نشست «دراماتورژی متن و مواجهه با عناصر اجرا» برگزار شد

... 2

... 3

... 4

... 5

... 6

... 7

... 8

... 9
نشست «دراماتورژی متن و مواجهه با عناصر اجرا» توسط تماشاخانه ایرانشهر شنبه ۱۰ شهریور ساعت ۱۸ در سالن استاد ناظرزاده کرمانی این تماشاخانه برگزار شد.
به گزارش ایرانتئاتر، نشست «دراماتورژی متن و مواجهه با عناصر اجرا» توسط تماشاخانه ایرانشهر و با حضور یوسف باپیری، بهزاد آقاجمالی و عرفان خلاقی شنبه ۱۰ شهریور ساعت ۱۸ در سالن استاد ناظرزاده کرمانی این تماشاخانه برگزار شد.
یوسف باپیری در این نشست گفت: «دراماتورژی فرآیندی است که در ارتباط و موقعیت خود را کامل میکند. این فرآیند از نظر من خیلی پیچیده نیست و مدام به شکل آگاهانه یا ناآگاهانه در حال انجام آن هستیم.»
بهزاد آقاجمالی بیان کرد: «دراماتورژی اسمی است که در تئاتر ایران به دال شناور شده است میتواند خود را جای هر معلولی بگذارد که برای ما مبهم و گنگ است ما هر چیزی را میخواهیم پیچیده بیان کنیم، به آن واژه دراماتورژی اطلاق میکنیم. در واقع دراماتورژی را در مورد چیزهایی که نمیدانیم، چیست اما حدس می زنیم، بیان می کنیم.»
او ادامه داد: «کارگردانهای ما سالهای قبل هم به صورت غریزی دراماتورژی انجام میدادند، اما اگر به ریشه تاریخی ماجرا برگردیم. اسم لسینگ با کتاب «دراماتورژی هامبورگ» در این زمینه میدرخشد. 80 درصد این کتاب نقد و تحلیل نمایشهای خاص است و یکی دو مقاله به دراماتورژ و نقش آن در شناخت متن، تحلیل و انتقال آن به پروسه تولید برمیگردد.»
آقاجمالی بیان کرد: «دراماتورژی در وهله اول اقتباس نمایشنامه از نمایشنامه است اما تفاوت دراماتورژی با اقتباس در شکلگیری میانجیهایی است که بین متن مبدا با متن مقصد شکل میگیرد. این میانجیها آسیبشناسی دراماتورژی در ایران هم هست. اولین مفهوم در میانجیگری دراماتورژی فردیت و دوم مفهوم، جامعه و تاثیر آن است اما در بخش سوم اجرابودگی یا پرفرم را باید نام برد که مهمترین نقطه میانجی است. در واقع از متن مبدا تا متن مقصد، شما نمیتوانی به اجرابودگی وضعیت بیتوجه باشی. این وجود پرفرماتیک صرفا از نظریه اجرا نمیآید، بلکه به گروه اجرایی و جهانبینی آنها بازمیگردد. شروع کننده این راه، فرهاد مهندس پور است که براین باور بود، اجرا عبور از متن است.»
این مدرس تئاتر افزود: «در رویکرد اول، ما میراثدار انباشت سرمایه عظیمی به نام متن از یونان باستان تا هم اکنون هستیم. وقتی در گفتمان تئاتر سربرمیآوریم، متون زیادی به ما رسیده است و دراماتورژی اصالت دادن به این متون است که تلاش میکند از آن نسخه مناسب اجرا برای امروز بسازد. در رویکرد دوم دراماتورژی به متن توجه نمیشود و فرآیند دراماتورژی خود اجراست. در رویکرد دوم تئاترهایی که جنبههای غیر ارسطویی دارند، دیده میشوند و دو عنصر مفهوم حضور و مسئولیتپذیری بیشتر نشان داده خواهد شد. وقتی شما به متون کاری ندارید، تلاش میکنید، درگیر فرآیندی شوید که نقطه شروع و مبدایی ندارد.»
عرفان خلاقی هم در این نشست بیان کرد: «از نظر تاریخی اولین رابطه بین متن و اقتباس میتواند از جنس وفاداری باشد که اساسا تئاتر را ذیل ادبیات میداند. این دراماتورژی رابطه بین متن و اجرا در نسبت به متن اصلی را میسنجند. در واقع این بخش، اصالت بخشیدن به ادبیات متن را در نظر دارد و مورد علاقه منتقدان است.»
او ادامه داد: «دومین رابطه از جنس زبانی یا ترجمه است. در این نوع دراماتورژی عنصری قالب است که متن را به زبان صحنه تبدیل میکند. نوع سوم چیزی شبیه رابطه مُثُل و موجودات است که پدیدارشناسان آن را دوست دارند و آنچه بر صحنه اتفاق میافتد، تجلی مختلف از متن است. نوع چهارم نیز براساس اجزای سازنده شکل میگیرد. این بخش به معنای عدم وجود متن نیست، اما براساس مهارت نظری و عملی اتفاق میافتد.»