حمیدرضا آذرنگ نویسنده نمایشنامه «خنکای ختم خاطره»
نگاه سلیقهای به آثار شرکت کننده ،جشنوارهها را از مسیر اصلی خارج می کند
حمیدرضا آذرنگ نویسنده نمایشنامه «خنکای ختم خاطره» که در بیست و پنجمین جشنواره تئاتر سوره حضور دارد معتقد است که همه هنرمندان باید برای تئاتر، فرهنگ و هنر همکاری کنند.
به گزارش ایران تئاتر این روزها بیست و پنجمین جشنواره سراسری تئاتر سوره با شعار «اخلاق برای همه»توسط حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی در راستای تحقق اهداف والای انقلاب اسلامی و با هدف کشف و پرورش استعدادهای جوانان هنرمند، در حال برگزاری است. موضوع جشنواره آزاد است؛ اما آثار در راستای شعار جشنواره، یعنی مفهوم توجه به مسئله اخلاق در زندگی انتخاب شده اند. از دیگر اولویتهای جشنواره می توان به «ارزشهای دینی»، « انقلاب اسلامی»، «الگوی خانواده ایرانی» و «ادبیات کهن اسلامی و ایرانی» اشاره کرد.
حمیدرضا آذرنگ؛ نویسنده نمایشنامه «خنکای ختم خاطره» که به کارگردانی سید امیرحسین جاننثار در بیست و پنجمین جشنواره تئاتر سوره حضور دارد؛ در مورد دلیل اقبال هنرمندان و کارگردانهای تئاتر به نمایشنامههای خود گفت: نمایشنامههای بسیاری از هنرمندان تئاتر همانند این نمایشنامهها سالیان سال است که مورد استقبال واقع شده و تنها نمایشنامههای نگارش شده من نیستند که از این ویژگیها برخوردار است. از دلایلی که میتوان با اطمینان از آن سخن گفت، رعایت تاریخ مصرف بلند مدت و یا جاودانه در نگارش نمایشنامه است که موجب رویداد مذکور میشود. باید در نمایشنامهها از داستان و وقایعی سخن به میان آوریم که تنها متعلق به امروز نباشد. بلکه باید متعلق به گذشته، حال و آینده هر انسانی در دنیا باشد. در نگاهی دیگر به این موضوع باید نمایشنامه شکلی دراماتیک به خود داشته باشد تا مخاطب را جذب کند. چرا که دراماتیک بودن نمایشنامه به شیوه صحیح خود موجب به کارگیری ذهن مخاطب در دل داستان نمایشنامه میشود. در این صورت هنگامی که مخاطب آن نمایشنامه را میخواند و یا شاهد اجرای آن است، خود را جای تک تک شخصیتها قرار داده و وقایع داستان را برای خود تداعی میکند.
آذرنگ در ادامه افزود: هدف نمایشنامه و داستان مورد نظر، از دیگر مولفههای ساختار درست یک نمایشنامه خوب است. شیوه طرح مسئله و اینکه به چه مسئلهای میپردازد حائز اهمیت است. چرا که مخاطب، داستان گره خورده به دنیای واقعی خود را بیش از پیش میپذیرد و درک میکند. نوع نگاه و سلیقه نویسنده برای شکل دادن به درام باید آنچنان خوب به سوی انتهای داستان پیش روی داشته باشد که مخاطب رد پای آن را تا پایان دنبال کند.
این نویسنده و کارگردان تئاتر با انتقاد از تعریف زاویهدار برگزاری جشنوارههای تئاتر و تعیین نام برای تئاتر گفت: دیدگاه من نسبت به نامگذاری و جهتدهی به جشنوارههای تئاتر مثبت نیست. چرا که تئاتر معنا و مفهوم مشخص دارد و خود به تنهایی مروج اخلاق است. قرار نیست بر پایه جشنواره برای تئاتر، اخلاق بسازیم. ذات تئاتر ریشهدارترین وسیله اخلاقی در میان هنرها و دیگر فنون ارتباطی میان مردم جهان است. شعار ساختن برای جشنوارهها و برچسب زدن به تئاتر به هر نحوی موجب آسیب و ضرر تئاتر است. هنر تئاتر به خودی خود اخلاقگرا و مفهوم گرا است؛ حتی در نوع ابزورد خود که در آثاری همانند آثار بکت دیده میشود ذات اخلاقی و مفهومی هم وجود دارد. به همین دلایل نمیتوانیم ریشه آن را در نظر نگیریم و سعی کنیم تئاتر را در قالبهای هنری دلخواه خود خارج از میل باطنی و ذاتی تئاتر به مخاطب ارائه دهیم.
آذرنگ ادامه داد: اگر جشنواره تئاتر «سوره» و یا هر جشنواره دیگری بخواهد آثار راه یافته به رویداد فرهنگی هنری خود را به نوعی سفارشی انتخاب کند، ضرر خواهد کرد و در طولانی مدت نتیجه عکس برای جشنواره، فرهنگ و هنر دارد. تنوع و رنگارنگی جشنواره در میان آثار شرکت کننده در آن موجب هویت بخشی به جشنواره میشود. نگاه سلیقهای به آثار شرکت کننده در جشنوارهها، رویداد فرهنگی مورد نظر را از حالت کلی و اصلی خارج میکند و آن را به شبه جشنواره تبدیل خواهد کرد.
این بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون با تاکید بر اهمیت برگزاری جشنوارههای تئاتر در سلامت فرهنگی و رشد و کمال یک جامعه عنوان کرد: تمامی مطالب گفته شده مبنی بر مخالفت من با برگزاری جشنوارهها نیست و اتفاقا وقوع چنین رویدادهایی بسیار شیرین و دوست داشتنی است. اما آنچه آزار دهنده است، همیاری و همکاری همه هنرمندان تئاتر و مسئولان آن در کنار هم است. چرا همه با هم و در کنار هم همیاری و همکاری نکنیم. کاری که منجر به ایجاد شرایط مطلوب برای تئاتر در بالاترین حالت کیفی ممکن میشود. حیف است که این موضوع در نظر گرفته نشود و خطوط فکری سلیقهای تنها برای نمایش تفاوت مدیریتی مدیران و مسئولان به کار گرفته شود. بهتر است همه با هم با یک خط فکری مناسب و هدف مشترک برای تئاتر، فرهنگ و هنر جامعه خود کار کنیم.
آذرنگ در پایان بیان کرد: باید از همه عوامل برگزاری جشنوارهها از جمله جشنواره تئاتر سوره تشکر و قدردانی کرد؛ چرا که به تئاتر پرداخته و تئاتر در میان مردم جریان دارد. تئاتر خودش هدف دارد و نیازی به تعیین رسالت برای آن نیست. رسالت هنر تئاتر در راستای تعالی اخلاق و رشد فرهنگی انسانیت است. امید است که رویدادهای فرهنگی هنری همچون جشنواره تئاتر سوره همیشه ادامه داشته باشد و هیچ عاملی به هر دلیلی توان متوقف کردن آن را نداشته باشد.
یادآور میشود بیست و پنجمین جشنواره سراسری تئاتر "سوره" توسط مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری از 15 تا 20 مرداد در دو بخش خیابانی و صحنه ای، در تهران برگزار میشود.
اجراهای خیابانی در محوطه های حوزه هنری، تئاتر شهر و ایوان انتظار و اجراهای صحنه ای هم در پلاتو اجرای تئاتر شهر، پلاتو سوره، تماشاخانه ماه، سالن مهر و پلاتو اندیشه حوزه هنری میزبان علاقه مندان خواهند بود.