تعیین حریم محوطه تئاتر شهر خواسته دائمی جامعه هنری
مطالبه هنرمندان برجسته تئاتر از تصمیم گیران چیست؟
ایران تئاتر :در تهران دو خیابان ولی عصر(عج) که شمالی - جنوبیترین و دیگری خیابان انقلاب که شرقی- غربی ترین خیابانهای پایتخت هستند در نقطهای به نام چهارراه ولیعصر (عج) با هم تلاقی پیدا میکنند و ساختمان تئاتر شهر همچون نگینی بر این مکان خودنمایی می کند.
اما سال ها است مجموعه تئاتر شهر با معضلاتی روبرو است و مدیران حوزه های مختلف و هنرمندان با تلاش مداوم سعی در پیدا کردن راهی برای رفع آن هستند. درحالی که به نظر میرسید همه چیز خوب پیش می رود تا همزمان با سر و سامان گرفتن پهنه رودکی محدوده تئاتر شهر نیز از حالت پرحاشیه خود خارج و سامانی بگیرد ناگهان سخنگوی شورای اسلامی شهر تهران در حالی که واقعا معلوم نیست که آیا می داند تعیین حریم برای تئاتر شهر یک خواسته دائمی از سوی هنرمندان است و آیا می داند سالیان اخیر قلب فرهنگی پایتخت چگونه میتپد در سخنانی غریب عنوان کرد که حصر تئاتر شهر تیر خلاص به قلب فرهنگی پایتخت است.
درحالی که مدیران شهرداری نزدیک به موضوع و میدیران میراث فرهنگی و مدیران وزارت ارشاد و وزارت گردشگری خبرهای خوشی از نهایی و عملیاتی شدن تعیین حریم تئاتر شهر سخن گفته و در رسانه ها منتشر کردند سخنگوی شورای اسلامی شهر تهران که گویی تمام این مدت در جریان نتایج کار نبوده با بیان اینکه درخواستهایی ! به شهرداری داده شده است که محوطه تئاتر شهر محصور شود و جلساتی هم به این منظور تشکیل شده است، گفت: اخیراً زمزمه حصر تئاتر شهر ! شنیده میشود و گاهی برای توجیه موضوع هم از تعابیر زیباتری مثل تعیین حریم استفاده میشود.
او درحالی کلمه اخیرا را به کار می برد که سال هاست مدیران تئاتری ، هنرمندان و اهالی دغدغه مند رسانه پیگیر موضوع هستند و این مهم از تیر سال قبل شدت گرفت. تیرماه سال 98 در جلسه ای مفصل با حضورمحمدجواد حقشناس رئیس کمیسیون فرهنگی شورای شهر تهران،محمدجواد رشیدی معاون فرهنگی اجتماعی شهرداری منطقه ۱۱، علیاصغر طاهری، شهردار ناحیه یک منطقه ۱۱، و جمعی از فعالان رسانه ای حوزه تئاتر برگزار شد و آنجا موکدا تاکید شد خواسته عموم علاقمندان به تئاتر شهر تایین حریم برای این مکان است و قطعا همین نیاز به حق باعث شد که طی 18 ماه انجام تحقیقات کارشناسانه در وزارت ارشاد و وزارت میراث فرهنگی و شهرداری به این نتیجه برسند که باید حریم مشخص شود و برای این منظور بوجه هم تعین شود.
شاید افکار عمومی از وجود هفت خانی که برای تصویب یک بودجه در سازمان دولتی وجود دارد کم اطلاع باشند اما قطعا هنرمندان حوزه تئاتر ، مدیران فرهنگی مرتبط و مدیران شهری بر این موضوع واقفند. متاسفانه در گفت و گویی که با عنوان سخنگوی شورای اسلامی شهر تهران منتشر شده او نظر شخص خودش را به عنوان مخالف این طرح مطرح و می افزاید: هیچ اقدامی در جهت محصور کردن و محدود کردن دسترسی آزادانه شهروندان قابل قبول نیست و شخصاً با هر نوع تحدید عرصه عمومی به هر بهانه مخالفم!
البته بعید است امور مهی که سه نهاد رسمی مختلف در حال پیگری آن هستند و به اجماع رسیده اند، بایک نظر شخصی تعطیل شود اما قطعا اختلالاتی می تواند ایجاد کند.
نباید فراموش کرد که مشخص شدن مالکیت محدوده تئاتر شهر میتواند امور را آنطور که هنرمندان می خواهند به پیش ببرد.
دفاع از ولنگاری محیط تئاتر شهر !
نظرات سخنگوی شورای اسلامی شهر تهران به اینجا ختم نشد و چند کارشناس و مدیر شهری دیگر که از فحوای سخنشان معلوم است چندان در جریان بیست و چند سال مشکلات محدوده تئاتر شهر نیستند و چند صباحی است به دلایلی نا معلوم مخالفت با تعیین حریم برایشان جذاب شده و با انتشار گفت و گو و یادداشت تلاش می کنند همه کارهای انجام شده در این مسیر دشوار را نادیده بگیرند و از ولنگاری محوطه تئاتر شهر دفاع کنند.
اخیرا ویدئویی در مخالفت از تعیین حریم تئاتر شهر منتشر شده که در آن به نظر سنجی یک هنرمند اسناد شده و عنوان می شود هنرمندان مخالف تعیین حریم هستند. این درحالی است که فقط در چند هفته اخیر هنرمندان شاخص بسیاری در حمایت از تعیین حریم صحبت کرده و غیر از این نظر سنجی اینستاگرامی ! که در ویدئو به آن اشاره می شود و اصولا که هیچ مبنای قابل اتکا ای ندارد ، هیچ هنرمند شاخصی تا کنون با تعیین حریم تئاتر شهرمخالفت نکرده و از گذشته گفت و گو ها مواق موضوع بوده و همچنان این موج ادامه دارد.
به خصوص در هفته های اخیر هنرمندان شاخص نسلهای مختلف از جمله علی نصیریان، هادی مرزبان، مرضیه برومند، امیر دژاکام، قطب الدین صادقی، رضا بابک، اکبرزنجانپور و علی شمس و ... همگی در حمایت از این تلاش ها سخن گفته اند.
استدعا میکنم دستور بدهند حریم تئاتر شهر مشخص شود
علی نصیریان معتقد است مجموعه تئاتر شهر باید دارای حریمی مشخص باشد و وضعیت کنونی پیرامون این مجموعه اصلا مناسب نیست.
علی نصیریان یکی از چهرههای مطرح، تأثیرگذار و ماندگار بازیگری و تئاتر ایران است. این چهره شناخته شده هنر ایران معتقد است که مجموعه تئاتر شهر به عنوان یکی از سمبلهای فرهنگی و هنری شهر تهران باید دارای حریمی مشخص باشد و به آن رسیدگی شود.
نصیریان درباره نیاز مجموعه تئاتر شهر به داشتن حریمی مشخص به مهر گفت: محوطه پیرامون تئاتر شهر که جزو حریم این بناست و مربوط به شهر نیست، خیلی ولنگ و باز است و افراد مختلف میتوانند به آنجا بیایند و هزار کار و حتی کارهای خلاف انجام دهند.
وی با تأکید بر اینکه تئاتر شهر، تئاتر رسمی و مهم شهر تهران و سمبل کار فرهنگی و هنری در پایتخت ایران است، متذکر شد: صحیح نیست که وضعیت تئاتر شهر اینگونه باشد.
نصیریان در بخش دیگر سخنانش یادآور شد: وقتی به تماشای تئاتر یا اپرا در کشورهای دیگر میرویم میبینیم که چقدر در نگهداری و محافظت آن بناها اهتمام شده در صورتیکه ما اصلاً به این موضوع در خصوص تئاتر شهر توجه نمیکنیم.
نصیریان در ادامه سخنان خود اظهار کرد: من خدمت شهردار محترم تهران ارادت دارم و ایشان در موارد متعدد به ویژه فوت همسرم به من محبت داشته است. به همین دلیل استدعا میکنم دستور بدهند حریم تئاتر شهر مشخص شود و به حریمش رسیدگی شود تا این مجموعه محفوظ بماند.
او که معتقد است باید حریم تئاتر شهر هنرمندپسندانه و مردمپسندانه باشد؛ در پایان سخنان خود با بیان اینکه تالار وحدت دارای حریم مشخص و فضای سبز است و به خوبی از آن نگهداری میشود، تأکید کرد: خواهش من این است که برای تئاتر شهر هم به همین شکل اقدام شود. شهردار تهران لطف کنند و دستور بدهند که حریم تئاتر شهر نیز هم به لحاظ زیبایی بنا و هم زیبایی شهر، شکل بگیرد و به آن رسیدگی و از تئاتر شهر هم محافظت شود.
قطعاً موافق مشخص شدن حریم مجموعه تئاتر شهر هستم
بهروز غریب پور از هنرمندان و مدیران فرهنگی که همگی از سابقه و تلاش های او در مکانت بخشی به فرهنگسرای بهمن، خانه هنرمنداو بازسازی تئاتر شهر آگاه هستند نیز در گفت و گویی که با مهر داشته مشخص می شود تعیین حریم نه یک مسئله اخیر بلکه خواستهای به حق و قدیمی است که هنوز به انجام نرسیده او می گوید: من قطعاً موافق مشخص شدن حریم مجموعه تئاتر شهر هستم و دلایل متعددی هم برای این موافقت دارم. وقتی در زمان مدیریت آقای کرباسچی در شهرداری تهران این تصمیم گرفته شد که نردههای پارکها برداشته شود، منظور نردههای پارک بود نه نردههای ساختمانهایی که در درون پارکها قرار گرفتهاند. بنابراین این تداخل صورت گرفت که وقتی نردههای پارک دانشجو برداشته باشد این تصور به وجود آمد که تئاتر شهر هم جزوی از پارک دانشجو است. در حالی که نوع فعالیت تئاتر شهر و نوع حضور افراد در این بنا تابع یک نظم و ارتباطات دیگر است.
وی متذکر شد: در آن زمان یک تداخل موضوعی صورت گرفت که متأسفانه برایش راهحلی در نظر گرفته نشد و همه خوشحال بودند که نردهها برداشته شده و نوعی آزادی رفت و آمد به فضاهایی اینگونه ایجاد شده است. در حالی که الان میبینیم متأسفانه همین برداشته شدن نردهها تبدیل به معضلهای فراوانی شده است.
غریبپور با اشاره به مقطعی از زمان که به عنوان شهردار «ناحیه سبز» شامل مجموعه تئاتر شهر فعالیت داشت، گفت: با آقای ملک مدنی شهردار وقت مکاتبات و بازدیدی کردیم که چگونه میتوانیم حریم تئاتر شهر را احیا کنیم. ایشان موافقت کرد ولی موافقت به عمر مدیریتشان در شهرداری تهران قد نداد و من هم شهردار ناحیه سبز نبودم. بعدها وقتی مدیریت مرمت و بازسازی تئاتر شهر را بر عهده گرفتم بار دیگر این موضوع را پیگیری کردم.
وی ادامه داد: گزارشی تفصیلی با همکاری شرکتی که مشاور اجرایی ما بود ارائه دادیم که حریم هم بیرون و هم درون تئاتر شهر دوباره لحاظ شود تا مصیبتهایی که ساختمان و اطراف تئاتر شهر دیده، کنترل شود.
وی با اشاره به اینکه در آن زمان در محیط بیرونی تئاتر شهر هم اتفاقات متعددی اعم از روشن کردن آتش و استقرار بی خانمانها شکل گرفته بود، افزود: با گذشت زمان شاهد هستیم که وضعیت محیط بیرونی تئاتر شهر به قدری مصیبت بار شده و ناامنی شدیدی به وجود آورده و همین امر باعث شده تا بسیاری از جوانان و خانوادهها جرأت قدم زدن در محیط پیرامون تئاتر شهر را نداشته باشند.
مدیرعامل اسبق خانه هنرمندان ایران تأکید کرد: تئاتر شهر به عنوان ساختمانی که ثبت میراث ملی شده و ساختمانی فرهنگی است، باید حریمی فرهنگی نیز داشته باشد و وقتی افراد به سمت تئاتر شهر میآیند بدانند هدف تماشای تئاتر است یا گذران اوقاتی فرهنگی. اگر کسی هم قصد ورود به پارک دانشجو را دارد که از سمت دیگری وارد پارک شود.
غریب پور با بیان اینکه کسانی که استدلال میآورند تئاتر شهر و پارک نباید حریم داشته باشد بدانند که نمیتوان خلاف قاعده جهان حرکت کرد، افزود: «باغ لوکزامبورگ» در پاریس که نزدیک «کمدی فرانسز» بهعنوان تماشاخانه ملی فرانسه است، حریمی مشخص دارد. «هاید پارک» لندن نیز دارای حریم است.
شاید روی سخن غریب پور به برخی مدیران ناآگاه و شایدهمان معدود هنرمندان مخالف تعیین حریم باشد وقتی که گفت: هدف ما از ایجاد نکردن حریم برای تئاتر شهر چیست؟ میخواهیم بگوییم که پیشرفتهتر از کشورهای دیگر جهان که برای بناهای فرهنگی و هنریشان ارزش قائلاند هستیم؟ اگر اینگونه است میگویم که برای برخی تئاتریها نفس اعتراض مهم است زیرا نمیتوانند استدلال کنند.
غریبپور در بخش دیگری از سخنان خود به ارائه طرحی پیشنهادی به ملک مدنی شهردار اسبق شهر تهران اشاره کرد و گفت: در آن طرح به شهردار وقت تهران پیشنهاد دادم که در حریم تئاتر شهر به شکلی حرفهای فضاهایی برای پذیرایی و همچنین ارائه محصولات فرهنگی طراحی شود تا علاوه بر اینکه برای تئاتریها اشتغالزایی میشود، مراجعه کنندگان نیز بدانند اوقات فرهنگی خود را در مجموعه تئاتر شهر چگونه سپری کنند.
غریبپور درباره چرایی اجرایی نشدن ایجاد حریم تئاتر شهر از سوی مدیران و مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و شهرداری تهران، تصریح کرد: وقتی قرار بود در ضلع شمالی فضای مجموعه تئاتر شهر ایستگاه مترو احداث شود، تجمع و اعتراض کردند بدون اینکه بدانند چرا. الان ایستگاه مترو به نام مجموعه تئاتر شهر است و دسترسی به این بنا و همچنین تالار وحدت، تالار حافظ و تالار فردوسی و بسیاری دیگر از سالنهای خصوصی را راحتتر کرده است. جدا از نامناسب بودن یا نبودن ظاهر ایستگاه، موضوع مدنظر امکان و تبلیغی است که برای تئاتر شهر فراهم کرده است. اگر طرح حریم تئاتر شهر اجرایی نمیشود به خاطر اینگونه اعتراضات بی استدلالی است که برخی انجام میدهند و مسبوق به سابقه است. شهرداری تهران از بیم اینکه مبادا به حریم تئاتر شهر تعدی شود دست نگه داشته است.
وی در ادامه سخنان خود با بیان اینکه برای سالنهای تئاتر زمان شکسپیر و همچنین تکیه دولت حریم وجود داشته است، یادآور شد: پهنه رودکی که شکل گرفته فضای مقابل تالار وحدت را امن کرده است. چند ماه قبل مقابل تالار وحدت ایستگاه تاکسیها بود، فلاسک و زیرانداز میآوردند، آنجا مینشستند، دراز میکشیدند و فضایی غیر فرهنگی ایجاد کرده بودند.
غریبپور تصریح کرد: ببینید دور تا دور تئاتر شهر چه مصیبتی شکل گرفته است. اگر میخواهیم بهترین آثار صحنهای را داشته باشیم چگونه میتوان از کانالی زشت عبور کرد و به زیبایی رسید. تصور میکنم دوستانی که معترض هستند توجیه نیستند و فقط نفس اعتراض برایشان مهم است.
این هنرمند تئاتر تأکید کرد: حریم برای تئاتر شهر لازم است. حریم میتواند برای یک فضا تشخص ایجاد کند. متأسفانه معترضان به حریم داشتن مجموعه تئاتر شهر مانند کسانیاند که به دنبال اختراع همه چیز از نو هستند. هر ساختمان ارزشمندی باید حریم داشته باشد و مدیران و مسئولان باید این کار را انجام دهند. قضیه حریم تئاتر شهر عاجل است و باید هر چه سریعتر برای آن فکری کرد.
حصارکشی به معنی فاصله با مردم نیست
در گفت و گوی دیگری قطب الدین صادقی با تاکید بر اینکه حصارکشی به معنی فاصله با مردم نیست حریم تئاتر شهر را شرم آور توصیف میکند.او معتقد است مجموعه «تئاتر شهر» نیاز به حفاظت و حریم مشخص دارد و این استدلال که حصارکشی منجر به فاصله میان این مجموعه و مردم میشود از اساس اشتباه است.
صادقی درگفت و گویی که در مهر منتشر شده گفت: محیط پیرامون تئاتر شهر مکانی برای حضور اراذل و اوباش، خلافکاران و دگرباشها شده است که قداست فرهنگی این مجموعه را رعایت نمیکنند.
صادقی درباره برخی انتقادها در خصوص اینکه بناهای فرهنگی و هنری در کشورهای اروپایی حصار و حریمی مشخص ندارند، تصریح کرد: اینجا اروپا نیست که بگوییم تئاتر شهر نیاز به حریم ندارد. مدام در پای دیوارهای مجموعه تئاتر شهر آتش روشن میکنند و این محیط تبدیل به مکانی ناامن برای جوانها، خانوادهها و مخاطبان تئاتری شده است. باید از تئاتر شهر و محیط آن با تعیین کردن حریمی مشخص، محافظت کرد.
این هنرمند با سابقه تئاتر ایران درباره برخی انتقادهای دیگر مبنی بر اینکه اگر حریم تئاتر شهر مشخص و حصارکشی شود باعث جدایی میان مردم و تئاتر میشود، تأکید کرد: این انتقاد از پایه و اساس اشتباه است زیرا وقتی مردم بخواهند تئاتر ببینند بلیت آن را تهیه میکنند و به تئاتر شهر میآیند و ربطی به حصار و حریمی مشخص ندارد.
باید محیط پیرامون مجموعه تئاتر شهر از این وضع اسفناک بیرون بیاد
اکبر زنجانپور هنرمندی است که زندگیاش را وقف تئاتر کرده و بیش از ۵ دهه متمادی است که بر صحنه تئاتر به ایفای نقش پرداخته و نمایشهای درخشانی را به صحنه برده است. او درباره وضعیت پیرامون مجموعه تئاتر شهر به خبرنگار مهر گفت: زمانی بود که وقتی به تئاتر شهر میآمدیم گویی در خانه خود هستیم و آرامش داشتیم ولی حالا با شرایطی که اطراف مجموعه تئاتر شهر وجود دارد، از آرامش خبری نیست.
زنجانپور معتقد است مدیریت شهری با مسئولیت به موضوع پیرامون مجموعه تئاتر شهر نگاه کند و این محیط را از افراد مزاحم و رفتارهای مزاحم پاک کند. اگر فضای پیرامون تئاتر شهر پاک و امن باشد، تئاتریها میتوانند حرف اثر خود را به درستی به مخاطب و مردم منتقل کنند و مردم نیز با آرامش با آثار مواجه میشوند و تأثیرگذاری لازم شکل میگیرد. اگر تئاتر شهر و فضای پیرامونش امن و مناسب باشد این اتفاق میافتد زیرا تئاتر کارگاه ایجاد فکر و اندیشه است.
این کارگردان تئاتر با بیان اینکه باید مدیریتی قوی بر محوطه مجموعه تئاتر شهر انجام شود، یادآور شد: کار نشد ندارد و هر کاری شدنی است به شرط اینکه مسئولین شهری نگاهی جدی به این موضوع داشته باشند.
زنجانپور در پایان سخنان خود تصریح کرد: باید محیط پیرامون مجموعه تئاتر شهر از این وضع اسفناک بیرون بیاد. در حال حاضر تئاتر شهر در ناآرامی و محیطی نامناسب قرار گرفته است.
باید با ایجاد حریمی متناسب با سازه تئاتر شهر، به این بنا امنیت بخشید
رضا بابک از دیگر هنرمندان شاخص سینما، تئاتر و تلویزیون با تاکید بر اینکه محوطه تئاتر شهر باید سرو سامانی پیدا کند، می گوید: از هیچ کمک و حمایتی برای بسامان شدن وضعیت پیرامون این بنای فرهنگی هنری دریغ نخواهد کرد.
این هنرمند با سابقه تئاتر که از دیرباز در مجموعه تئاتر شهر فعالیت کرده است، در گفتگو با ایسنا از ضرورت سر و سامان دادن به فضای بیرونی تئاتر شهر میگوید: زمانی قرار بود حد فاصل بین تالار رودکی (وحدت) تا تئاتر شهر گذر فرهنگ باشد، قرار بود خانههای قدیمی را بخرند و به نمایشگاه و کارگاههای هنری و کافه تبدیل کنند. ظاهرا در حال حاضر اقداماتی هم صورت گرفته است. اگر این اتفاق به همان شکلی که قبلا صحبتش شده بود، رخ بدهد، علاوه بر اینکه چهرهای فرهنگی به این محدوده میدهد، در ایجاد اشتغال برای هنرمندان گوناگون بسیار موثر خواهد بود چراکه زمینه مناسبی برای فعالیت آنان ایجاد میکند. هنرمندان شاخههای گوناگون هم میتوانند آثار خود را عرضه کنند و هم فضایی برای آموزش هنرجوان خواهند داشت.
بابک با ابراز تاسف از وضعیت پارک دانشجو در چند سال اخیر ادامه میدهد: اسم پارک مجاور تئاتر شهر، پارک دانشجوست ولی عملا به پارک معتادان و دیگر اقشار مسالهدار تبدیل شده است و این هیچ برازنده تئاتر شهر نیست که اطرافش چنین وضعیتی داشته باشد.
این بازیگر و کارگردان با سابقه تئاتر معتقد است باید با ایجاد حریمی متناسب با سازه تئاتر شهر، به این بنا امنیت بخشید ضمن اینکه این حریم نباید زیبایی و اصالت این مجموعه را خدشهدار کند.
بابک با تاکید بر حمایت خود از سر و سامان دادن به فضای بیرونی این مجموعه ادامه میدهد: ظاهرا اقداماتی برای ساخت گذر رودکی آغاز شده است. خوب است که این ماجرا از تئاتر شهر آغاز شود و من شخصا به عنوان کسی که سالها در این مجموعه فعالیت کردهام، هر کمکی لازم باشد، دریغ نخواهم کرد تا این بنای فرهنگی سر و سامانی پیدا کند و وضعیتی در شان خود به دست آورد.
او خاطرنشان می کند: از شهرداری، شورای شهر یا هر نهاد دیگری که متولی است،میخواهیم هر چه زودتر فکری برای بسامان کردن پیرامون تئاتر شهر کنند و این مجموعه فرهنگی را از این وضعیت نامناسب که در اطرافش وجود دارد، نجات دهند.
هدف از تعیین حریم، ایجاد فضایی امن برای مردم است
همچنین امیر دژاکام به عنوان نسل دیگری از هنرمندان تئاتر از برخی اظهارنظرها مبنیبر اینکه تعیین حریم در اطراف تئاتر شهر مانعی برای حضور مردم در این مجموعه است، انتقاد و تأکید کرد هدف از تعیین حریم، ایجاد فضایی امن برای مردم است.
دژاکام معتقد است موضوع فرهنگی و غیرفرهنگی بودن فضای پیرامون مجموعه تئاتر شهر را باید کنار بگذاریم زیرا در حال حاضر موضوع فراتر از اینها است و اطراف تئاتر شهر در سایه این بنای هنری تبدیل به مأمن امن خرده خلافهای جامعه شهری شده است.
به اعتقاد این کارگردان تئاتر این امر به دلیل فاصله و ارتفاع محیط پیرامون تئاتر شهر از خیابانهای مجاور است، ضمن اینکه به همین دلیل پلیس سواره نیز در آن تردد نمیکند و چون مجموعهای تئاتری است همه افراد اطراف آن به عنوان هنرمند یا مخاطبان تئاتر قلمداد میشوند، همچنین گوشهها و زوایایی نیز در اطراف و زیر بنا وجود دارد که از دید خارج است.
این کارگردان با سابقه تئاتر درباره وضعیت پیرامون مجموعه تئاتر شهر در کفت و گویی که در مهر منتشر شده گفت: الان اطراف مجموعه تئاتر شهر تبدیل به محیطی شده که تجمعهای ناهنجار شهری در آن اتفاق میافتد. اول باید فکری برای این ناهنجاریها کرد تا از سطح جامعه به صورت عمومی و کلی حل شود.
وی درباره وضعیت و ناهنجاریهای اطراف تئاتر شهر توضیح داد: گروه خاصی از آقایان و گروه خاصی از خانمها با رفتارهای مشخص در اطراف تئاتر شهر جمع شده و ناهنجاریهایی را به وجود آوردهاند. بچههای تئاتری به هنگام خروج از تئاتر شهر تا خیابان واقع در ضلع جنوبی مجموعه را به سرعت طی میکنند و حتی میدوند زیرا تردد در آن فضا با ترس و لرز همراه است.
دژاکام متذکر شد: یک سری بزهکاری در محیط اطراف تئاتر شهر در حال رخ دادن است که باید جلوی این وضعیت گرفته شود. خانوادهای که یک مرتبه با این وضعیت در پیرامون مجموعه تئاتر شهر مواجه شود بار دوم به این مجموعه نمیآید. مردمی نیز که از کنار مجموعه عبور میکند و با تئاتر آشنا نیست، با دیدن محیط پیرامون تئاتر شهر و ناهنجاریهایی که در آن رخ میدهد درباره داخل این بنا نیز تصورات نادرستی پیدا میکند.
این کارگردان با بیان اینکه ناهنجاریهای پیرامون مجموعه تئاتر شهر خیلی زیاد و این فضا تبدیل به پاتوقی برای ناهنجاریها شده است، اظهار کرد: از طریق شهرداری، بهزیستی و ستاد مبارزه با مواد مخدر و نهادها و مراکز دیگر باید فکری برای رفع کردن ناهنجاریهای شکل گرفته در اطراف مجموعه تئاتر شهر بشود که این اقدامی بلندمدت است.
وی در ادامه سخنان خود با تأکید بر اینکه تئاتر شهر پارک نیست بلکه ساختمانی ملی است که متأسفانه به اشتباه پارک قلمداد شده است، یادآور شد: زمینهای اطراف نیز متعلق به تئاتر شهر است و در این زمینه اسناد رسمی وجود دارد. این مجموعه در ابتدا دارای یک حریم امن بود و نگهبانی داشت و بعد از معرفی وارد محوطه تئاتر شهر میشدید. برداشته شدن حریم تئاتر شهر اشتباه بوده است. مطلع هستم که وزارت میراث فرهنگی با حریم تئاتر شهر موافق است و نیاز است که شهرداری تهران با دستور شهردار تهران در این خصوص اقدامات لازم را انجام دهد.
دژاکام تأکید کرد: باید به داد مجموعه تئاتر شهر رسید و فضای پیرامون مجموعه تغییر پیدا کند و تبدیل به فضایی امن برای خانوادهها و مردم بشود.
وی در پاسخ به اظهار نظرها و انتقادات برخی از معماران و سخنگوی شورای شهر در خصوص اینکه ایجاد حریم برای مجموعه تئاتر شهر مانعی برای حضور مردم در فضا و مجموعه تئاتر شهر است، یادآور شد: ما راجع به بزهکاری ساماندهی شده در اطراف تئاتر شهر و همچنین یک بنای ملی صحبت میکنیم. چرا شورای شهر نگهبانی دارد و بین خود و مردم فاصله انداخته است؟ چرا سازمانها و مراکز مختلف حریم دارند؟ بله در اطراف تئاتر شهر یک حصار یا حائل زیبا نصب میشود تا مردم وارد آن شوند نه قاچاقچیهای مواد مخدر و بزهکاران.
این هنرمند با سابقه تئاتر افزود: هنرمندان عمر خود را برای مردم سپری کرده و عاشق مردم هستند و فاصلهای بین خود و هنرمندان قائل نیستند. اینکه محیط اطراف تئاتر شهر روی بزهکاران، افراد دگرباش و قاچاقچیان بسته شود به معنای بستن فضای تئاتر شهر روی مردم است؟ این چه استدلالی است؟ مردم میخواهند در محوطه تئاتر شهر به همراه خانواده و دوستان خود در محیطی امن با آرامش اوقات خود را سپری کنند.
دژاکام در پایان سخنان خود تصریح کرد: بسامان شدن فضای پیرامون مجموعه تئاتر شهر چه ایرادی دارد که برخی بیرون گود ایستادهاند و با این موضوع مخالفت میکنند؟ سخنگوی محترم شورای شهر به هنگام غروب به مدت ۱۰ دقیقه زمان خود را در اطراف مجموعه تئاتر شهر سپری کند تا متوجه شود آیا وجود حریم در اطراف تئاتر شهر به معنی جدا کردن فضا از مردم است یا جلوگیری از بزهکاری ساماندهی شده.
حفظ کردن حرمت تئاتر شهر به مثابه حفظ حرمت اندیشه، معرفت و فکر است
از دیگر هنرمندان موافق با تعیین حریم برای تئاتر شهر می توان از شهرام گیل آبادی سخن به میان آورد که او علاوه بر اینکه هنرمند است سوابقی در مدیریت شهری دارد و اکنون مدیرعامل خانه تئاتر است. او نیز با انتقاد از برخی مسئولان که هنرمندان را در مقابل مردم قرار می دهند، تصریح کرد بی حرمتی به تئاتر شهر و حریم نداشتن آن بی حرمتی به فرهنگ است.
وی درباره آسیب هایی که نداشتن حریم مشخص تئاتر شهر در عرصه فرهنگ و هنر به همراه دارد، به خبرنگار مهر گفت: واقعیت موضوع این است هر ساختمانی یک هویتی برای شهر است و شهر هم به عنوان موجود و پدیدهای زنده، پویا و تأثیرگذار است. وقتی بحث حریم را میکنیم موضوع حرمت مطرح میشود و حرمت برخی هویتها باید حفظ کرد. تئاتر شهر به عنوان محور و نقطه ثقل منظر نمایش کشور، حتماً نیاز به این دارد که حرمت اش حفظ شود و حفظ کردن حرمت تئاتر شهر به مثابه حفظ حرمت اندیشه، معرفت و فکر است.
تئاتر شهر به عنوان محور و نقطه ثقل منظر نمایش کشور، حتماً نیاز به این دارد که حرمت اش حفظ شود و حفظ کردن حرمت تئاتر شهر به مثابه حفظ حرمت اندیشه، معرفت و فکر استگیل آبادی اظهار کرد: اگر بی توجه به مکانهای فرهنگیمان باشیم بدون شک این بی توجهی به مجموعه فرهنگ و هنر کشور لطمه خواهد زد.
مدیرعامل خانه تئاتر معتقد است اینکه حریم تئاتر شهر را به نسبت مشکلات و پیچیدگیها اقتصادی، پیچیدگیهای معیشتی مردم و مشکلات جدیای که مردم با آن دست و پنجه نرم میکنند به فراموشی بسپاریم، بی توجهی است و شهرداری و اساساً ارگانهای دیگری مانند نیروی انتظامی و بهزیستی که متولی هستند باید به تاریخ نسبت به این بی توجهی پاسخ دهند.
این هنرمند عرصه تئاتر با بیان اینکه تئاتر شهر تنها یک مکان نیست، تأکید کرد: تئاتر شهر در ارتباطات راهبردی، نماد پیشروی بخشی از فرهنگ کشور است. وقتی وارد پارک دانشجو که اسمش دانشجوست و محوطه مجموعه تئاتر شهر به عنوان نگین پارک است میشویم متأسفانه صحنههای خوبی نمیبینیم و متأسفانه تبدیل به جولانگاه کج رویها، آسیبهای اجتماعی و ربایشهای مختلفی که دل مردم را به درد میآورد و خاطره خوشی از آن فضا در ذهن مردم نمیگذارد، شده است.
گیل آبادی متذکر شد: بی توجهی به پارک دانشجو و مجموعه تئاتر شهر بی توجهی و دهن کجی جدی به فرهنگ کشور است.
این مدیر فرهنگی و هنری در ادامه سخنان خود یادآور شد: به یقین باید حرمت تئاتر شهر و پارک دانشجو حفظ شود و در عین حال حرمت مردم نیز باید حفظ شود. ما اگر کار فرهنگی و هنری انجام میدهیم برای این است که حرمت مردم را حفظ کنیم، به خاطر این است که مردم را عزیز و ارجمند بداریم و برای شان توسعه فکری ایجاد کنیم. پیشاهنگی فعالیتهای فرهنگی و هنری ارج گذاشتن به انسان است.
وی معتقد است با توجه به چیزی که الان در حال وقوع در پیرامون تئاتر شهر است، یک فاجعه در حال رخ دادن است و ثبت این موضوع به نام ما در تاریخ یکی از نقیصههایی جدی است که در قبال آن پاسخی برای آیندگان نداریم.
اینکه بعضی از ارگانها به غلط هنر را در مقابل مردم و در مقابل دستفروشان شریفی که برای قوت روزانه خودشان تلاش میکنند قرار میدهند، یکی از خطاهای جدی سیاستگذاری است و یکی از اشتباهات مشخص و روشنی است که جز فرار رو به جلو نیستگیل آبادی ادامه داد: حرمت و حریم تئاتر شهر، حریم پارک، حریم شهر به عنوان موجودی زنده و حرمت مردم باید مدنظر قرار بگیرد و باید تصمیم جدی و عاجلی برای حریم تئاتر شهر گرفته شود.
این نمایشنامه نویس و کارگردان تئاتر تصریح کرد: اینکه بعضی از ارگانها به غلط هنر را در مقابل مردم و در مقابل دستفروشان شریفی که برای قوت روزانه خودشان تلاش میکنند قرار میدهند، یکی از خطاهای جدی سیاستگذاری است و یکی از اشتباهات مشخص و روشنی است که جز فرار رو به جلو نیست.
وی متذکر شد: عضو محترم شورای شهر باید نقص خود، نقص برنامهریزی و نقص کوتاهیهای خود را بپذیرد و نباید فرار رو به جلو بکند. حریم تئاتر شهر باید در نظر گرفته شود و به دستفروشان شریف هم باید ارج گذاشته شود. سیاستمداران، سیاستگذاران و سیاستبازان نباید از احساسات مردم سوءاستفاده کنند تا فرار رو به جلو داشته باشند و اصل موضوع را مخدوش کنند.
گیل آبادی با بیان اینکه باید فکری عاجل برای تئاتر شهر و حریم تئاتر شهر به عنوان یک مکان فرهنگی جهانی که نقطه ارتباطات راهبردی هنر است بشود، تأکید کرد: هیچ هنرمندی مخالف این نیست که برای دستفروشان شریفی که برای روزی حلال تلاش میکنند فکری شود. یادمان باشد که هنرمندان کار هنری میکنند تا مردم توسعه فکری داشته و از زندگی بهتری بهره مند شوند. هنرمندان تلاش میکنند و جامعه را به خاطر مردم نقد و تحلیل میکنند پس هنرمندان نمیتوانند روبروی مردم قرار بگیرند. هنرمندان هر لحظه و هر نفس پشتوانه مردم هستند و از موضع خود هم کوتاه نمی آیند.
مدیرعامل خانه تئاتر در ادامه سخنان خود تصریح کرد: متأسفانه کاری که در حال اتفاق است و اندیشهای که از سوی برخی در رسانهها مطرح میشود اندیشهای چرک و کثیف است و این اندیشه چرک و کثیف یک فرار رو به جلو است تا برخی از مسئولیتهای خودشان شانه خالی کنند و مسئولیت پذیر نباشند.
وی معتقد است حریم تئاتر شهر یکی از جدیترین موضوعاتی است که مطالبه عمومی تئاتر کشور، فرهنگ کشور و مردم شریفی است که در شهر به عنوان پدیده و موجودی زنده، زندگی میکنند.
گیل آبادی درباره برخی اظهار نظرها مبنی بر اینکه ایجاد حریم برای تئاتر شهر باعث ایجاد فاصله میان تئاتر و مردم می شود، یادآور شد: تئاتر شهر رها شده است؛ از درگیری پلیس تا دزدان به داخل تئاتر شهر کشیده میشود تا درگیریهای خونین که در بیرون آن اتفاق میافتد. معتقدم باید حرمت و حریم تئاتر شهر رعایت شود و موقعی حرمت و حریم رعایت میشود که فرهنگ و ارزش مردم را بفهمیم و برای ارزش گذاشتن به مردم و داشتههای فرهنگی کشور برنامهریزی کنیم.
چرا حصارهای قوه قضاییه و کاخ گلستان برداشته نمیشود مگر این بناها متعلق به شهر نیست؟
این مدیر تئاتری تأکید کرد: من معتقدم باید در خیابان ۱۵ خرداد حصارهای ساختمان تاریخی قوه قضاییه برداشته شود، حصارهای وزارت امور خارجه برداشته شود و اگر حصارها برداشته نمیشود پس دلیلی دارد. شورای شهر که درباره خوب نبودن حصار صحبت میکند چرا حصارهای قوه قضاییه و کاخ گلستان برداشته نمیشود مگر این بناها متعلق به شهر نیست؟ چرا در باغ ملی باز نمیماند تا مردم از آن استفاده کنند؟ اگر استدلال شان به موضوعات جهانی است که همه ساختمانها در همه جا در نزدیکترین وضعیت به مردم قرار گرفته پس تمام بناها از جمله قوه قضاییه، وزارت خارجه و کاخ گلستان را هم در نزدیکترین وضعیت به مردم قرار بدهند، مگر این ساختمانها هم متعلق به مردم نیست؟
وی تصریح کرد: اگر استدلال شان چیز دیگری است و حصار خوب است پس حریم تئاتر شهر را هم با حصار مشخص کنند و در منظر شهری به گونهای طراحی شود که به چشم نیاید و فقط حریم را رعایت کند. اگر حصار بد است پس باید برای همه جا بد باشد، اگر بد است دیگر ساختمانهای مردم را هم به مردم برگردانند.
گیل آبادی در پایان سخنان خود متذکر شد: منظری که تئاتر شهر در حال حاضر دارد زشتترین منظری است که دور از فضای کلی و بلایی کلی که بر سر فرهنگ کشور آمده نیست.
چنین فضا و محیطی برازنده یک مجموعه فرهنگی و هنری نیست
منیژه محامدی از دیگر هنرمندان صاحب نام تئاتر که تجربه اجرای نمایش در تئاتر شهر در زمان وجود حریم برای این مکان را دارد این وضعیت را که مجموعه تئاتر شهر نه پارکینگ اختصاصی دارد و نه حریمی مشخص، نامناسب دانست که باید هر چه زودتر فکری برای آن بشود. وی به وضعیت پیرامون مجموعه تئاتر شهر انتقاد دارد و معتقد است که چنین فضا و محیطی برازنده یک مجموعه فرهنگی و هنری نیست.
محامدی درباره محیطی که تئاتر شهر در آن واقع شده گفت: قبلها مجموعه تئاتر شهر دارای حریمی مشخص بود. یادم هست وقتی که نمایش «پرواز بر فراز آشیانه فاخته» را در تئاتر شهر اجرا میکردیم با استقبال خیلی خوب مخاطبان همراه بود و همان حریم مشخص باعث میشد تا مزاحمتی برای مخاطبان که تعدادشان خیلی زیاد بود ایجاد نشود و آنها به راحتی بتوانند در فضای اطراف و داخل تئاتر شهر حضور داشته باشند.
این کارگردان با سابقه تئاتر یادآور شد: در آن مقاطع زمانی تا قبل از اینکه حریم تئاتر شهر برداشته شود، فضای پیرامون مجموعه بسیار تمیز، پاک و امن بود.
محامدی معتقد است در فضای پیرامون و حریم تئاتر شهر میتوان به شکلی درست فضایی هنرمندانه را شکل داد که برای هنرمندان تئاتر، مخاطبان و مردم فضایی مناسب و جذاب باشد.
برای اینکه مدیران شهری و کارشناسان و بی اطلاع از وضعیت محدوده تئاتر شهر که اکنون به جمع مخالفان پیوسته اند بد نیست دو نمونه از گفت و گوی هادی مرزبان کارگردان سناخته شده کشو را بیاوریم. مرزبان در سال 97 در گفت و گویی که با ایسنا داشته بدون آنکه موضوع اصلی گفت و گو محوطه تئاتر شهر باشد به معضلات آن اشاره می کند. اومی گوید: از وضعیت اجراها که بگذریم، اطراف تئاتر شهر هم به وضعی رسیده که یک خانواده با نگرانی از آنجا عبور میکند چون همه جور آدمی دیده میشود در صورتی که زمانی دیواری مجازی بود و حساب و کتابی داشت ولی الان همه چیز قاطی شده است.
او این دغدغه را سال 96 نیز در گفت و گو با ایران آنلاین مطرح و درباره وضع نامناسب و غیرفرهنگی اطراف تئاتر شهر و همچنین حضور افراد بیارتباط به آن مکان فرهنگی، بیان کرد: آدمهایی که در این مکان رفت و آمد دارند و به قولی مجبوراند به خاطر تئاترشهر و سالنهای اجرا یا تمرین بیایند، یک سری آدم های فرهنگی و خاص هستند ولی متاسفانه وقتی کسی وارد این محدوده میشود، با فرهنگهای متفاوت و عجیب و غریبی روبرو میشود.
این کارگردان در گفت و گوی تازه خود با ایسنا در اسفند ما سال جاری بار دیگر با تاکید بر اینکه فضای پیرامون تئاتر شهر باید سر و سامانی پیدا کند، میگوید: دستکم حرمت خانوادههایی را که به این مجموعه رفت و آمد دارند، نگه داریم.
این کاگردان با سابقه تئاتر شهر را نماد تئاتر ایران میداند و ابراز تاسف میکند: نمیدانم چرا در برنامهریزی شهری، تئاتر شهر را به حساب نمیآورند و فکری بابت وضعیت غمانگیز آن نمیکنند.
مرزبان با ابراز تاسف از محیط بیرونی تئاتر شهر یادآوری میکند: مراجعه کنندگان یک مکان فرهنگی اعم از هنرمند یا تماشاگر یا کارکنان آن مجموعه باید در آن احساس امنیت داشته باشند ولی میبینیم که محیط اطراف تئاتر شهر از همه جا شلوغتر است. کسی که قرار است از بیرون به این مجموعه مراجعه کند، بعد از دیدن انواع و اقسام خلافها و شلوغیها، با یک فکر مغشوش و به هم ریخته، برای اجرا یا تماشای یک اثر هنری پای به این مجموعه میگذارد و قرار است کاری تفکر برانگیز انجام دهد!
مرزبان اضافه میکند: آرزو داشتیم روی نیمکتهای پارک دانشجو کسانی را کتاب به دست و در حال مطالعه ببینیم و جالب اینجاست اگر کسی دست بر قضا در حال کتاب خواندن در این پارک دیده شود، احتمالا مورد تمسخر قرار میگیرد.
امیدوارم مسئولان فکری برای حریم تئاتر شهر بکنند و این مجموعه با بهرهمند شدن از حریم امنی که متناسب با این بنا و معماری و جایگاه فرهنگی اش باشد، قدری سر و سامان پیدا کند و از این وضعیت تاسف برانگیز رها شود.