جابر رمضانی کارگردان «موی سیاه خرس زخمی»:
تالار مولوی یک جایگاه امن برای تجربه در تئاتر است
«موی سیاه خرس زخمی» به کارگردانی جابر رمضانی از ۹ تا ۲۲ دی ماه در تالار مولوی به روی صحنه رفت و حالا قرار است تا اجرا این اثر را در تالار حافظ ادامه بدهد و ۷ تا ۱۹ بهمن در این سالن میزبان تماشاگران باشد.
«موی سیاه خرس زخمی» آخرین اثر جابر رمضانی کارگردان برگزیده دانشگاهی است. در این نمایش حامد رسولی، مریم نورمحمدی، محمد علیمحمدی، فربد فرهنگ، اصغر پیران، مینا زمان، سجاد حمیدیان، رشاد معینی به ایفای نقش پرداختهاند. در خلاصه این اثر آمده است: گذشته یه اسکلت پوسیده است که یه روز از گور میاد بیرون و یقه تو میگیره.
جابر رمضانی درباره این نمایش به ایران تئاتر این چنین توضیح داد: نمایشنامه «موی سیاه خرس زخمی» را به همراه پیام سعیدی نوشتیم. البته این اولین همکاری ما نبود و پیش از این «صدای آهسته برف» و «نمیتونیم راجع بهش حرف بزنیم» را نیز در کارنامهی مشترکمان داریم. متن این نمایش با نیم نگاهی به نمایشنامه هملت نوشته شده است. داستان درباره مردی به نام بود است که بر اثر سو مصرف مواد مخدر دچار بیماری زوال حافظه شده است. این کاراکتر در حال از دست دادن همه چیز و همه کس است. او فراموش میکند و در حال دست و پا زدن در خاطرات و گذشتهای که نیست، تلاش میکند تا به یاد بیاورد.
این کارگردان برگزیده دانشگاهی درباره اقتباسهایی که این نمایش بر اساس آن شکل گرفته است گفت:
متن نمایش با الهام از هملت نوشته شده است ولی در سایر مسائل اگر تأثیری هم گرفته شده باشیم خودآگاه نبوده است. همانطور که می دانید ما مجموعه از تجربیات زیستیمان هستیم. این تجربیات شامل هر آنچه که دیدهایم و خواندهایم نیز میشود و هر کسی در زمان تولید یک اثر از آن اندوختهها بهره میگیرد. برای همین خیلی اهمیت دارد که چه میبینیم و چه میخوانیم. من و پیام بارها برای ساخت این اثر فیلمهایی که تمرکزشان را بر مسئله آلزایمر گذاشتهاند را دیدهایم و سعی کردیم تا آثار خوب و مهم و به روز را ببینیم. چیزهایی که انسان میبیند را در تولید استفاده میکند و پس از آن گنجینهی ذهنیاش آزاد میشود تا اثر بعدی خود را رقم بزند.
او اتمام تحصیلش را پایان دوره دانشجویی نمیداند و در این رابطه بیان کرد: تمام بازیگران این اثر فارغالتحصیلان و برگزیدگان تئاتر دانشگاهی بودند. حامد رسولی، مریم نورمحمدی، محمد علیمحمدی، فربد فرهنگ، اصغر پیران، مینا زمان، سجاد حمیدیان، رشاد معینی همه از دانشجویان سابق تئاترند. ما در گروه سوراخ تو دیوار هنوز خودمان را دانشجو می دانیم و در حال جست و جو در تئاتر و فرمها و شکلهای متفاوت هستیم و رشد ما و دریافت ما متوقف نشده است. دانشجو بودن به این معناست که ما هنوز به دنبال چیزی هستیم. ما این امر را در قیمت نیز لحاظ کردهایم و بلیت این اجرا در سالن حافظ با 40 درصد تخفیف دانشجویی به فروش میرسد.
او در رابطه با انتخاب تالار مولوی برای نخستین دوره اجرایش گفت: ما این اثر را پس از 6 ماه تمرین در دی ماه به روی صحنه بردیم. اجراهای مولوی همیشه اجراهای مهم و پر چالشی هستند چون ما با تماشاگران دغدغه مندی طرف هستیم. اغلب مخاطبان مولوی قشر دانشجو هستند و نکته مثبتی که دارد بازار گپ و گفتی است که درباره آثار به راه می افتد. بالأخص برای کسانی که به دنبال کارهای تجربی هستند مولوی بهترین محل برای به اشتراک گذاشتن این نوع آثار است. نمایش ما نیز یک نمایش تجربی بود و ما درگیر ایدههایی بودیم که دوست داشتیم با مخاطب در میان بگذاریم. این نمایش همچنان در حال توسعه یافتن است و پروسه تکمیل آن هنوز به انتها نرسیده است و همچنان رو به رشد است.
او استقبال در تالار مولوی را این چنین شرح داد: ما در تالار مولوی 1500 تماشاگر داشتیم ولی فارغ از این استقبال در تالار مولوی به نحو دیگری رغم میخورد و ما در سالنهای دیگر شاهد آن نیستیم. تالار مولوی یک جایگاه امن است برای کسانی که در حال تجربه شکلهای دیگری از تئاتر هستند. این تجربه را در سالنهای خصوصی خیلی کمتر میشود داشت. یکی از مثبتترین نکات مولوی، باشگاه مخاطبان تئاتر است. در آنجا دانشجویان بدون رودربایستی نظرشان را می گویند. این روزها کمتر میشود با نظری مواجه شد که عریان باشد و ما در مولوی با نظرات خالصتری طرف هستیم. اجرا در مولوی یکی از بحثبرانگیزترین چالشهایی است که یک کارگردان میتواند با آن مواجه شود.
این نویسنده و کارگردان درباره ادامه اجرا در سالن حافظ گفت: ما قبل از جشنواره بین المللی فجر دوازده اجرا در تالار حافظ خواهیم داشت و پس از جشنواره هم به احتمال زیاد چند اجرای محدود داشته باشیم. ما در مولوی 12 اجرا بیشتر نداشتیم و مایل بودیم تا این کار را با تعداد بیشتری از مخاطب به اشتراک بگذاریم. من احساس می کنم که این کار پتانسیل مخاطب های بیشتری را داشته باشد.
او در این رابطه ادامه داد: مکان جدید به ما مختصات جدیدی می دهد و ما خودمان را بر حسب آن آداپته می کنیم. اجرا در حافظ سه سویه خواهد شد و به همین جهت ما طراحی حرکت دیگری خواهیم داشت. در تالار حافظ با سیستم صوتی جدیدی طرف هستیم که دورتادور تماشاگر را فرا می گیرد و علاوه بر این ها زمان اجرا ده دقیقه نسبت به اجرا در مولوی کمتر است. با توجه به بازخوردهایی که در تالار مولوی داشتیم صحنه هایی از اجرا را به نفع ریتم و کل اثر حذف کرده ایم و این کار در جهت همان توسعه مدام این اثر انجام شده است.
جابر رمضانی که پیش از این اجراهای موفقی مثل «نمیتونیم راجع بهش حرف بزنیم» و «صدای آهسته برف» را در کارنامه اش داشته است استقبال در حافظ را این چنین پیش بینی می کند: ما در تالار مولوی مخاطب هایی داشتیم که چند باره به تماشای اجرا می نشستند و بعید نیست همچنان در حافظ هم میزبانشان باشیم. دوست داریم تا با استقبال خوبی روبرو بشویم البته الان ماه فستیوال های ایران است با این اجرا همزمان می شود ولی به نظرم یک تئاتر خوب همیشه و همیشه می تواند مخاطبانش را پیدا کند و ما الان تمرکزمان بر تمرین است تا اجرای با کیفیت تری داشته باشیم.