یوسف صدیق :به حضور آثار با کیفیت در جشنواره اعتقاد داریم

شانزدهمین جشنواره بین‌المللی تئاتر عروسکی تهران در حالی در شهریور ماه  برگزار می شود که در چند ساله اخیر جشنواره تئاترعروسکی با دست آوردهای مهمی مواجه بوده است . برای برگزاری بهتر و شایسته تر جشنواره از ابتدای سال جاری ، فعالیت های جدی آغاز شده و بازبینی آثار رسیده در بخش صحنه‌ای این دوره از جشنواره، در فواصل مختلف زمانی در اردیبهشت و تیر ماه در اداره تئاتر، خانه عروسک و مرکز تئاتر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان انجام است . در این دوره از جشنواره مریم سعادت به همراه یوسف صدیق و زهرا صبری به عنوان اعضای هیات انتخاب آثار صحنه‌ای، آثار برتر را انتخاب می کنند  . در این دوره از جشنواره بیش از 37 گروه نمایشی در بخش صحنه‌ای شرکت کردند  و پیش بینی می شود با توجه به حضور گروههای برتر ایرانی و خارجی با جشنواره متفاوت و خوبی روبه رو خواهیم بود. با یوسف صدیق کارشناس و فعال با تجربه تئاتر عروسکی در باره وضعیت تئاتر عروسکی ، نحو انتخاب آثار و کیفیتشان گفت وگویی انجام داده ایم.

 

چه ارزیابی از وضعیت تئاتر عروسکی دارید؟

 

تئاتر عروسکی در شرایط خوبی به سر می برد و فعالان این عرصه انگیزه ، اشتیاق و تخصص لازم برای فعالیت در این عرصه را دارند . همه نیروهای جوان و با سابقه مشتاقانه آماده و مهیا هستند تا آثار ارزشمند عروسکی را روی صحنه اجرا کنند . اما نکته مهم و بازدارنده وجود سیستم بورکراسی اداری ، مسائل بودجه ، اقتصادی و مالی و کمبود امکانات لازم است که برای هنرمندان این عرصه چالش هایی را به وجود آورده است . کمبود امکانات باعث می شود  خیلی از هنرمندان انگیزه هایشان را از دست بدهند و بروند سمت و سوی دیگری . با حضور مرضیه برومند و سایردلسوزان این عرصه که با هزینه شخصی امورات جشنواره را مدیریت می کند افق های خوبی را می توان برای تئاتر عروسکی و جشنواره متصور بود.

 

به نظر شما دوره شانزدهم جشنواره بین المللی تئاترعروسکی چه ویژگی هایی دارد؟

 

هر دوره ای از جشنواره تئاتر عروسکی ویژگی های خاص خودش را دارد. منتهی  دوره شانزدهم که دوره دوم دبیری مرضیه برومند است . از این جهت حائز اهمیت است که یک محیط کاملا صمیمانه به وجود آمده است و شرایط به گونه ای است حتی اگر نمایش و یا طرحی برای حضور و اجرا در جشنواره پذیرفته نشود. کارگردان و عواملش با اشتیاق این قضیه را می پذیرند و برای نظر دبیر و اعضا هیات انتخاب احترام قائل هستند. برخورد مهربانه و نیکوی دبیر جشنواره هم باعث شده همه هنرمندان در یک فضای خانواده مانند کار و تلاش کنند . نوع وسواس و دقت هیات انتخاب و دبیر جشنواه روی کیفیت آثار مثال زدنی و خاص است و کارهای ضعیف به طور حتم مجالی برای حضور در جشنواره ندارند

 

با توجه به اشرافی که به متن و و آثار ارسال شده برای حضور در جشنواره دارید . نقاط ضعف و قدرت آثار را چگونه ارزیابی می کنید؟

 

 بر حسب بودجه و امکانات نمایش ها در تهران و شهرستان ها برای روش تولید نمایش باید چارچوب های تعیین و مشخص شود . در برخی از مواقع با توجه به شرایط کارگردان ها می روند به سمت اجرای تئاتر بی چیز ، اصطلاحی که من در باره نمایش های فقیر به لحاظ امکانات به کار می برم . در این شیوه توجه زیادی به بحث دکور، ساخت و ساز عروسک ها نمی شود و البته طبیعی است که بروند به چنین سمت و سویی. پیگری این رویکرد در بحث اجراهای نمایش باعث به وجود آمدن یک دستی و شبیه شدن آثار نسبت به هم می شود . همیشه می گویند یک دستی خوبی است. اما در این بحث جای نقد دارد . آثار باید دارای تنوع باشند و از تکنیک های مختلف مثل سایه ، سیاه و دستکشی و غیره استفاده شود.

 

 برای انتخاب آثار به چه متر و ملاک هایی اعتقاد دارید؟

 

من را برخی از دوستان به عنوان یک آدم بداخلاق می شناسند.و تمرکزم در بحث انتخاب به کیفیت کار است و نه مسائل حاشیه ای دیگر . مهم ترین نکته این است که من اعتقادی به انتخاب اثار تکراری و کلیشه ای و باسمه ای ندارم . البته من یک رای دارم و شاید سایر دوستان انتخاب کننده نظرات خاص خودشان را داشته باشند . برای من مهم است که کارگردان در اثرش به سمت چه کار نوآورانه وخلاقانه ای رفته است تا حرف و شکل و فرم جدیدی برای عرصه به مخاطب داشته باشد. مسائل تکنیکی مربوط به عروسک کار که آیا دهان و چشمهایش تکان می خورد و حرکت دارد ، می تواند در جایگاه خودش مهم و اساسی باشد . مسئله بعدی تسلط تکنیکی کارکردن در اجرایش است

 

در بحث انتخاب آثار برای حضور در جشنواره با سایر داوران به شیوه تضارب آرا به بهترین انتخابها رسیدید؟

 

در بحث انتخاب آثار با سایر اعضا تضارب آرا داریم و در این چالش ها است که بهترین ها انتخاب و در جشنواره حضور پیدا می کنند .

 

طبق گفته سایر اعضا هیات انتخاب برای انتخاب دوبار کلیه آثار مورد بازنگری قرار گرفتند. چگونه به این راهبرد رسیدید که آثار را دوبار مورد بررسی قرار بدهید؟

 

شاید برخی از آثار بیش از دوبار مورد بازنگری و بررسی قرار گرفتند . بعد از خواندن متن ، نوبت به بازبینی اولیه رسید و دوستان متقاضی با حضور کار و عروسک هایشان بخشی از نمایششان را برای هیات انتخاب نشان دادند و آلان هم در مرتبه سوم کارها را به صورت کامل می بینیم. حسن این شیوه انتخاب این است که کار ضعیف برای جشنواره انتخاب نمی شود و آثار شایسته مجال حضور در جشنواره را به دست می آورند . تاکید دبیر و هیات انتخاب بر این محور است سوای بحث کمبود امکانات و کمبود وقت برای اجرا و سایر توجیهات که برخی از گروهها مطرحش می کنند، باید گروههایی که متقاضی حضور درجشنواره هستند کیفیت کارشان بالا ، فاخر و ارزشمند باشد.

 

 بخش های جانبی جشنواره ، مثل بخش استاد ذوالفقاری را چگونه  ارزیابی می کید؟

 

بخش بندی جشنواره اقدام خوبی است. زیرا اغلب آثار جشنواره توسط گروههای حرفه ای انجام می شود و عادلانه نیست که کارهای دانشجویان در کنار این حرفه های مورد ارزیابی قرار بگیرد . بنابراین بخش های مثل بخش دانشجویی و استاد ذوالفقاری به جوانان دانشجو فرصت نشان دادن توانایی هایشان را می دهد .

 

گفت وگو از احمد محمد اسماعیلی