چهارمین نشست هنرمندان تئاتر کودک و نوجوان برگزار شد
بررسی شاخصه‌های کیفیت، حمایت مالی و ارتقا امکانات تالار هنر
چهارمین نشست هنرمندان تئاتر کودک و نوجوان با هدف بررسی شاخصه‌های کیفیت آثار، حمایت مالی و ارتقا امکانات تالار هنر، برگزار شد.
به گزارش ایران تئاتر به نقل از روابط عمومی تالار هنر، چهارمین نشست از سلسله نشست‌های تخصصی هنرمندان در تالار هنر، چهارشنبه 19 مرداد با حضور آزاده انصاری، محمدرضا مالکی، رامین بهادری، مهدی قلعه و شیرین کاشفی برگزار شد.
در این نشست که با میزبانی محسن امیری، مدیر تالار هنر برگزار شد، موضوعات متفاوتی از جمله کاهش هزینه‌های تولید برای کارگردانان، انتخاب آثار و فرصت‌های اجرا برای پیشکسوتان و هنرمندان جوان این حوزه مورد بحث و گفت‌و‌گو قرار گرفت.
اولویت با جوانان باشد یا پیشکسوت‌ها؟
آزاده انصاری، کارگردان تئاتر و تئاتر عروسکی در این نشست گفت: «اگر قرار به تقسیم‌بندی نوبت اجراها به پیشکسوتان و جوان‌ها باشد، شاید هیچ وقت نوبت به جوانان نرسد. پیش از چنین تفکیکی بهتر است که به کیفیت آثار توجه شود. بالاخره جوان هم باید از یک جایی شروع کند و تجربه لازم را بدست بیاورد.»
او ادامه داد: «اجراهای سفارشی باید به اختیار مدیر سالن باشد و مدیر برای آن باید بتواند پاسخگوی امثال من و هنرمندان دیگر باشد. این مسئله اجتناب ناپذیر است. مدیر سالن باید مواظب کیفیت کارها باشد و سفارش‌ها همیشه خوب از آب در نمی‌آیند.»
این کارگردان با تاکید بر این نکته که اگر می‌خواهیم کار خوبی داشته باشیم باید حمایت مادی و معنوی لازم را هم انجام دهیم، گفت: «نمی‌توانیم درباره کیفیت آثار بحث کنیم و بخواهیم که بدون پول انجام شود.»
کم کردن هزینه‌ها از دوش گروه‌های نمایشی
انصاری درباره بخش‌های هزینه‌بری که تالار هنر می‌تواند از دوش کارگردان بردارد، توضیح داد: «بخش روابط عمومی و تبلیغات نمایش‌ها هزینه زیادی دارد و ضروری است که این هزینه‌ها از دوش کارگردان برداشته شود. بخش عمده هزینه‌های نمایش کودک و نوجوان به ساخت دکور اختصاص پیدا می‌کند که تالار می‌تواند با ایجاد یک کارگاه دکور از هزینه‌های اضافه نمایش بکاهد.»
او در پایان به اهمیت نمایشنامه و قصه یک نمایش پرداخت و گفت: «بچه‌های امروزی نیاز به شنیدن قصه دارند و با به روز کردن نمایش‌ها می‌توانیم برایشان قصه تعریف کنیم.»
کار خوبِ کودک، پیش از هر چیز باید سرگرم کننده باشد
محمدرضا مالکی بازیگر و کارگردان تئاتر، دیگر هنرمندی بود که در این نشست حضور داشت. او درباره کار اولی‌ها گفت: «کار اولی‌ها نیاز به شناخت مسائل ابتدایی دارند تا حداقل بتوانند با مدیر تالار ارتباط برقرار کنند. داشتن نمایشنامه کامل و خوب نیاز ابتدایی یک کار اولی است. نمی‌توانیم بدون داشتن یک نمایشنامه توقع یک کار با کیفیت داشته باشیم. در عین حال نمایشنامه اولین دریچه برای حدس درباره کیفیت اثر نهایی است.»
او همچنین معتقد بود که تالار هنر می‌تواند در بین کارهایی که برای اجرا انتخاب یا نوبت می‌دهد، و برای ارتقا سطح کیفی، به تعداد افرادی که کارخوبی انجام می‌دهند نیز سفارش کار بدهد.
مالکی گفت: «یک کار خوب و با کیفیت ابتدا باید سرگرم کننده باشد. در درجه دوم وجه هنری را رعایت کند و درجه بعد در بحث تربیت و آموزش قابل قبول باشد؛ این سه وجه با به کارگیری گروه طراحان و بازیگران با کیفیت تکمیل می‌شود.»
او اولویت دادن به نمایش و قصه‌های ایرانی نسبت به کارهای خارجی را اتفاق خوبی دانست که با به‌روز کردن قصه‌های قدیمی ایرانی می‌تواند اتفاق بیفتد و تاثیرگذار هم باشد.»
این بازیگر تئاتر تصمیم پشت درهای بسته شورا و اجازه دفاع ندادن به کارگردان را اتفاق بدی دانست که تالار هنر باید از آن بپرهیزد.
ضرورت تغییر سلیقه مخاطب
مهدی قلعه، کارگردان تئاتر کودک و نوجوان نیز در بخشی دیگر از این نشست گفت: «یک اجرای خوب باید اجازه روی صحنه ماندن داشته باشد. در کشورهای دیگر یک نمایش را سال‌ها روی صحنه می‌برند و با چند اجرای محدود رها نمی‌کنند.»
او تغییر سلیقه مخاطب را یک ضرورت دانست و توضیح داد: «بعضی هنرمندان باعث عوض شدن سلیقه تماشاگر شده‌اند. تماشاگر فقط نمایش‌های موزیکال دوست دارد و این باید تغییر کند و این وظیفه هنرمند است.»
این کارگردان با تاکید بر تسهیل پروسه تایید متن از طریق شورای نظارت گفت: «درباره انتخاب آثار باید شفافیت وجود داشته باشد. اگر قرار است فراخوانی داده شود، باید بعد از فراخوان و انتخاب آثار، به اطلاع دیگران رسانده شود.»
کسی که کارنامه پُرباری ندارد، جایش در تالار هنر نیست
قلعه با بیان این که سفارشی کار کردن به هر قیمتی درست نیست، گفت: «همواره استثناهایی وجود دارد که باید انجام داد ولی در نهایت باید آثار خروجی کیفیت داشته باشند. فرق کار کودک و بزرگسال، بحث طراحی و رنگ و صحنه است که نیاز به پول دارد و از رکن‌هایی است که نباید نادیده گرفته شود. یکی از ارکان مهم نمایش کودک داشتن قصه خوب است که تئاتر امروز به معنای واقعی از آن تهی شده است.»
او در بخش دیگر صحبت‌هایش به اهمیت تئاتر نوجوان پرداخت و توضیح داد: «به خاطر اتفاقاتی که در سال گذشته افتاد، نمایش نوجوان مخاطب خود را از دست داده است. کمتر برای این گروه سنی کار تولید شده و بلا تکلیف مانده است. این اتفاق باید بررسی و حل شود تا ما بتوانیم برای نوجوانان هم کار انجام بدهیم.»
این کارگردان، تالار هنر را برای هنرمندان کودک و نوجوان در حکم تئاتر شهر برای کارهای حرفه‌ای بزرگسال ارزیابی کرد و افزود: «کسی که رزومه ندارد و تجربه‌ای به‌‌دست نیاورده است، نباید مستقیم در این تالار اجرا برود. کما اینکه در چهار پنج سال گذشته این اتفاق افتاده و باعث پس رفت کیفیت کارهای تالار هنر شده است.»
قلعه همچنین از اجرا دادن به کارهای شهرهای دیگر در تالار هنر انتقاد کرد و گفت: «تالار هنر متعلق به تهران است و فرصت اجرا به خود هنرمندانی که در تهران و به صورت حرفه‌ای فعالیت می‌کنند نمی‌رسد، بنابر این دلیلی ندارد که به گروه‌های شهرستانی در این تالار اجرا داده شود. گروه شهرستانی در شهر خود سالن دارد و حمایت لازم را در شهرش دریافت می‌کند.»
تئاتر کودک باید جریان‌ساز باشد
شیرین کاشفی، بازیگر و کارگردان تئاتر نیز در این نشست گفت: «داشتن رنگ و لباس و صحنه الزاما نمی‌تواند تعریف یک نمایش کودک باشد و این آفتی است که خیلی از ضعف‌ها را می‌پوشاند. مرز کیفیت در نمایش کودک و نوجوان تاثیرگذاری و جریان‌سازی است. بیشتر کارگردان‌ها ادای این اتفاق را در می‌آورند.»
او سهیم دانستن خود کودکان در انتخاب آثار را اتفاق مهمی از دید کودکان دانست و درباره لزوم حمایت مالی از آثار نمایشی گفت: «بدون حمایت مالی نمی‌توان توقع کار کردن از کسی داشته باشیم و اگر پای سفارش دادن به میان بیاید، باید به هنرمندی سفارش بدهید که قبلا توانسته تماشاگران زیادی را با تالار هنر آشنا کند و یا دوباره آن‌ها را به تالار برگرداند.»
او نیز تشکیل کارگاه دکور و در نظر گرفتن فضایی برای نگهداری دکورهای خوب را ضروری دانست و بر لزوم ارتقا امکانات سالن برای اینکه دست کارگردان برای تولید نمایش خوب باز باشد، تاکید کرد.
اجراهای متعدد از یک قصه، کار بدی نیست
رامین بهادری، دیگر هنرمند حاضر در این نشست به شاخصه‌های کیفیت نمایش کودک و نوجوان پرداخت و گفت: «مقداری از کیفیت را باید سرگرمی در نظر بگیریم و این واقعیت است که کودکان وقتی سرگرم می‌شوند، احساس خوبی دارند. بخش دیگر کیفیت، داشتن یک نمایشنامه خوب و اجرایی درست و شایسته است. برای انتخاب آثار با کیفیت، داشتن یک شورا متشکل از هنرمندان و تعدادی از تماشاگران می‌تواند در شناخت سلیقه مخاطبان کمک کننده باشد.»
او در واکنش به اجراهای متعدد از یک قصه در تالار هنر توضیح داد: «نگاه متفاوت به یک قصه پرتکرار الزاما بد نیست. می‌توان با یک نگاه متفاوت به یک قصه جذاب، اثری جذاب‌تر تولید کرد. ما این کار را با «بزک زنگوله پا» کردیم. در آن کار از تکنیک‌های نمایش ایرانی استفاده کردیم. هم قصه گفتیم و هم چند تا تکنیک نمایش ایرانی را به کودکان معرفی کردیم. خلاقیت در استفاده از ابزارها و امکانات صحنه می‌تواند بچه‌ها را به وجد بیاورد و تاثیرگذار باشد.»
این هنرمند، در پایان درباه اجرا دادن به کار اولی‌ها نیز گفت: «پیشکسوت و جوانان همه یک پیکرند و می‌توانند به حرکت ماشین تئاتر کمک کنند. گاهی جوان‌ها کارهای بهتری روی صحنه می‌برند و گاه با خلاقیت‌شان باعث می‌شوند تماشاگران بیشتری به سمت نمایش‌های کودک و نوجوان روی بیاورند.»
