از اجرای زنده تا پخش در فضای مجازی در سی و نهمین جشنواره تئاتر فجر

به گزارش ایران تئاتر به نقل از فارس، روزهای منتهی به نیمه بهمن ماه و ایام الله فجر و سالروز پیروزی انقلاب اسلامی شاهد برگزاری جشنواره های فیلم، تئاتر، موسیقی، تجسمی و ... هستیم. امسال هم با فرا رسیدن چهل و دومین سالروز پیروزی انقلاب اسلامی ایران، سی و نهمین جشنواره تئاتر فجر در حالی برگزار می شود که این جشنواره به خاطر شیوع کرونا دچار تغییر و تحولاتی در فرم و ساختار شده است.

در این گزارش هر آنچه لازم است درباره سی و نهمین دوره از جشنواره تئاتر فجر بدانید در گفت و گو با «حسین مسافر آستانه» دبیر این دوره از جشنواره تئاتر فجر، به نگارش درآمده است.

سی و نهمین جشنواره تئاتر فجر تا ۲۰ بهمن در تهران برگزار می شود.

بستر اصلی جشنواره امسال، فضای مجازی است

«حسین مسافر آستانه» دبیر سی و نهمین جشنواره تئاتر فجر، در گفت و گو با خبرنگار فارس، درباره نحوه برگزاری این دوره از جشنواره تئاتر فجر گفت: بستر اصلی جشنواره فضای مجازی است یعنی ما آثار را با اجرای زنده داوری می کنیم و بعد با یک فرمت مناسب و استاندارد ضبط می کنیم تا از طریق فضای مجازی قابلیت پخش داشته باشد. هم از نظر صدا و تصویر با یک گروه کارشناسی شده ضبط ها را انجام می دهیم و دسترسی از فضای مجازی را در حد استاندارد برایمان ایجاد می کنند.

مسافر آستانه: فقط در سالن های بزرگ امکان پذیرش تماشاگر داریم

برگزاری جشنواره امسال به این صورت است که همه نمایش هایی که اجرا می شود به صورت ضبط شده و با فاصله زمانی کوتاه روی پلتفرم های نمایش نت، تلویزیون تئاتر ایران و تیوال قرار می گیرد و علاقه مندان می توانند از روز ۱۴ بهمن و با سه روز تاخیر از این طریق نمایش هایی که دوست دارند را تماشا کنند. همچنین در سالن های بزرگ نیز پذیرش تماشاگر با رعایت پروتکل های بهداشتی انجام می شود. سالن هایی نظیر تئاترشهر، ایرانشهر، تالار وحدت، تالار حافظ، تالار مولوی از جمله این سالن ها هستند.

مسافر آستانه در همین زمینه گفت: از دو هفته پیش به این طرف که احتمال بازگشایی سالن های تئاتر را داشتیم و وضعیت کرونایی ما از نارنجی به زرد تقلیل پیدا کرد ما برای بحث حضور تماشاگر را هم مجددا برنامه ریزی کردیم منتهی با رعایت فاصله اجتماعی و سایر مقررات ستاد کرونا که این امر باعث شده ما در سالن های کوچک امکان پذیرش تماشاگر نداشته باشیم به این جهت که در سالن های کوچک، ظرفیت ما بسیار پایین است و همان ظرفیت پایین باید به نصف و پنجاه درصد تقلیل پیدا کند و همان تعداد هم اختصاص پیدا می کند به گروه داوری، ستاد، گروه تصویربرداری و ... و امکان پذیرش تماشاگر نخواهیم داشت.

معیار ما ظرفیت ۵۰ درصدی تماشاگران است

وی ادامه داد: در سالن هایی مثل تئاتر شهر یا مجموعه ایرانشهر ظرفیت محدودی را از طریق پلتفرم ها اعلام می کنیم که علاقه مندان بتوانند بلیط تهیه کنند و در سالن های ما حضور پیدا کنند. در سالن هایی که ظرفیت محدودی دارند نمی توانیم تماشاگر داشته باشیم و در مجموعه تئاتر شهر فقط سالن اصلی است که می تواند تماشاگر داشته باشد آنهم به صورت پنجاه درصد و شاید هم کمتر از این تعداد. معیار ما پنجاه درصدی است چون به هر حال بخشی از این تعداد به مهمان های جشنواره یا هنرمندان  اختصاص داده می شود و بخش باقی مانده مختص تماشاگران است.

نحوه پخش به صورت آنلاین نیست

به گفته مسافر آستانه نام این نوع پخش را آنلاین یا همان برخط می توان گذاشت اما نمی توان آن را لایو و پخش زنده نامید چونکه با تاخیری کوتاه مدت که برای انجام کارهای فنی است این فیلم ها بلافاصله وارد برنامه برخط می شود.

به جنبه قاچاق نمایش ها فکر نکردیم

مشکلی که درباره پخش آنلاین در برخی سامانه ها وجود دارد حق رایت آثار است. به همین خاطر در شرایط کرونایی دبیر جشنواره فیلم فجر حاضر به پخش آنلاین آثار موجود در جشنواره نشد. اما درباره تئاتر ماجرا طور دیگری رقم می خورد.

دبیر این دوره از جشنواره دراین باره گفت: ما به جنبه قاچاق این قضیه نگاه نکردیم و تا 24 ساعت این فیلم ها را در فضای مجازی نگه می داریم که به منزله حضور در جشنواره گروه تلقی می شود. وگرنه سایر حق و حقوقش مازاد بر این ۲۴ ساعت مربوط به خود گروه است و در پلتفرم ها پخش فیلم ها را ادامه نخواهیم داد مگر بعد از جشنواره پلتفرم های مختلف با گروه ها وارد مذاکره شوند و با رعایت حق و حقوق و حق رایت آثار بتوانند این فیلم ها را به پخش برسانند. این فیلم ها برای مردم عادی هم هست و همه می توانند به همان سایت مراجعه کرده و ثبت نام کنند و با کدی که می گیرند کارها را تماشا کنند.

۶ بخش اجرایی و ۵ بخش غیر اجرایی

در این دوره از جشنواره، ۶ بخش اجرایی که مجموع آنها ۱۰۷ نمایش (۴۹ نمایش از تهران و مابقی از سایر استان‌ها) در دو بخش رقابتی و غیررقابتی اجرا می شوند. همچنین ۵ بخش‌ غیر اجرایی نیز در این دوره حضور دارند که شامل: بخش تله‌تئاتر و گزارش‌های صحنه‌ای، مسابقه نمایشنامه‌نویسی، مسابقه و نمایشگاه عکس تئاتر، مسابقه و نمایشگاه پوستر تئاتر و نمایشگاه اسناد ۴۰ سال تئاتر مقاومت است.

بخش «سرباز انقلاب» به مناسبت سالگرد سردار سلیمانی

بخشی که امسال به مناسب سالروز شهادت سردار حاج قاسم سلیمانی در جشنواره حضور دارد بخش «سرباز انقلاب» است که ویژه شهید سلیمانی است. در این بخش۱۲ نمایش حضور دارند. این بخش با همکاری بنیاد شهید برگزار می‌شود و بنیاد شهید بخشی از هزینه‌های این بخش را تقبل کرده است.

گرفتن تست کرونا از گروه های نمایشی و همکاران ستادی

از چند روز پیش با استقرار وزارت بهداشت در سالن ها از همه گروه های نمایشی و همچنین همکاران ستادی تست کرونا گرفته شده است.

قیمت بلیط های مجازی چقدر است؟

دبیر این دوره از جشنواره تئاتر فجر نیز ادامه داد: مردم عادی بابت هر اجرا ۱۰ هزار تومان و اصحاب رسانه و هنرمندان شاخص که به منزله مهمان تلقی می شوند کدی به صورت رایگان دریافت می کنند.

همچنین در این دوره از جشنواره به دلیل رعایت پروتکل های بهداشتی، کارت مهمان صادر نخواهد شد و ورود به همه سالن ها صرفا با بلیط الکترونیکی صورت می پذیرد. کد بلیت حضوری برای خبرنگاران، ارسال شده است و از پنجشنبه ۹ بهمن اهالی رسانه می‌توانند برای رزرو بلیت اقدام کنند.

تقسیم بندی تهرانی و شهرستانی را قبول ندارم‌

مسافر آستانه درباره کیفیت آثاری که قرار است در این دوره از جشنواره بروی صحنه رود گفت: وقتی بحث از کیفیت آثار می شود تقسیم بندی شهرستانی و تهرانی را قبول ندارم. ما بارها شاهد این بودیم که بسیاری از کارهای شهرستانی از هر نظر قوی تر از تهرانی ها بودند. امسال هم معیار ما این نبود که کارهای شهرستانی بیشتر باشد یا تهرانی چون بنده ذاتا این تقسیم بندی را برای تولید تئاتر قبول ندارم. تولید تئاتری که هنرمندان انجام می دهند تفاوتی بین تهران و شهرستان ندارد و انتخاب ما بر اساس کیفیت ارائه شده آثار بوده است. یعنی شوراهای ما آثار را با نظام کیفی مورد ارزیابی قرار دادند و در خروجی متوجه شدیم که حضور گروه های شهرستانی امسال خیلی پررنگ است به دلیل اینکه کار کردند و زحمت بیشتری کشیدند و در این دوران کرونایی صحنه ها ترک نکردند اما خیلی از گروه های تهرانی به دلیل های متعددی امکان کار کردن نداشتند و حضورشان در این دوره از جشنواره امکان پذیر نشد.

دلیل حضور کم گروه های تهرانی به خاطر این است که امسال کار نکردند

در این دوره از جشنواره حضور گروه های شهرستانی به نسبت تهرانی ها چشمگیر تر است و همین نقدها را به سمت این برده است که چرا گروه های تهرانی اقلیت را شامل شدند. در همین زمینه مسافر آستانه بیان داشت: گروه های تهرانی قطعا کار نکردند که نیامدند و همه گروه های تهرانی که کار کردند در جشنواره حضور دارند و کسانی که نیستند اثری را امسال تولید نکرده بودند.

چهره های شاخص هم کار نکردند که در جشنواره حضور داشته باشند!

با نگاهی به جدول سی و نهمین دوره از جشنواره تئاتر فجر عدم حضور کارگردان ها و بازیگران سرشناس خودنمایی می کند.

مسافر آستانه در این باره عنوان داشت: این دوستان هم کار نکردند و چهره شاخصی نداشتیم که کار کرده باشد و در جشنواره حضور نداشته باشد. این نگاهی است که به غلط جا افتاده است! آنهایی که چهره شدند چطور چهره شدند؟ و اینکه مخاطب عام به صرف حضور بازیگران و کارگردان های شاخص بلیط بخرد و تئاتری تماشا کند نگاهی است که در طول سال قابل ارزیابی است و به جشنواره مرتبط نیست. جشنواره هر چه که باشد در هر کیفیتی خروجی فعالیت های یک سال تئاتر کشور است. این خروجی را ما امسال در جشنواره مثل هر سال دیگری شاهد هستیم و اینکه در این خروجی چهره های شاخصی حضور دارند یا نه معیار ما نیست.

آیا نبود چهره های شاخص به کیفیت جشنواره لطمه وارد می کند؟

دبیر سی و نهمین جشنواره تئاتر فجر درباره اینکه آیا نبود چهره های شاخص به کیفیت جشنواره لطمه می زند؟ گفت: آنچه برایمان در این دوره اهمیت داشت این بود که تئاتر زنده بماند و افرادی که کار کرده اند مورد توجه قرار بگیرند. افرادی که با وضعیت معیشتی این همه مدت کار کردند و با شرایط سخت کنار آمدند و به نوعی ریسک کردند و توانستند به حیات تئاتری خودشان ادامه دهند مورد نظر ما در جشنواره هستند.

مسافر آستانه درباره اینکه آیا به جشنواره سی و نهم تئاتر فجر خوشبیتن هستید؟ گفت: کسی نمی تواند کیفیت را تضمین کند بلکه کیفیت از بین موجودیت فعلی بدست می آید. مقایسه این دوره از جشنواره از نظر کیفی و کمی با تمام دوره های دیگر مقایسه ای اشتباه است. آنهم به خاطر شرایط موجود و کرونا. اساسا شرایط تئاتر امسال با تمام سال های پیش متفاوت بوده است به همین دلیل ما باید جشنواره امسال را حاصل فعالیت امسال تئاتر کشور بدانیم.

 

اسکان گروه های شهرستانی با رعایت پروتکل ها است

وی درباره مشکلات اسکان گروه های شهرستانی در دوران کرونا نیز بیان داشت: اسکان گروه ها با رعایت فاصله اجتماعی و در سالن ها و اتاق های بیشتر و تعداد کمتر در هر اتاق صورت می گیرد و همه این افراد در تهران اسکان خواهند داشت. از نظر مالی و خیلی ابعاد دیگر نظیر رفت و آمدشان مشکلاتی وجود دارد و سعی کردیم همه این مشکلات را پیش بینی کرده و مرتفع کنیم.

بودجه سی و نهمین جشنواره تئاتر فجر چقدر است؟

مسافر آستانه با اشاره به بودجه این دوره از جشنواره نیز گفت: بودجه این دوره از جشنواره تئاتر 5 میلیارد و دویست میلیون تومان بوده است. این مشکل بودجه ای در همه فضاهای هنری نه فقط در تئاتر وجود داشته است و بودجه امسال کمتر از سال های قبل بوده است. به هر حال در شرایط سخت هم از نظر اقتصادی و هم در شرایط کرونایی باید به صورتی این جشنواره برگزار می شد که اجراها بتوانند به خوبی و با برنامه ریزی درست بروی صحنه روند.

مشکلاتمان برگرفته از شرایط کرونایی است

وی درباره مشکلاتی که در این دوره از جشنواره پیش رویشان بوده است، گفت: مشکلات متعددی وجود دارد و همه آنها نیز مرتبط به شرایط کرونایی است و ما تلاشمان بر این است نحوه برپایی جشنواره را با شرایط موجود تطبیق دهیم و حالا در این تطبیق ممکن است دچار مشکلاتی شویم. اما به هر حال باید رفع و رجوع شود و ما باید خودمان را مثل همه مشاغل با شرایط بهداشتی جامعه خود را وفق دهیم و جشنواره هم یکی از فعالیت های اجتماعی است که باید خود را با شرایط تطبیق دهد و این تطبیق نطقه اصلی برنامه ریزی های ما در جشنواره بوده است.