در حال بارگذاری ...
برداشتی از نمایش کمی آنسوتر به کارگردانی محمد لارتی و کامران شهلایی

کمی به کدام سو؟

بهنام حبیبی: کمی به کدام سو؟ پرسشی بی پاسخ،‌ یا هر کسی از ظن خود شود یار من؟ در این طناب کشی رو در رو و برافروخته، کدام سرپنجه، جام پیروزی را از سرانگشتان حریف به سوی خویش می رباید؟

     قصه بسیار گفته ی جنگ هشت ساله ی ایران و عراق، حماسه ای است روایت شده به شمارگان ایرانیان این سرزمین. گویی در کشاکش پذیرش یا رد این بلوای خانمانسوزهشت ساله، حتی در اردوگاه خودی ها، فاصله هاست. گویی فاصله از خاکریزهاشان، از دل های به ظاهر مهربانشان، به سرخی خاک میان ما و دشمن، خاکی است آغشته به خون های بسیار که نه در جبهه های غرب و جنوب ایران، که در هر خلوت و هر کوچه و هر پچ پچ ناگفته ی سوخته دلان این خاک به تلخی می گرید و چه غمگین و چه سرکش، پنجه در پنجه هم می دوزند.

     نمایش "کمی آنسوتر" که در نگاه اپیزودیک و بسیار سریع خود به چند رویداد از جنگ ایران و عراق، نگاه ریزبین خود را در خانواده ها می گسترد و جزئیات آنها را کنکاش می کند، پرسش های بسیاری در ذهن مخاطب حیرت زده به جا می گذارد و به سمت خانه راهی اش می کند.

     در نمونه مادر و دختر، تقابلی سر در گم و بی مقصد، گرچه نه در آشکارا که در نهان،‌ بینشان در رفت و برگشت است. دختری که هنوز در کودکی دخترانه ی یخزده اش در تقابل با مادری است که شاید از سر پریشانی و خستگی و شاید از سر خواست های پنهان زنانه اش، اصرار بر یافتن همسر گمشده اش نمی کند و از برزخ بودن یا نبودن همسر به کنج سکوت می گریزد،‌ ولی دختر همچنان در انتظار پیکر پدر، دلگرم در آغوش کشیدن پدری است که شاید بتواند کوه های یخزده تنهایی اش را آب کند.

دختر هر چه می سراید،‌ از رشادت ها و بزرگی های رادمردی است به نام پدر، و مادر هر آن چه می گرید، از سختی ها و مرارت های چند صباح زندگی سختی است که با مرد ناپیدایی به نام شوهر گذشت. این تقابل دو نسل است یا تقابل عقل و سنت؟ مادر از انتظار روحفرسای خویش گریخت یا به خود فرصت دوباره ای زندگی بخشید؟ آیا این پاسخی مناسب بود در برابر همسری که زندگی خود را برای حفظ جان او هدیه کرده است؟ دختر به باور قلبی اش هنوز لحظه شمار بازگشت و دیدار پدر است یا این خود آتشباری است نهان بین او تا خاکریز مادر؟

     در نمونه ی دیگر، دو خواهر از ویژگی های برادر شهیدشان می گویند، اما نه آن چه را که پرسشگر رسانه می خواهد. به چارچوب کشیدن شخصیت و روحیات فردی و خصوصی همه ی شهدا در کلیشه هایی از پیش تعیین شده، خواست   کیست؟ رسانه یا میراث داران این حماسه سازان؟ چرا قصه ی عاشقی یک شهید و یا علاقه بی اندازه اش به نگهداری از حیوانات در این کلیشه ها نمی گنجد؟ چرا این کلیشه ها از پذیرش حقایق آن چنان دورند که به تقابل رو در رو باخانواده و نزدیکان آنان تن می دهند؟

     کمی آنسوتر ما را به کدام سو می برد؟ پوشش رسانه ای یا واقعیت ناگفته ی شهدا؟ تقابل تئاتر کشور با رسانه ملی؟ چه چیز را قداست ببخشیم؟ جسم شهدا را یا بازنگفته های کنج کنج وجودشان را جست و جوگر باشیم؟ آیا هر آن چه از شهدا می دانیم،‌ خیالپردازی هایی است تصویری و رسانه ای؟ کمی به کدام سو؟




مطالب مرتبط

نگاهی به نمایش «مجلس توبه‌نامه‌نویسی اسماعیل بزاز» نوشته حسین کیانی و کار کارن کیانی

حکایت همچنان باقی ا‌ست...
نگاهی به نمایش «مجلس توبه‌نامه‌نویسی اسماعیل بزاز» نوشته حسین کیانی و کار کارن کیانی

حکایت همچنان باقی ا‌ست...

احمدرضا حجارزاده: اجرای نمایش‌های سنتی و ایرانی با شیوه‌های خاص خود، نیازمند کوله‌باری از دانش و تجربه است تا کارگردان و دیگر عوامل گروه بتوانند در خلق آن موفق و سربلند باشند. نمایش ...

|

با انتشار یک فراخوان و اهدای جایزه‌ای ویژه اعلام شد

جشنواره‌های وزارت ارشاد را نقد کنید
با انتشار یک فراخوان و اهدای جایزه‌ای ویژه اعلام شد

جشنواره‌های وزارت ارشاد را نقد کنید

وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با انتشار فراخوانی از قدردانی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ارایه بهترین نقدها با موضوع جشنواره‌های برگزارشده و عملکرد این وزارت خانه در سال ۱۴۰۲ خبر داد.

|

نگاهی به نمایش «یکی نبود، یکی بود» نوشته رها جهانشاهی و کار علی کوزه‌گر

همچون رقصی فاقد بدن
نگاهی به نمایش «یکی نبود، یکی بود» نوشته رها جهانشاهی و کار علی کوزه‌گر

همچون رقصی فاقد بدن

علیرضا نراقی: با تحولات تئاتر معاصر مفهوم میزانسن به‌مثابه امری بنیادین در هنر نمایش، دچار دگرگونی ماهوی شد. این بدان معنا نیست که میزانسن جایگاه و اهمیت خود را در ظهور یک اجرا از دست داد، بلکه تئاتر ...

|

دومین جلسه نقد و بررسی آثار صحنه‌ای جشنواره 42 برگزار شد

زنان در دوران جنگ، ایرانیزه کردن غیرافراطی و فرهنگ بومی
دومین جلسه نقد و بررسی آثار صحنه‌ای جشنواره 42 برگزار شد

زنان در دوران جنگ، ایرانیزه کردن غیرافراطی و فرهنگ بومی

دومین جلسه نقد و بررسی آثار بخش تئاتر صحنه‌ای جشنواره 42 تئاتر فجر، روز سه‌شنبه سوم بهمن با حضور رضا آشفته، محمدحسن خدایی و عرفان پهلوانی در سالن مشاهیر تئاتر شهر برگزار شد و سه نمایش «ایلخون»، «بدریه» و «کابوس‌نامه اهل هوا» مورد تحلیل قرار گرفتند.

|

نقد و نظری بر نمایش «خانم آقای جرج کلونی» نوشته متین ایزدی و کار مونا صوفی

داستانی دیرهنگام
نقد و نظری بر نمایش «خانم آقای جرج کلونی» نوشته متین ایزدی و کار مونا صوفی

داستانی دیرهنگام

احمدرضا حجارزاده: سال‌هاست خاورمیانه و انبوه حوادث بی‌پایانش به عنوان محور جذابی برای تولید آثار ادبی و تصویری، مورد توجه نویسندگان و کارگردانان سینمای ایران و جهان قرار گرفته است. گرچه چندان ...

|

نگاهی به نمایش «ننه زار» اجرا شده در جشنواره تئاتر منطقه‌ای خاوران

لطفاً بیاییم سکوت کنیم و از دیدن تئاتر لذت ببریم!
نگاهی به نمایش «ننه زار» اجرا شده در جشنواره تئاتر منطقه‌ای خاوران

لطفاً بیاییم سکوت کنیم و از دیدن تئاتر لذت ببریم!

امین خرمی*: آیین «زار» میان مردمان خون‌گرم و دوست‌داشتنی جنوب کشورمان یکی از پُربسامدترین آیین‌ها در انتخاب هنرمندان آثار دراماتیک برای نگارش نمایشنامه‌هایی خوش‌نام و ...

|

نگاهی به نمایش «کیلومتر 944» اجرا شده در جشنواره تئاتر منطقه‌ای خاوران

پسِ پشت تمام تلخی‌های جنگ هیچ امیدی نیست؟
نگاهی به نمایش «کیلومتر 944» اجرا شده در جشنواره تئاتر منطقه‌ای خاوران

پسِ پشت تمام تلخی‌های جنگ هیچ امیدی نیست؟

امین خرمی*: نمایش «کیلومتر 944» نگاه خود را معطوف به نسلی می‌کند که کماکان پرسش‌گری درباره تاریخ معاصر کشورمان را در قالب نقد، نظر، گفتارها و جستارهای پدران و مادرانی سپری می‌کند که سال‌های ...

|

نقدی بر نمایش «فردریک» نوشته اریک امانوئل اشمیت و کار حمیدرضا نعیمی

بازی رو به پیش عشق و سیاست
نقدی بر نمایش «فردریک» نوشته اریک امانوئل اشمیت و کار حمیدرضا نعیمی

بازی رو به پیش عشق و سیاست

رضا آشفته: نمایش «فردریک» نوشته امانوئل اشمیت و کار حمیدرضا نعیمی که آذر و دی در سالن اصلی تئاتر شهر میزبان مخاطبان است، درباره تئاتر و به شیوه پسامدرن است که در آن زندگی یک بازیگر قرن نوزدهم فرانسه ...

|

نگاهی به نمایش «سلام، خداحافظ» نوشته آثول فوگارد و کار شهاب حسین‌پور

پدر در زیرزمین زنده است
نگاهی به نمایش «سلام، خداحافظ» نوشته آثول فوگارد و کار شهاب حسین‌پور

پدر در زیرزمین زنده است

علیرضا نراقی: نمایشنامه «سلام، خداحافظ» نوشته مشهور و بارها اجراشده‌ آثول فوگارد، نویسنده اهل آفریقای جنوبی، مدتی است که به کارگردان شهاب‌الدین حسین‌پور در تالار حافظ به صحنه می‌رود. این ...

|

نظرات کاربران