نگاهی به نمایش «ویری ویری در سرزمین سلامت» عرضه شده در تلویزیون تئاتر ایران
روزهای شیوع ویروس کرونا از نگاه کودکان
ایران تئاتر – سید رضا حسینی: مطلب پیش رو به بررسی اجمالی نمایش «ویری ویری در سرزمین سلامت» اختصاص دارد. نمایش یاد شده با توجه به یکی از بحثهای مهم روز یعنی شیوع ویروس کرونا و نحوه مقابله با آن ساخته شده است و نگاهی کودکانه به این موضوع دارد.
با توجه به اینکه کارگردان نمایش ویری ویری در سرزمین سلامت یعنی حسین فدایی حسین از همان ابتدا نظر مثبتی نسبت به راه اندازی پلتفرم تلویزیون تئاتر ایران و ماهیت آن داشت، قرار بود این نمایش همزمان با اجرا بر روی صحنه از طریق پلتفرم تلویزیون تئاتر ایران نیز پخش شد تا مخاطبان آن افزایش یابد و عده بیشتری از مردم در سراسر ایران قادر به تماشای این اثر باشند.
آغاز اجرای نمایش ویری ویری در سرزمین سلامت که با شروع کار تلویزیون تئاتر ایران مصادف شده بود، تقریبا با برگزاری سی و نهمین جشنواره تئاتر فجر همزمان گردید. از همین رو شرایط برای پخش این نمایش از طریق پلتفرم تلویزیون تئاتر ایران فراهم نشد، چرا که در آن زمان تمرکز اصلی این پلتفرم مجازی بر پوشش کامل جشنواره تئاتر فجر قرار داشت. بلافاصله پس از آن نیز هجدهمین جشنواره تئاتر عروسکی تهران مبارک آغاز شد و عمده فعالیت تلویزیون تئاتر ایران به پوشش همه جانبه این جشنواره اختصاص یافت.
حال پس از چند ماه با آغاز فصل تابستان و پایان یافتن امتحانات دانش آموزان فرصتی فراهم شده است تا علاقهمندان تئاتر از طریق پلتفرم تلویزیون تئاتر ایران به مشاهده نمایش ویری ویری در سرزمین سلامت، که نمایشی مختص به کودکان است، بنشینند. به همین دلیل در ادامه مطلب پیش رو نگاهی به این نمایش خواهیم داشت و آن را به طور کوتاه و مختصر مورد بررسی قرار خواهیم داد.
داستان تلاش موذیانه ویری ویری برای آلوده کردن سرزمین سلامت
در سرزمین سلامت تمام مردم به سلامت، پاکیزگی، بهداشت و نظافت فردی و عمومی اهمیت میدهند و از همین رو به ندرت کسی در این سرزمین بیمار میشود. پادشاه تمیز و مهربان این سرزمین همراه با دو دختر خود و خانم نظافتچی پرکار و سختکوش درون قصر بزرگ و زیبایی زندگی میکند و روزگار آرامی دارد. اما این آرامش دوام چندانی نمییابد و توسط ویروسی به نام ویری ویری یک مورد تهدید قرار میگیرد. او توسط بالگرد بر پشت بام قصر پادشاه فرود میآید تا به هر ترفند ممکن در قصر نفوذ کند. ویری ویری از همان بالای بام از طریق تلفن با رئیس خود تماس میگیرد و دستورات او را دریافت میکند. آنتن تلویزیون که متوجه رفتار مشکوک ویری ویری و اخلاق بد او شده است، خبر فرود موجود مشکوکی بر پشت بام قصر پادشاه را به تلویزیون مخابره میکند و مجری اخبار هم آن را بلافاصله به اطلاع مردم سرزمین سلامت میرساند. ویری ویری بدون توجه به این موضوع از طریق لوله دودکش وارد قصر میشود و سعی میکند به اتاق پادشاه نفوذ کند. او در آنجا لیوان نوشیدنی پادشاه را آلوده میکند و موجبات بیماری او را فراهم میآورد. از آنجا که گزارش فعالیتهای مخرب ویروس ناشناخته به طور منظم توسط آنتن تلویزیون مخابره و توسط مجری اخبار منعکس میشود، ویری ویری آنتن هوایی را هم آلوده میکند تا او را از سر راه خود بردارد. دختران پادشاه و خانم نظافتچی با اطلاع یافتن از این موضوع دکتر تر و تمیز را خبر میکنند تا به مقابله با ویروس بپردازد؛ اما پیش از دادن توضیحات اضافه ویری ویری سیمهای تلفن را قطع میکند تا مردم نتوانند با هم تماس بگیرند. دکتر تر و تمیز به قصر میآید و به درمان پادشاه و آنتن میپردازد. او به ویری ویری واکسن ضد ویروس تزریق میکند و موجبات ضعیف شدن او را فراهم میآورد. ویری ویری که اوضاع را وخیم میبیند با رئیس خود تماس میگیرد و تقاضای نیروی کمکی میکند. دکتر تر و تمیز با کمک دختران پادشاه دستگاه نظافت موشکی قصر را به دستگاه ضد عفونی کننده موشکی تبدیل میکند و به جنگ ویری ویری میرود. آنها مردم سرزمین سلامت را به زدن ماسک تشویق میکنند تا در هجوم ویروسی مورد تهدید قرار نگیرند. در نبرد نهایی با ویروس سمج و خرابکار دکتر و شاهزاده خانمها موفق به شکست ویری ویری میشوند و حال پادشاه و آنتن نیز اندک اندک رو به بهبود میرود. در پایان مجری اخبار تلویزیون اعلام میکند که مردم سرزمین سلامت با زدن ماسک و رعایت بهداشت فردی و عمومی موفق به شکست ویروسها و مقابله با حمله آنها شدهاند.
نبرد اهالی سرزمین سلامت و ویروس ویری ویری با ساز و آواز
نمایش «ویری ویری در سرزمین سلامت» اثری مختص به کودکان است که سعی دارد آنها را به رعایت بهداشت شخصی و عمومی در شرایط کنونی (روزهای شیوع ویروس کرونا) تشویق کند؛ با این حال هنگام انجام این کار هرگز به ورطه شعار دادن یا ارائه پیامهای بهداشتی تکراری، خسته کننده، گلدرشت و کاملا رو نمیافتد. شاید یکی از دلایل این امر را بتوان به اقتباس این نمایش از یک نمایشنامه کمدی محکم و گیرا مربوط دانست. نمایش ویری ویری در سرزمین سلامت از نمایشنامه کمدی و موزیکال «سلامت ربایی – Hijack over Hygenia» نوشته شعبدهباز، بازیگر و نمایشنامهنویس کهنهکار انگلیسی«دیوید وود» اقتباس شده است. در واقع این اثر توانسته است با کاهش تعداد شخصیتهای منبع اقتباس خود و ایجاد تغییر در برخی از آنها به خلق نمایش مختصر و جمعع و جورتری (نسبت به منبع اقتباس خود) برای کودکان بپردازد و هدف اصلی طراحان این اثر یعنی ساخت نمایشی بر اساس شرایط موجود (دوران پس از شیوع ویروس کرونا و چالشهای مربوط به آن) را جامه عمل بپوشاند.
با آنکه نمایش ویری ویری در سرزمین سلامت یک نمایش موزیکال تمام و عیار به شمار نمیرود، اما در بخشهایی از آن برای جلب نظر مخاطب هدف یعنی کودکان به خوبی از شعر و موسیقی استفاده شده است. همان گونه که در مطالب پیشین خود بارها به آن اشاره کردهایم وجود بخشهای موزیکال خوش ساخت در آثار نمایشی مخصوص کودکان نوعی ضرورت به شمار میرود و عامل مهمی برای جذب مخاطب محسوب میشود. نمایش ویری ویری در سرزمین سلامت نیز در حد بضاعت خود توانسته است به خوبی از این عامل در جهت بهبود کیفیت نهایی اثر استفاده کند.
بخشهای موزیکال نمایش ویری ویری در سرزمین سلامت به طور ویژه برای این اثر نمایشی ساخته شدهاند و از خصلت بکر و تازه بودن بهره میبرند. کیفیت اشعار به کار رفته در این بخشها قابل قبول به نظر میرسد و فهم آنها برای کودکان ساده است. با آنکه موسیقی میتوانست کیفیت و تنوع بالاتری داشته باشد اما تناسب مناسبی با اشعار برقرار کرده است و ایراد قابل اعتنایی نمیتوان از آن گرفت. یکی دیگر از نقاط مثبت بخشهای موزیکال این اثر منظم و قاعدهمند بودن آنها است؛ به بیان دقیقتر بخشهای موزیکال نمایش ویری ویری در سرزمین سلامت به صورت بیضابطه در دل این اثر پخش و گنجانده نشده و شکل منظمی دارد که منطبق بر یک الگوی ساده است. این نمایش با شعر و موسیقی آغاز و با شعر و موسیقی پایان مییابد. در میانه این اثر نیز تنها بخشهای مربوط به معرفی شخصیتها به صورت موزیکال طراحی شده است.
کیفیت مطلوب اجرا
تعداد شخصیتها در نمایش ویری ویری در سرزمین سلامت منطبق با نیاز داستان است و در طول این اثر شاهد حضور شخصیتهای اضافه یا خنثی نیستیم. حتی شخصیتهایی نظیر آنتن هوایی یا مجری اخبار تلویزیون که نسبت به سایر شخصیتها حضور کمتری در صحنه دارند هیچگاه بیثمر یا زیادی به نظر نمیرسد و حضورشان از ابتدا تا انتهای نمایش مفید و در خدمت نمایشنامه است. برخی از این شخصیتها به فراخور صحنههای مختلف در دو قالب متفاوت ظاهر میشوند. به عنوان مثال نقش شخصیت دکتر تر و تمیز هنگامی که درون قصر پادشاه با او، دخترانش و خانم نظافتچی صحبت میکند توسط بازیگر ایفا میشود؛ اما هنگامی که دکتر برای مقابله با ویروس ویری ویری یک و درمان آنتن هوایی به پشت بام قصر میرود شکل ظاهری او تغییر میکند و در قامت عروسک روی صحنه حضور مییابد. این ویژگی در شخصیت ویری ویری نیز مشاهده میشود و در طول نمایش او را در دو قالب بازیگر زنده و عروسک میبینیم. سایر شخصیتهای حاضر در این اثر تنها در قالب بازیگر زنده به روی صحنه میآیند؛ البته به جز مجری اخبار تلویزیون که از ابتدا تا انتها تنها در قامت عروسک ظاهر میشود. در مجموع میتوان نوع اجرای نمایش ویری ویری در سرزمین سلامت را تلفیقی از اجرای زنده و عروسکی نامید.
وجود این ویژگی موجب افزودن تنوع به چگونگی اجرای نمایش شده و در کنار استفاده از بخشهای موزیکال کمک فراوانی به در آوردن این اثر از یکنواختی کرده است. عروسکهای حاضر در این نمایش مانند بسیاری از اجزای صحنه و دکور از کاغذ و مقوا ساخته شدهاند و به طور کل از طراحی قابل قبولی برخوردارند. در کنار آن لباس بازیگران و اجزای دکور نیز از جزئیات مناسبی بهره میبرد و توانسته است کیفیت دیداری این اثر را به شکل محسوسی ارتقا بخشد. علاوه بر آن از نورپردازی نیز در اجرای برخی صحنهها و شکل دادن به آنها استفاده خوبی صورت گرفته است؛ از همین رو میتوان ادعا کرد که طراحی صحنه و نورپردازی در این نمایش حالت خنثی و باری به هر جهت ندارد.
به عنوان جمعبندی میتوان عملکرد طراحان نمایش ویری ویری در سرزمین سلامت در زمینه ساخت اثری برای کودکان با محتوای مربوط به ویروس کرونا را مثبت ارزیابی کرد. کارگردانی این اثر در کنار بازی بازیگران آن در سطح استاندارد و قابل قبولی قرار دارد و تلفیق این امر با سایر مواردی که به آن اشاره شد موجب میشود که بتوانیم ویری ویری را یک نمایش موفق لقب دهیم. پرداخت این نمایش برای پخش از پلتفرم مجازی تلویزیون تئاتر ایران نیز از همین ویژگی یعنی مطلوب بودن محسوس بهره میبرد؛ به این معنی که کیفیت صدا مناسب به نظر میرسد و هنگام تصویربرداری نیز از نماهای بسته در کنار نمای باز استفاده شده است تا مخاطب بتواند به شکل بهتری با جزئیات صحنه ارتباط برقرار کند.
اگر مایل به مشاهده نمایش ویری ویری در سرزمین سلامت هستید میتوانید به این آدرس اینترنتی مراجعه کرده و آن را از پلتفرم تلویزیون تئاتر ایران تماتشا کنید.
عوامل تولید نمایش
نویسنده و کارگردان: حسین فدایی حسین
دستیار کارگردان: فاطمه سید طالبی
طراح اثر: سید مصطفی رضوی
مدیر فنی و طراح نور: کیوان ضیاپور
بازیگران: المیرا پارسا، نیما فاضلی، طهورا کریم خوانی، فاطمه سید طالبی، فرهاد نجومی پور، علی شاه صفی، کیانا محمدی، رها آزادی،
آهنگساز: حامد جهان بخش
طراح حرکت: ساناز فرج الله پور
منشی صحنه: مریم علی خانی
مدیر روابط عمومی: علی شاه صفی
همکار روابط عمومی: نوا یوسف زاده
دستیاران صحنه: احسان شاهسون، مجید بنی هاشم، مریم مرادی، محمد سعادت زاده
طراح و مجری گریم: لیلا پریشان
مجری گریم: حسین تبریزی
صدابرداری و تنظیم صدا: علی سلطانی پور
گروه طراحی: مریم کرمی، شیرین مدنی، مهیا خان بابایی
دوخت لباس: مریم غلامی
کارگردان تلویزیونی و ساخت تیزر: پیروز جابری
تصویربرداران: حسین محمدپور، اسماعیل اوتادی، مسیحا زارع زاده
واحد سیار: مرتضی فردوسی، مرتضی شیرخانی
تصویربردار پشت صحنه: اکبر بدری
موشن گرافی: علی نادری
طراح پوستر: زهرا خمسه
طراحی بروشور و مواد تبلیغاتی: سید محمدحسن فدای حسین
عکاسان: نفیسه مجردی، ندا جبلی