برگزاری مراسم رونمایی از نشریه «تئاتر نوشت»
ناظرزاده کرمانی: رشد تئاتر کشور در گرو سه عامل آموزش، پژوهش و آفرینش است
رشد تئاتر هر کشور در گروی سه عامل آموزش، پژوهش و آفرینش است 2
رشد تئاتر هر کشور در گروی سه عامل آموزش، پژوهش و آفرینش است 3
فرهاد ناظرزاده‌کرمانی در مراسم رونمایی از فصلنامه «تئاتر نوشت» گفت برای اینکه تئاتر یک جامعه رشد کند، به سه عامل آموزش، پژوهش و آفرینش نیاز دارد.
به گزارش ایران تئاتر به نقل از روابط عمومی تئاتر شهر، مراسم رونمایی فصلنامه «تئاتر نوشت» که بهار 1402 با سردبیری امیر سمامی به چاپ رسیده است، عصر روز پنجشنبه 9 شهریور با حضور پژوهشگران و دانشجویان و با توضیحات فرهاد ناظرزاده‌کرمانی در سالن مشاهیر تئاتر شهر برگزار شد.
ناظرزاده‌کرمانی در این نشست از دلایل رشد تئاتر یک جامعه گفت: «برای اینکه تئاتر یک جامعه رشد کند، به سامان این سه عامل نیاز دارد؛ آموزش، پژوهش و آفرینش. اگر یک جریان آموزشی درست در تئاتر شکل بگیرد، پژوهش هم روشمند و گسترده خواهد شد و رشد این دو، باعث جان گرفتن بخش آفرینش می‌شود. سپس این آفرینش دوباره به آموزش و پژوهش برمی‌گردد و یک سیستم شکل می‌گیرد. این سیستم باید به حرکت دربیاید تا تئاتر مملکت رشد کند.»
این استاد و پژوهشگر تئاتر در ادامه سخنان خود به تئاتر ایران اشاره کرد و گفت: «تئاتر ایران دو شاخه دارد؛ یک شاخه سنتی و یک شاخه هم با رویارویی با تئاتر غربی شکل گرفته است. شاخه سنتی از رقص‌های میتراییستی شروع می‌شود (که روایتگر بوده است) تا به تعزیه و خیمه‌شب‌بازی برسیم که اینها بدون تاسی از تئاتر غرب به وجود آمدند.»
او سپس اشاره‌ای به گم شدن بعضی گونه‌های نمایشی در دل تاریخ کرد و افزود: «بعضی از انواع نمایش‌ها هم متأسفانه در جریان تاریخ گم و حذف شدند؛ مثلا یک نوع تئاتر کمدی به اسم «تمسخر کراسوس» داشتیم که در زمان اشکانیان خیلی رایج بوده است و یونانیان درباره این نوع تئاتر نوشته‌اند. کراسوس یک سردار رومی بوده که به فکر فتح ایران می‌افتد اما موفق نمی‌شود و ایرانیان او را می‌کشند و جشن می‌گیرند. کراسوس همان سرداری بوده که اسپارتاکوس را می‌کشد و مغرور می‌شود، فکر می‌کند که می‌تواند حریف اشکانیان هم بشود اما در حمله به ایران کشته می‌شود و یک کمدی به اسم تمسخر کراسوس شکل می‌گیرد که در سلسله ساسانیان این کمدی از بین می‌رود.»
در ادامه، ناظرزاده‌کرمانی مواجهه ایران با تئاتر غرب در دوره مشروطه را عامل ورود تئاتر نوع دوم برشمرد و گفت: «تئاتر سنتی ایران در دوره مشروطه با تئاتر اروپا (که ادامه تئاتر یونان و روم است) آشنا می‌شود. تئاتر یونان و روم توسط فرهیخته و باسوادها بنیان گذاشته شده بود، مثل سوفکل، اورپید و ... اما تئاتر ایران توسط افرادی که سواد خواندن و نوشتن نداشتند و کتابت نمی‌دانستند، به وجود آمد. ایران 9 ریختار تئاتر دارد که همه در دست عامه مردم شکل گرفت و ماند ولی تئاتر یونانی به فرهنگ والا و نخبگان تعلق داشت. بنابراین هنرمندان تئاتر سنتی ایران نه می‌توانستند بنویسند نه آموزش دهند و اولین پژوهش‌ها در حوزه تئاتر ایرانی با ورود تحصیل‌کردگان به تئاتر پا گرفت. چون قالب نمایش‌های سنتی ایرانی برای تحصیل‌گردگان دوره مشروطیت تکراری بود، سراغ تغییر موضوعات و شکل این گونه برآمدند و سه نوع ریختار دیگر به وجود آمد. شکل اول که ترجمه‌ای بود، نمایشنامه‌های غربی را با همان شکل و شیوه اجرا کردند. شکل دوم تئاتر تصنیفی بود که خود ایرانی‌ها شروع به نوشتن نمایشنامه کردند و یاد گرفتند که چطور به شیوه ارسطویی نمایشنامه بنویسند. گونه سوم هم ترکیبی از تئاتر ایرانی و ارسطویی بود که علی نصیریان به همین شیوه نمایشنامه «بنگاه تئاترال» را نوشت.»
این پژوهشگر حوزه تئاتر با اظهار تأسف از اینکه تاکنون نشریه مستقلی درباره تئاتر ایرانی وجود نداشته است، گفت: «من تا کنون در ایران ندیده‌ام که ماهنامه یا حتی فصلنامه مستقلی درباره تئاتر ایرانی چاپ شود و این برنامه و رونمایی را به فال نیک گرفتم و به رغم کسالت خودم را به برنامه رساندم. حتما در این پژوهش کار مهی شکل گرفته است و فکر می‌کردم علاقه‌مندان تئاتر ایرانی بیشتر باشند. تئاتر ما با این 12 ریختار نیاز بیشتری به پژوهش و گسترش آن دارد.»
این مراسم، با امضای پوستر جلد نشریه و رونمایی نمادین آن توسط فرهاد ناظرزاده‌کرمانی مراسم به پایان رسید.
