گفتوگو ایران تئاتر بامریم منصوری کارگردان نمایش «آمده بودیم اینجا بمیریم»
در نمایشم هر شخصیت راوی رنج خودش است
مریم منصوری نویسنده و کارگردان با سابقه تئاتر در سالهای اخیر در حوزههای مختلفی نمایش روی صحنه اجرا کرده است. او این روزها نمایش «آمده بودیم اینجا بمیریم» را در تماشاخانه سرو روی صحنه آورده است.
منصوری در گفتوگو با ایران تئاتر درباره مضمون و فضای اثرش گفت: نمایش« آمده ام اینجا بمیرم» اثری در حوزه کارهای اجتماعی درباره جنگ ارزیابی میشود و سال قبل حضور موفقی در جشنواره تئاتر مقاومت داشت و جایزه سوم نمایشنامه نویسی را کسب کرد و بازیهای محسن پورشاهی و پرهام روئین مورد تقدیر قرار گرفتند.داستان نمایش درباره خانواده خرمشهری است که بعد از شروع جنگ به شهرهای مختلفی مثل تهران مهاجرت میکنند وتصمیم میگیرند بلافاصله بعد از قبول قطعنامه و زودتر سایر مردم به خرمشهر بازگردند. زیرا مادر خانواده برای بازگشت بیتابی میکند و یکی از پسرانش از فرماندهان آزاد سازی خرمشهر است و بعد ازعملیات آزاد سازی خرمشهر هواپیمایش در حین بازگشت به تهران سقوط میکند و جسدی از او پیدا نمیشود .دختر و داماد خانواده هم در آن دوران حین خروج از شهر با نیروهای عراقی درگیر و مفقود میشوند.بعد از خاتمه جنگ در خرمشهر کلی حرف و حدیث و مسائل مختلف در باب بازگشت مردم به شهر به وجود آمده است.زمان نمایش ما بعد از خاتمه جنگ است و ساختار اجرایی نمایش غیر رئالیستی و شاعرانه است.مهم ترین نکته نمایش یک روایت زنانه از جنگ از طریق نگاه یک مادر خرمشهری به آسیبهای جنگ است و در کنار این روایت به واکاوی تاریخ یکصد ساله اخیر خرمشهر پرداختهام.
منصوری در باره ارائه طرح موضوع در نمایش برای جلب نظر مخاطب تاکید کرد: در اجرای نمایش تلاش کردم به شکل منشوری و از زوایای مختلف نوع نگاه و رنج تمام شخصیتهای کار را در پیش روی مخاطب قرار بدهم. برههای بسیار مهم در تاریخ معاصر ایران که زندگی بیشتر خانوادهها درگیر تبعات جنگ و یا سایر فعالیتهای سیاسی و اجتماعی بود. تلاش کردم در حد توان نمایش این موضوعات را مطرح کنم . در نمایشم هر شخصیت راوی رنج خودش است و به همین خاطر همه این شخصیتها در جایی از نمایش مونولوگی دارند و در این مونوگ بحث اعتراف و بازگوی دغدغههایشان مطرح میشود. هنوز هم شهر خرمشهر بعد از چند دهه با تبعات و آثار جنگ درگیر است .
این کارگردان درباره وضعیت اجرای نمایش عنوان کرد: نمایش در تماشاخانه سرو اجرا میشود و این تماشاخانه مخاطبان خاص خودش را دارد و حضور مخاطب برای دیدن اجرا با نوساناتی مواجه است و خدا را شکر اغلب مخاطبان با نمایش ارتباط برقرار کردهاند و بازخوردهای خوبی را به گروه منتقل کرده اند.
این نویسنده درباره مخاطب اصلی اثرش افزود: مخاطب اصلی و جدی نمایش ما مخاطبی است که دغدغه کارها و بحثهای مهم اجتماعی تاریخ معاصر کشورمان را دارد.
وی درباره اجرای نمایش در دوران کرونا گفت : سال قبل هم در زمان تمرین و اجرای نمایش در جشنواره تئاتر مقاومت با پیک سوم کرونا و تعطیلی اغلب مراکز مواجه بودیم و به خوبی با فضا و چالشهای اجرا در چنین موقعیتی آشنا هستیم. وجود کرونا در هر صورت باعث دوری بخشی از مخاطبان تئاتر است که شاید به واسطه بیماریهای زمینه ای ریسک آمدن به سالنهای نمایشی را قبول نمیکنند و در بین دوستانم هم چنین کسانی هستند و باید به آنها حق داد و کارشان قابل درک است.
مریم منصوری درنمایش «آمده بودیم اینجا بمیریم» با محوریت نگاهی زنانه به نقش بانوان در سالهای دفاع مقدس حضور موفقی را تجربه کرد. مریم منصوری فارغ التحصیل از دانشکده هنرهای زیبا در رشته ادبیات نمایشی است و در دوران دانشجویی نمایشهایی را نظیر «اتاق گریم» و«شب آوازهایش را میخواند» را اجرا کرده است.او سالها است که سابقه نویسندگی دارد و آثاری چون نمایشنامه «برف زمین را گرم میکند»،مجموعه داستان کوتاه «دو کام حبس» و کتاب« اسبها در پیشانیات میدوند» در کارنامه کاریش دیده میشود.نمایش های «آخرین سفر» و «تور عروسی مامان» از جمله کارهای موفق صحنهایی منصوری محسوب میشوند.
گفت وگو از احمد محمد اسماعیلی