گفتوگو با مخالفخوان گروه تعزیه قمر بنیهاشم (ع)
ابوالفضل میرزا احمدی: نقش منفی همیشه باعث کنجکاوی مخاطب میشود
ابوالفضل میرزا احمدی تعزیهخوان پیشکسوت شهرستان شهریار با اشاره به اینکه نقش منفی باعث کنجکاوی ذهن مخاطب برای پیگیری اثر میشود، صدا و بازی خوب را از مهمترین فاکتورهای مخالفخوانی و موفقخوانی در تعزیه دانست و گقت اجرای خوب و باکیفیت، جوانان را به شبیهخوانی در تعزیه تشویق میکند.
به گزارش ایران تئاتر، ابوالفضل میرزا احمدی تعزیهخوان پیشکسوت شهرستان شهریار و عضو هیئت تعزیه قمر بنیهاشم (ع) از دهه اول محرم تاکنون به اجرای تعزیه در مناطق مختلف تهران مشغول است. به همین بهانه با او درباره فعالیتهای اخیرش به گفتوگو نشستیم.
میرزا احمدی با اشاره به فعالیت خود در تعزیه گفت: «حدود 66 سال است که درعرصه تعزیهخوانی به فعالیت میپردازم و نزدیک به بیست و پنج سال است که به صورت مستمر به شبیهخوانی در گروه تعزیه قمر بنی هاشم (ع) شهرستان شهریار مشغول هستم. البته در برنامههای متفاوت با دیگر گروههای تعزیه نیز همراهی میکنم.»
این تعزیهخوان پیشکسوت ادامه داد: «من تعزیه را از بچهخوانی آغاز کردم و سپس به شبیهخوانی حضرت علی اکبر(ع) و حضرت قاسم (ع) پرداختم اما پس از مدتی به عنوان مخالفخوان به فعالیت خود ادامه دادم و تاکنون در نقشهای شمر، ابن سعد، ابن زیاد و دیگر شخصیتهای منفی به شبیهخوانی پرداختهام.»
او توضیح داد: «در همه آثار نمایشی مخاطب همیشه پیگیر شخصیت منفی اثر است. همه میدانند نقش مثبت چه عملکردی دارد اما این نقش منفی است که باعث کنجکاوی ذهن مخاطب برای پیگیری اثر میشود. در تعزیه نیز مردم به دنبال عملکرد نقش منفی هستند و اگر این نقش درست پیاده شود، جذاب خواهد بود و میتواند مخاطبان را تا انتهای مجلس تعزیه همراه کند.»
میرزا احمدی گفت: «صدا مهمترین فاکتور تعزیهخوان برای شبیهخوانی در مقام موافقخوان یا مخالفخوان است. تعزیهخوان باید بتواند با صدایش مخاطب را جذب کند. البته که بازی درست و اصولی این نقشها هم اهمیت دارد.»
او درباره آموزش تعزیه به کودکان و نوجوانان افزود: «کودکان از سنین پایین برای آموزش و شبیهخوانی در تعزیه به گروه تعزیه قمر بنی هاشم (ع) ملحق میشوند. البته که امروزه استقبال از این موضوع بسیار کم شده است و شاید بهتر است، بگویم دیگر متقاضی برای حضور در نقشهای بچهخوان نداریم. اما در بحث آموزش برای همان تعداد محدود متقاضی، در جلسات هفتگی که به آنها دوره میگوییم با هنرجویان این عرصه تمرین میکنیم. در این مرحله آنها نیاز به لباس یا وسایل خاصی ندارند و کم کم با توجه به شخصیتی که قرار است شبیهخوانی کنند، برایشان لباس تهیه میکنیم و با شبیهخوانی نقشهای متفاوت کسب تجربه میکنند.»
این تعزیهخوان پیشکسوت ادامه داد: «برای حضور کودکان و نوجوانان باید به تشویق آنها پرداخت. کارهای اجرایی خوب و باکیفیت باعث گرایش جوانان میشود. به طور کلی مهمترین عاملی که باعث کم توجهی مردم به تعزیه شده است، اجراهای ضعیف است. اگر شبیهگردان در انتخاب شبیهخوانان دقت کند، مردم جذب کار میشوند. تماشای تعزیهای که قوی نباشد مانند سایر آثار هنری چون فیلم یا تئاتر، لطفی ندارد و مخاطب با آن همراه نمیشود.»
او در ادامه توضیح داد: «تمامی مجالس تعزیه سنگین، طولانی و دشوار هستند. به طور مثال اگر برای اجرای تعزیه حضرت عباس (ع) به من فرصت داده شود طبق نسخههایی که در دست دارم، این مجلس به حدود 3 ساعت زمان احتیاج دارد. امروزه ما زمان زیادی برای اجراهای طولانی تعزیه نداریم و با حضور رسانههایی چون رادیو، تلویزیون و گوشیهای همراه، مردم دیگر رغبتی به تماشای مجالس طولانی تعزیه ندارند.»
میرزااحمدی در پایان درباره فعالیت خود در دهه اول گفت: «در دهه اول محرم در پارک نیاوران میزبان علاقهمندان به هنر تعزیه بودیم و سپس در شهرستان رباط کریم اجرا داشتیم. بهزودی نیز با اجرای تعزیه حضرت مسلم بن عقیل (ع) در دوازدهمین دوره سراسری رویداد «صاحبدلان» در فضای باز مجموعه تئاتر به تعزیهخوانی میپردازیم.»