برود .

در این چند ماهه اخیر نقش های متفاوتی در نمایش های مثل کلاغ ، مفسیتو و نمایش اتاق بازی کرده اید. آیا انتخاب های شما چنین وضعیتی را برایتان رقم زد؟

در این چند ماهه اخیر تعدادی از نقش های پیشنهادی را نپذیرفتم . اما  این سه نقش و به خصوص نقشم درنمایش کلاغ خیلی ویژه و خاص بود . این خاص بودن به واسطه فضای رئالیستی و قصه محور بودن و اهمیت دیالوگ های شخصیت هایش با بازی های که در گذشته انجام داده بودم قابل تعریف است.

گفت وگو از احمد محمد اسماعیلی