نگاهی به کتاب «مبانی دکور و صحنه‌آرایی»؛
منبعی کلاسیک برای درک هنر صحنه‌پردازی
حامد قریب: کتاب «مبانی دکور و صحنه‌آرایی» نوشته هنینگ نلمز با ترجمه شیدا شهرامیان و محسن صانعی، که در انتشارات نمایش منتشر شده است، به‌عنوان یکی از منابع مهم آموزش طراحی صحنه و دکور در تئاتر شناخته می‌شود. مدت‌هاست که این اثر در دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی هنری تدریس می‌شود و همچنان جایگاه خود را به‌عنوان منبعی قابل استناد در میان طراحان صحنه حفظ کرده است.
هنینگ نلمز در این کتاب با بیانی دقیق، ساده و گام‌به‌گام، مفاهیم بنیادین دکور، صحنه‌آرایی، ساخت ماکت، ترکیب‌بندی، نورپردازی، استفاده از رنگ، حرکت، و کاربرد فضا را آموزش می‌دهد. نلمز در کنار تمرکز بر اصول کلاسیک طراحی صحنه، نگاهی هم به خلاقیت‌های فردی طراح دارد و تأکید می‌کند که صحنه نه‌تنها باید زیبا باشد، بلکه باید با محتوای نمایش هماهنگ و در خدمت روایت داستان باشد.
مترجمان کتاب، شیدا شهرامیان و محسن صانعی، با دقت و تسلط بر واژگان تخصصی هنرهای نمایشی، متن اصلی را به فارسی برگردانده‌اند. نتیجه‌ی کار، متنی روان و قابل‌فهم برای دانشجویان و علاقه‌مندان به طراحی صحنه است که اصطلاحات فنی را به‌درستی منتقل می‌کند.
این کتاب در سال‌های گذشته نقدها و بازخوردهای گوناگونی را در محافل هنری و دانشگاهی به‌همراه داشته است. بسیاری از منتقدان و اساتید تئاتر از این اثر به‌عنوان مرجعی جامع برای آموزش طراحی صحنه یاد کرده‌اند. مخاطبان حرفه‌ای این اثر در نقاط دیگری از جهان نیز، این کتاب را «ضروری برای هر طراح صحنه» معرفی کرده‌اند.
با این همه، برخی منتقدان به نقاط ضعف محدودی نیز اشاره کرده‌اند. برای مثال، پیچیدگی برخی مباحث برای خوانندگان تازه‌کار، و همچنین فاصله‌ی برخی مفاهیم با تکنولوژی‌ها و ابزارهای مدرن طراحی صحنه، از جمله مواردی هستند که می‌تواند در ویرایش‌های جدید مورد بازنگری قرار گیرد.
با وجود این انتقادات، «مبانی دکور و صحنه‌آرایی» همچنان یکی از اصلی‌ترین منابع درک طراحی صحنه و دکور در جهان تئاتر به‌شمار می‌رود. این کتاب نه‌تنها به مباحث فنی می‌پردازد، بلکه به خواننده کمک می‌کند درک عمیق‌تری از نقش دکور در فضاسازی، معناپردازی و خلق تجربه‌ی بصری در صحنه پیدا کند.
برای علاقه‌مندان به طراحی صحنه، دانشجویان تئاتر و فعالان حوزه هنرهای نمایشی، مطالعه‌ی این کتاب فرصتی است برای آشنایی با پایه‌های نظری و تجربی یک هنر کاربردی و تأثیرگذار.
کتاب «مبانی دکور و صحنه‌آرایی» نوشته هنینگ نلمز با ترجمه‌ی شیدا شهرامیان و محسن صانعی در ۲۶۹ صفحه در انتشارات نمایش به چاپ رسیده است. علاقمندان برای تهیه این کتاب می‌توانند، به کتاب‌فروشی‌های سراسری مراجعه کنند.
