احتمال تعویق برگزاری مراسم جایزه ادبیات نمایشی سال
تا مدتها پیش حتی نام نمایشنامهنویس هم در بیلبورد تبلیغاتی تئاترشهر عنوان نمیشد و فقط نام کارگردان و عنوان نمایش اعلام میشد. حتی در ارزشیابی هنری که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی عنوان کرده و بر این اساس درجه هنری به هنرمندان اعطا میشود، نویسندگان فاقد درجه هستند و وزارت ارشاد شغل نویسندگی را به رسمیت نمیشناسد.
مریم فشندی:
خسرو حکیمرابط گفت:« احتمال دارد مراسم جایزه ادبیات نمایشی سال کمی دیرتر از اردیبهشت ماه سال 84 برگزار شود.»
حکیمرابط از اعضای شورای سیاستگذاری این مراسم در گفتوگو با سایت ایران تئاتر خاطر نشان کرد:«درباره احتمال تعویق برگزاری این مراسم باید کانون نمایشنامهنویسان خانه تئاتر تصمیم بگیرد اما به دلیل همزمانی اعلام فراخوان با جشنواره تئاتر فجر و حوادث طبیعی که روزهای گذشته برخی شهرستانها را دچار مشکل کرد، از ما خواسته شده فراخوان را تا پایان اسفند ماه تمدید کنیم که در صورت توافق کانون نمایشنامهنویسان این اتفاق خواهد افتاد.»
حکیمرابط در پاسخ به این پرسش که چرا مسابقه نمایشنامهنویسی به این وسعت مطرح شده است، گفت:« مشکل ما این است که با این که نمایشنامه منشاء و سرچشمه همه چیز در تئاتر است ولی برای نمایشنامهنویس اهمیت قایل نمیشوند و او کمتر مطرح میشود.»
وی اضافه کرد:« تا مدتها پیش حتی نام نمایشنامهنویس هم در بیلبورد تبلیغاتی تئاترشهر عنوان نمیشد و فقط نام کارگردان و عنوان نمایش اعلام میشد. حتی در ارزشیابی هنری که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی عنوان کرده و بر این اساس درجه هنری به هنرمندان اعطا میشود، نویسندگان فاقد درجه هستند و وزارت ارشاد شغل نویسندگی را به رسمیت نمیشناسد.»
حکیمرابط افزود:« حتی نمایشنامهنویسی با بیش از 35 سال سابقه تدریس دانشگاهی و با نگارش 12 کتاب و 50، 60 نمایشنامه رادیویی و فیلمنامه و مجموعه و با مدرک لیسانس از سوی وزارت ارشاد به رسمیت شناخته نمیشود. در چنین وضعیتی به ابتکار کانون نمایشنامهنویسان خانه تئاتر و با همکاری و همراهی مادی و معنوی مرکز هنرهای نمایشی مسابقهای به صورت اختصاصی برای نمایشنامهنویسان در نظر گرفته شده است.»
وی با اشاره به دموکراسی وسیعی که در قضاوت آثار در نظر گرفته شده، خاطر نشان کرد:« در مرحله اولیه 30 تن از داوران شهرستانی که براساس سوابق و شناخت صاحبنظران انتخاب شدهاند به همراه 20 داور از استان تهران بررسیهای اولیه را انجام داده و نمایشنامهها را انتخاب میکنند. نکته جالب این است که نمایشنامه ها ابتدا کدگذاری میشوند و به این ترتیب تا حصول نتیجه نهایی مشخص نمیشود که هر نمایشنامه متعلق به چه فرد و از چه شهرستانی است. البته ثبت همه جزئیات در کانون نمایشنامهنویسان خانه تئاتر به صورت محرمانه صورت میگیرد.»
وی تصریح کرد:« در کنار این داوران یک گروه سه نفره که با تئاتر مدرن و روز آشنایی دارند، آثاری که این 50 تن فاقد ارزش اعلام کردهاند را دوباره بازنگری میکنند تا آثاری که به دلیل ناآگاهی و ناآشنایی احتمالی داوران از رده خارج شده و دارای ارزش هنری هستند، به فهرست افزوده شوند. البته همین سه تن نیز از سوی شورای سیاستگذاری و با توافق کانون نمایشنامهنویسان خانه تئاتر انتخاب میشوند که دارای تجربه، سابقه و توانایی قضاوت هستند. »
وی درباره مراحل بعدی انتخاب نمایشنامههای برتر توضیح داد:« در مرحله بعدی گروه دوم داوران، 50 اثر را انتخاب میکنند و در مرحله بعد، گروه سوم داوران انتخاب نهایی را انجام میدهند. در انتخاب نهایی دو گروه نمایشنامههای تکپردهای(کوتاه) و نمایشنامههای بلند ارزیابی میشوند. نمایشنامههای تکپردهای از این نظر مورد توجه قرار گرفتهاند که چون اغلب سادهتر هستند و بیشتر میتوانند نیاز شهرستانیها را مرتفع کنند، تنها عدهای توانایی نگارش این نمایشنامهها را دارند و به همین دلیل ما به صورت جداگانه این نوع نمایشنامهها را ارزیابی میکنیم. نکته مهم این است که داوران نهایی حق شرکت در مسابقه را ندارند و نمیتوانند هیچ اثری عرضه کنند. این داوران حتی آثار ترجمه و تألیفی را نیز داوری میکنند و در این راستا میتوانند از مشاوران خارج از هیأت داوران نیز کمک بگیرند. این عضو انجمن نمایشنامهنویسان خانه تئاتر با اعلام این که یک نمایشنامه شاخص نیز برگزیده خواهد شد، اضافه کرد:« این نمایشنامه جزء هیچ کدام از گروه نمایشنامههای کوتاه و بلند نیست ولی شاخص و سرآمد است. جایزه دیگری که اهدا میکنیم به بهترین مترجم برای یک ترجمه اثرگذار و زیبا است و جایزه دیگر نیز به یک اثر تحقیقی و تألیفی اثرگذار بر ادبیات نمایشی، تعلق میگیرد.»
وی بیان کرد:« امسال ما دست نمایشنامهنویسان و مترجمان را باز گذاشتیم ولی از سال آینده تنها نمایشنامههای مربوط به یک سال گذشته انتخاب میشوند. در ضمن در هر بخش یک اثر میتواند شرکت کند.»
وی در پاسخ به این پرسش که چرا نمایشنامههای گروهی در این مراسم شرکت نمیکنند، گفت:« چند کار گروهی سراغ دارید که بتوانند جریانسازی کنند؟ در گوشه و کنار این اتفاق میافتد ولی حتی در بین همین گروهها نیز نمایشنامهنویس حضور دارد.»
حکیمرابط با اشاره به سهل و ممتنع بودن نمایشنامهنویسی تأکید کرد:« کسی که بلا ندیده باشد و از آب و آتش نگذشته باشد نمیتواند نمایشنامهنویس باشد. چرا که نویسندگی تجربه زندگی و تکنیک میطلبد.»
وی ابراز امیدواری کرد:« نمایشنامهنویسان زبان زمانه خود را بدانند تا بتواند راه خود را باز کرده و مطرح شوند.»
فراخوان ادبیات نمایشی