گفتگو با حسین فدایی حسین کارگردان نمایش «ویری ویری در سرزمین سلامت»:
رونق نمایش کودک به استقبال و علاقه بزرگترها وابسته است
تلویزیون تئاتر ایران حصار سالن را میشکند
ایران تئاتر: حسین فدایی حسین که این روزها نمایش «ویری ویری در سرزمین سلامت» را بر صحنه تالار هنر دارد معتقد است با راه اندازی تلویزیون تئاتر ایران، تئاتر از محدوده سالن بیرون میآید و اجراهای محدود خود را نخواهد داشت. هر نمایشی در هر کجای کشور میتواند در تمام نقاط ایران و حتی دنیا دیده شود و این اتفاق بزرگی است.
«ویری ویری در سرزمین سلامت» عنوان اولین نمایشی کودک است که پس از بازگشایی سالنهای نمایشی در تالار هنر به روی صحنه رفته است.
داستان این نمایش که حسین فدایی حسین با اقتباس از اثر دیوید وود نویسنده کودک و نوجوان انگلیسی و با تمرکز بر با موضوع شیوع ویروس کرونا نوشته و به اجرا گذاشته، در خصوص ویروسی است که در سرزمین سلامت نفوذ کرده و میخواهد مردم را آلوده کند اما دکتر که نماد کادر درمانی می باشد با کمک اهالی سرزمین سلامت و همکاری تماشاگران، ویروس را شکست میدهند.
حسین فدایی حسین «ویری ویری در سرزمین سلامت» را از 9 بهمن ماه و با برگزاری مراسم یادبودی برای زنده یاد کریم اکبری مبارکه آغاز و آن را به کادر فداکار درمان، پزشکان و پرستاران تقدیم شده است. در خصوص این نمایش و مشکلات اجرای تئاتر در ایام کرونا، گفت و گویی با این هنرمند نام آشنا انجام دادیم:
اجرای نمایشی مرتبط با معضل اصلی حال حاضر جهان، نشان از توجه شما به وظیفه خطیر تئاتر در آموزش دارد، تلنگر اجرای این تئاتر از چه زمانی به ذهن شما خطور کرد؟
متن اصلی این نمایش در خصوص ویروس سرخک است. احساس کردم با توجه به اینکه سرخک به خاطر واکسنی که کودکان میزنند همه گیری ندارد احساس کردم نیاز به تغییراتی در متن است. زمینههای این کار از قبل آماده شده بود اما وقتی موضوع کرونا شکل گرفت تغییراتی در متن دادیم. شخصیتها عوض شدند، دیالوگ ها مبتنی بر وضعیت حال حاضر جامعه تغییر کردند و آموزشهایی مثل استفاده از ماسک، رعایت مسائل بهداشتی، قرطنینه و ... اضافه شدند و اجرا شکل گرفت.
از آنجا که تالار هنر برای امسال به ما نوبت اجرا داده بود، از اردیبهشت ماه تمرین را آغاز کردیم. شهریورماه قرار بود این نمایش به روی صحنه برود که متاسفانه به دلیل تعطیلی تماشاخانهها محقق نشد و این کار از بهمن ماه به روی صحنه رفت.
در شرایط کرونایی و تعطیلی سالنها خیلی از هنرمندان ریسک تمرین و اجرا را نمی پذیرند، شرایط تمرین را چطور فراهم کردید؟
بالاخره یک نفر باید این ریسک را می پذیرفت و شروع می کرد تا تئاتر باقی بماند. از ابتدای سال نیت ما این بود که به محض تغییر شرایط کار را شروع کنیم. تمرین ها با رعایت کامل پروتکلهای بهداشتی انجام می گرفت. حتی هنروران ماسک می زدند، فاصله اجتماعی رعایت میشد و تا جایی که امکان داشت تلاش کردیم در فضایی امن از نظر بهداشتی تمرین کنیم.خوشبختانه در طول این مدت مشکلی برای اعضای گروه پیش نیامد و کار آماده شد.
نمایش فقط 4 روز آخر هفته اجرا می شود، دلیل خاصی در این خصوص داشتید یا تدابیر مسئولان سالن بود؟
تئاتر باید مداوم اجرا شود تا مخاطب اعتماد کند و به سالن بیاید. تجربه نشان داده بود که هر زمان با تعطیلات روبرو بودیم با ریزش مخاطب همراه شدیم. تعطیلات این چندماهه سالنها، تعطیلی مدارس و مهدکودک ها و در کنار آن عدم تمایل مردم به حضور در تجمعات باعث کاهش مخاطب شده است. بر این اساس تصمیم گرفتیم اجراهای سه روز اول را حذف کنیم.
حضور مخاطب برای ادامه اجرا دلگرمتان کرد؟
استقبال خوبی از اجرا شده است و به شرطی که روند اجرا ادامه پیدا کند احساس میکنم مردم به مرور اعتماد کنند.به هرحال ما ریسک کردیم، مخاطب باید ریسک کند و بقیه هنرمندان نیز باید ریسک کند تا تئاتر فعال شود و ادامه پیدا کند.
مهمترین چالش این روزهای اجرای نمایش جذب مخاطب است، شما در این خصوص چه رویکردی را مدنظر داشتید؟
کودکان علاقه خاصی به حوزه نمایش دارند و به دلیل ویژگیهای جذابی که برای آنها دارد از آن استقبال میکنند. اگرچه به دلیل شرایط سن و سال، بچهها این امکان را ندارند که خودشان به سالن تئاتر مراجعه کنند و تئاتر ببینند، باید از طریق مدرسه یا والدین به سالنهای نمایش بیایند. این مشکل همیشه در این سالها مرا آزار داده است که این هنر به استقبال و علاقه بزرگترها وابسته است. به هر حال ما در این سالها سعی کردهایم که هم اولیا و مدارس را ترغیب کنیم که بچهها را به سالن نمایش بیاورند.
در بحث تبلیغات در گذشته با مهدکودک ها، مدارس و ... در ارتباط بودیم و اطلاع رسانی می کردیم اما با تعطیلی مدارس کار سخت شده است به ویژه آنکه خانواده ها ریسک حضور در مجامع عمومی را ندارند و ترجیح می دهند فرزندانشان در خانه بمانند. با این وجود ما مایوس نبودیم و با مراجعه به سازمان ها و ادارت و جاهایی که خانواده ها حضور دارند تصمیم به تبلیغ گرفتیم.
از فضای مجازی و کانالها و گروههای مرتبط با مخاطبان کودک و نوجوان استفاده خوبی کردیم. تلاش داشتیم در ارتباط با متصدیان شبکه شاد، از این کانال نیز برای تبلیغ استفاده کنیم که هنوز نتوانستیم نظر آنها را جلب کنیم چون آنها موافق جمع شدن مردم در جایی خاص نیستند.
یکی از امکانات بسیار خوبی که اداره کل هنرهای نمایشی برای هنرمندان ایجاد کرده، تلویزیون تئاتر ایران است. اقدامی برای استفاده از این ظرفیت کرده اید؟
بله در این خصوص برنامه ریزی کرده بودیم که هم زمان با اجرا، پخش آنلاین هم داشته باشیم اما چون ما همزمان با جشنواره فجر نمایش را به اجرا گذاشتیم و در این ایام تمرکز تلویزیون تئاتر ایران بر جشنواره فجر بود این امکان فراهم نشد.بی شک اگر همزمان این اتفاق میافتاد اجرای صحنه ای و مجازی می توانستند همدیگر را پوشش تبلیغاتی دهند.
تاثیر این پلتفرم را بر ارتقای کیفی نمایش موثر میدانید؟
گرچه اجرای تئاتر بیشترین تاثیر را در حضور تماشاگر دارد و این جزئی از ویژگیهای ذاتی این هنر است که در لحظه خلق میشود و با مخاطب ارتباط برقرار میکند، طبیعتا تاثیر متفاوتی از سینما، تلویزیون و رسانههای دیگر دارد اما دسترسی به تئاتر حضوری سخت است؛ یعنی مخاطب باید هزینه و همتی کند تا در سالن تئاتر حضور پیدا کند و از نمایش لذت ببرد و این پلتفرم یک مزیت است. از این دوره به بعد تئاتر از محدوده سالن بیرون می آید و اجراهای محدود خود را نخواهد داشت. هر نمایشی در هر کجای کشور می تواند در تمام نقاط ایران و حتی دنیا دیده شود و این اتفاق بزرگی است. با تلویزیون تئاتر ایران تئاتر حصار سالن را می شکند و بیرون می آید.
امیدواریم با طرح جدید اداره کل هنرهای نمایشی تماشای تئاتر آسانتر شود و بتواند گستره بیشتری را در بر گیرد.
خاطرنشان می شود نمایش «ویری ویری در سرزمین سلامت» تا 25 اسفندماه هر روز (به جز شنبه، یک شنبه و دوشنبه) ساعت ۱۸ برای مخاطب کودک و نوجوان در تالار هنر واقع در میدان هفت تیر، خیابان مفتح جنوبی، خیابان ورزنده روی صحنه میرود.
گفت و گو از علی رحیمی