توسعه در تئاتر کمتر مورد توجه قرار گرفته است

به گزارش ایران‌تئاتر، مجموعه نشست‌های «بررسی مسائل توسعه تئاتر ایران» به همت معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در حاشیه چهل‌وسومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر با میزبانی علیرضا نراقی در سالن مشاهیر تئاتر برگزار می‌شود.

علیرضا نراقی درباره روند برگزاری این رویداد هنری توضیح داد: «مسئله توسعه در تئاتر یکی از مهم‌ترین موضوعاتی است که تاکنون خیلی مستقیم به آن پرداخته نشده است. ما اکنون به واسطه سالن‌های خصوصی و افزایش تعداد اجراهای روی صحنه با گسترش کمی در تئاتر ایران مواجه هستیم با این وجود همچنان به لحاظ نهادینه شدن تئاتر و اثرگذاری اجتماعی و ارتباط ارگانیکی که باید با جامعه داشته باشد، با مشکلات زیادی روبرو می‌شویم.»

او ادامه داد: «در مسائل صنفی نیز با وجود این گسترش کمی، امنیت شغلی، استمرار کار و وضعیت گردش اقتصادی برای اهالی تئاتر یک معضل اساسی شده است که اکثرا با آن دست و پنجه نرم می‌کنند.»

نراقی با اشاره به آمار فارغ‌التحصیلان تئاتر کشور بیان کرد: «همچنین با تعداد بالای فارغ‌التحصیل تئاتر مواجه هستیم که چشم‌انداز روشنی از نظر شغلی و آینده کاری پیش رو ندارند. مسئله فقدان جریان هنری و زیباشناسانه در تئاتر نیز بحث دیگر ماست. فقدان این جریان باعث شده دیگر گروه‌های تئاتری شکل نگرفته یا استمرار و دوام نداشته باشند یا دیگر حتی به صورت مقطعی و کوتاه نیز شاهد جریان‌هایی مثل جریان «نمایشنامه‌نویسی دهه 70 و اوایل دهه 80 » یا جریان «نوگرایی تئاتر در دهه 40» نباشیم.»

این منتقد تئاتر افزود: «تلاش کردیم تا شرایطی برای تمرین، شروع و موضوع‌شناسی در زمینه تئاتر با آدم‌هایی که در این حوزه ایده‌هایی دارند؛ به ویژه در روزهای برگزاری چهل‌وسومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر فراهم کنیم تا ببینیم این مباحث می‌تواند در آینده ادامه‌دار و اثرگذار باشد یا نه؟»

او با اشاره به جزئیات این نشست‌های تخصصی اظهار کرد: «برنامه‌ریزی ما برای برگزاری چهار نشست در حاشیه جشنواره چهل‌وسوم است. اولین نشست، روز گذشته ، دوشنبه هشتم بهمن با موضوع «توسعه تئاتر، نقش حاکمیت و بخش خصوصی» و مسائل مربوط به آن با حضور حسین پاکدل، حسین سلیمی و مجید سرسنگی برگزار شد. سلیمی از مدیران خوشنام تئاتر بودند که در دهه هفتاد تغییر و تحولات مهمی در این عرصه ایجاد  کردند. آقای پاکدل نیز در همان دوران ریاست تئاتر شهر را برعهده داشتند و دکتر سرسنگی نیز از مدیران باسابقه‌ و توسعه‌گرایی هستند که ایده‌های زیادی در امر توسعه تئاتر دارند.»

نراقی افزود: «نشست امروز، سه‌شنبه نهم بهمن نیز با حضور آقایان صدرالدین زاهد و قطب‌الدین صادقی راجع به «نسبت توسعه تئاتر و تئاتر ملی» خواهد بود. در مورد تئاتر ملی زیاد صحبت شده است اما همواره هنرمندان، تئاتر ملی را به تئاتر آیینی سنتی تقلیل داده‌اند. اما این‌بار تلاش کردیم از دو هنرمندی دعوت کنیم که یکی بیشتر و کاملا تئاتر غربی کار کرده و دیگری نیز هم در تئاتر غربی و هم تئاتر بومی تجربه‌های زیادی دارد. اینکه تئاتر ملی چیست، چطور شکل می‌گیرد و چگونه به اثرگذاری و توسعه اجتماعی تئاتر کمک خواهد کرد، مواردی است که در این رویداد مورد بررسی قرار خواهد گرفت.»

مدیر مجموعه نشست‌های «بررسی مسائل توسعه تئاتر ایران» ادامه داد: «چهارشنبه، یازدهم بهمن نیز با همراهی آقای آرام محضری، رئیس کانون نمایشنامه‌نویسان خانه تئاتر و آقای کامبیز نوروزی حقوقدان عرصه تئاتر، فرهنگ، هنر و رسانه درباره نقش اصناف در حوزه تئاتر صحبت خواهد شد. همانطور که پیش از این نیز بیان شد؛ اصناف می‌توانند مطالبات اصلی در خصوص مسائلی چون امنیت شغلی، اقتصادی و حمایت حقوقی از  اندیشه هنرمند و موقعیت کاری او را تضمین کنند. در نهایت جمعه،  دوازدهم بهمن، روز آخر این نشست‌ها در تقویم جشنواره خواهد بود که سعید اسدی و بهزاد آقاجمالی به موضوع «نظم خودانگیخته در تئاتر، توسعه مستقل آن و حضور نسل جدید» می‌پردازند.»

او در پایان بیان کرد: «نسل جدید برای اجرا معطل اداره کل هنرهای نمایشی، سالن‌های دولتی و خصوصی نمی‌ماند. در خانه‌اش یا هر فضایی که امکان دارد؛ دست به اجرای تئاتر می‌زند. در واقع این موضوع مورد توجه است که تئاتر به اندازه هر فرد می‌تواند توسعه پیدا کند و هر فارغ التحصیل تئاتر امکان عینی برای پیشبرد کار تئاتر و توسعه آن است. در چنین شرایطی به نظر می‌رسد؛ دولت دیگر نمی‌تواند نقش واقعی خود را به واسطه مشکلات و معضلاتی که با آن روبرو است؛ در توسعه تئاتر ایفا کند، بنابراین افراد در فضای مستقل خودشان تئاتر را پیش می‌برند و رشد می‌دهند. ما می‌خواهیم بدانیم این نظم خودانگیخته که فارغ از کنترل و نظرات بخش رسمی به وجود آمده است، چه اتفاقاتی ایجاد می‌کند و چه چشم‌اندازی برای تئاتر ایران به وجود خواهد آورد.»