نگاهی به کتاب «بداهه‌پردازی، قصه‌سازی یا هنر خلق چیزها»؛
چطور می‌توان از هنر بداهه‌پردازی لذت برد؟
حامد قریب: به گزارش ایران تئاتر، کتاب «بداهه‌پردازی، قصه‌سازی یا هنر خلق چیزها» نوشته کیت جانستون با ترجمه علی شمس و افسانه کمالی، اثری ارزشمند برای بازیگران، عاشقان بداهه‌پردازی و هنرمندان بوده که در انتشارات نیماژ به چاپ رسیده است.
بداهه‌پردازی یکی از مهم‌ترین مهارت‌هایی است که هر بازیگر باید آن را بیاموزد. این مهارت نه تنها در اجراهای زنده، بلکه در فرآیند خلق شخصیت‌ها و داستان‌ها نیز اهمیت دارد. کیت جانستون با بهره‌گیری از تجربیات خود در زمینه تئاتر و آموزش بازیگری، راهکارهایی عملی و مؤثر را برای تقویت این مهارت ارائه می‌دهد. او در این اثر، به بررسی تکنیک‌ها و روش‌های مختلف بداهه‌پردازی می‌پردازد و به خوانندگان کمک می‌کند تا توانایی‌های خلاقانه خود را شکوفا کنند. در واقع جانستون معتقد است که بداهه‌پردازی نه تنها به بازیگران کمک می‌کند تا در لحظات غیرمنتظره بر صحنه بهتر عمل کنند، بلکه به آن‌ها اجازه می‌دهد تا با آزادی بیشتری به خلق داستان‌ها و شخصیت‌های جدید بپردازند.
نویسنده این کتاب در طول بیش از شش دهه فعالیت خلاقه، شکل‌های مختلفی از تئاتر بداهه چون، تئاتر گوریلا، ورزش_تئاتر، مایسترو و بازی زندگی را ابداع کرده است.
او برای تبیین تئوری بداهه خود، تاکنون دو کتاب به رشته تحریر درآورده که نخستین کتاب با عنوان «بداهه پردازی در تئاتر» (چاپ اول ۱۹۷۹) است که چند سال پیش نشر قطره آن را منتشر کرد. در واقع «بداهه‌پردازی، قصه‌سازی یا هنر خلق چیزها» دومین اثر او درباره بداهه‌پردازی بوده که سال ۱۴۰۰ توسط انتشارات نیماژ به چاپ رسیده است.
نکته جالب اینکه نویسنده در هر دو این آثار، هسته مرکزی تئوری خود را بر پایه چهار چیز بنیان نهاده است: «بدون شکست خوردن، چیزی یاد نمی‌گیری»، «لطفا از خیر بهترین بودن بگذر، بهترین بودن یعنی بهتر شدن از چیزی که الان هستی»، «برای خلق رابطه به صحنه قدم بگذار، دست کم تنها نخواهی بود»، «ایده از پیش طراحی شده، اهمیتی ندارد. مهم کاری است که انجام می‌دهی»
نشریه اکتور کستینگ ایتالیا در مقاله‌ای این کتاب را در بین ده کتابی که هر بازیگری باید آن را بخواند، قرار داده است.
کتاب «بداهه‌پردازی، قصه‌سازی یا هنر خلق چیزها» به صورت گام‌به‌گام و با زبانی ساده و قابل فهم نوشته شده است. هر فصل شامل تمرینات و فعالیت‌های عملی است که به خوانندگان کمک می‌کند تا مفاهیم را به راحتی درک کنند و آن‌ها را در عمل پیاده‌سازی کنند. جانستون در این کتاب بر اهمیت بازی و سرگرمی در فرآیند یادگیری تأکید می‌کند و معتقد است که ایجاد یک فضای راحت و بدون قضاوت، کلید موفقیت در بداهه‌پردازی است.
یکی از ویژگی‌های برجسته این کتاب، تأکید بر داستان‌سرایی است. جانستون نشان می‌دهد که چگونه می‌توان از بداهه‌پردازی برای ایجاد داستان‌های جذاب و شخصیت‌های متنوع استفاده کرد. او به خوانندگان آموزش می‌دهد که چگونه از تجربیات شخصی، احساسات و تخیل خود بهره ببرند تا داستان‌هایی منحصربه‌فرد خلق کنند. این رویکرد نه تنها به بازیگران کمک می‌کند تا در اجراهای خود طبیعی‌تر عمل کنند، بلکه به آن‌ها امکان می‌دهد تا با مخاطبان خود ارتباط عمیق‌تری برقرار کنند.
کتاب همچنین به بررسی موانع روانی که ممکن است در مسیر بداهه‌پردازی وجود داشته باشد، می‌پردازد. جانستون توضیح می‌دهد که بسیاری از افراد به دلیل ترس از قضاوت یا ناکامی، از ابراز خلاقیت خود خودداری می‌کنند. او با ارائه تکنیک‌هایی برای غلبه بر این موانع، خوانندگان را تشویق می‌کند تا با اعتماد به نفس بیشتری در فرآیند بداهه‌پردازی شرکت کنند.
در نهایت، «بداهه‌پردازی، قصه‌سازی یا هنر خلق چیزها» نه تنها یک منبع آموزشی برای بازیگران است، بلکه برای هر کسی که به دنبال افزایش خلاقیت و توانایی‌های بیانی خود است، مفید خواهد بود. این کتاب با ترکیب نظریه و عمل، به خوانندگان کمک می‌کند تا دنیای جدیدی از امکانات خلاقانه را کشف کنند و از آن بهره‌برداری کنند.
به طور کلی، این کتاب یک راهنمای جامع برای یادگیری اصول بداهه‌پردازی و داستان‌سرایی است که می‌تواند به عنوان یک منبع الهام‌بخش برای هنرمندان، نویسندگان و هر کسی که به دنبال تقویت خلاقیت خود است، مورد استفاده قرار گیرد. با تمرینات عملی و رویکردهای نوآورانه‌ای که کیت جانستون ارائه می‌دهد، خوانندگان قادر خواهند بود تا توانایی‌های خلاقانه خود را به سطح بالاتری ارتقا دهند و از هنر بداهه‌پردازی لذت ببرند.
کتاب «بداهه‌پردازی، قصه‌سازی یا هنر خلق چیزها» نوشته کیت جانستون با ترجمه علی شمس و افسانه کمالی، در ۳۹۱ صفحه در انتشارات نیماژ به انتشار رسیده است. علاقمندان می‌توانند با مراجعه به کتاب‌فروشی‌های سراسری نسبت به خرید این اثر اقدام کنند.
