وحید لک:
شکلگیری یک گروه حرفهای تولید آثار نمایشی را به نتیجه میرساند

وحید لک، مجری طرح نمایش «بالزی» از لزوم شکلگیری حرفهای گروه تولید و تهیه در شرایط فعلی تئاتر گفت.
به گزارش ایرانتئاتر، وحید لک، مجری طرح و مشاور نمایش «بالزی» به نویسندگی احمد حسنزاده با کارگردانی رضا کرمیزاده که از 18 تیر در سالن استاد سمندریان ایرانشهر روی صحنه است، درباره حضور مجری طرح و چالشهای این حوزه کاری در تئاتر گفت.
لک با اشاره به چالشهای اجرای تئاتر و لزوم تقسیم وظایف در روند تولید آثار نمایشی بیان کرد: به طور کلی تئاتر و به ویژه گروههای تئاتری طی سالهای اخیر با فرازونشیب و سختیهای زیادی در بخش تولید مواجه شدهاند. سختیهایی که در روند تولید و اجرا باعث شده گروهها در بخشهایی از مسیر اجرایی خود، افراد متخصص را به منظور تسهیل روند تولید و بالا بردن کیفیت اثر و بازدهی موثر گروه جذب کنند.
او ادامه داد: در واقع هنرمندان در حوزه کارگردانی به دلیل حجم بالای کار سعی میکنند؛ بخشی از امور هماهنگی و اجرایی را با افراد متخصص در حوزههای حرفهای این عرصه، همچون تهیهکنندگی، مدیریت تولید، مدیریت اجرا، تبلیغات و .. به اشتراک بگذارند، تا در این مسیر کاملتر حرکت کنند. به این منظور معمولا گروهها با تشکیل یک هسته مرکزی برای تولید تلاش میکنند به مسیر درستتر، راه کوتاهتر و نتیجهبخش بودن برای رسیدن به نتیجه مطلوب فکر کنند.
لک با اشاره به زیرساختهای تولید نمایش گفت: زیرساختهای تخصصی تولید اثر در بحث سختافزاری در کل کشور بسیار اندک است و نیاز جامعه تئاتری را برطرف نمیکند. برای همین با وجود روی صحنه رفتن اجراهای بسیاری به ویژه در پایتخت باز هم خیل زیادی از مشتاقان تولید در این عرصه پشت درهای سالنهای نمایشی میمانند. این مسئله نشان میدهد که در برنامهریزی و توسعه فرهنگی کشور به زیرساختهایی تئاتری به درستی فکر نشده و به هر حال باید روزی به سامان برسد.
این هنرمند تئاتر در بیان تفاوت روند تولید نمایش در ایران و دیگر کشورها مطرح کرد: کمپانیهای حرفهای تئاتر پیش از تشکیل و شروع فعالیت گروه مقدمات تولید را بالطبع از سفارش و انتخاب متن براساس نیاز جامعه و نیاز حداکثری اتمسفر حاکم بر محیط زندگی خود آغاز میکنند. تهیهکننده و مدیر کمپانی نقش مهمی در این روند ایفا میکنند و پس از سفارش متن، متناسب با آن کارگردان و سپس بازیگران و دیگر عوامل گروه انتخاب میشوند. در واقع کارگردان به عنوان یک نیروی متخصص در خدمت کمپانی قرار میگیرد اما معمولا شکلگیری گروههای نمایشی در ایران برخلاف دیگر کشورهای جهان است. کارگردان باید به تنهایی این مسیر را طی کند و در بیشتر موارد فقط فردی را به عنوان تهیهکننده یا مدیریت اجرا به گروه اضافه کند.
او ادامه داد: تئاتر از مشکلات زیرساختی در حوزه تبلیغات نیز به شدت رنج می برد. در سطح شهر تهران با فضا و سازه ای تبلیغاتی مختص تئاتر روبرو نمیشویم. در رسانه ملی امکانی برای تبلیغ وجود ندارد. بخش خصوصی متاسفانه به طور کامل هنر تئاتر را حمایت نمی کند. حتی در بزرگترین مراکز خدماتدهی فرهنگی که بودجههای خود را از جیب مردم تامین می کنند نیز ، امکانی برای تبلیغ و معرفی تولیدات نمایشی وجود ندارد. و گروههای تئاتری برای اطلاعرسانی و انعکاس آثار خود مجبورند تنها از وضعیت موجود در بستر فضای مجازی بهره ببرند. در این مسیر تقریبا تمامی اقشار مردم از اجراها مطلع نمیشوند؛ مگر مخاطبان ثابت این هنر، دانشجویان و هنرجویان تئاتر و شاید مسئولان مرتبط حوزه فرهنگی. مشکلات و چالشهای یاد شده مرتبط به یک دوره خاص نیست و از همان ابتدای شکلگیری مسیر مدیریت فرهنگی کشور باید به آن توجه میشد. تئاتر نیاز دارد در بخشهای مختلف مخصوصا در دوران پیشِ رو به صورت تخصصی در بسیاری از بخشها تقویت شود. قطعا شکلگیری یک گروه تولید حرفهای با در نظر گرفتن یک هسته مرکزی و مغز متفکر میتواند در کنار گروه کارگردانی، روند تولید آثار نمایشی را کامل و به درستی به نتیجه برساند.
وحید لک با اشاره به روند تولید این نمایش اظهار کرد: در نمایش «بالزی» نیز اعضای تشکیلدهنده گروه همه افرادی هستند که از بدنه حرفهای و از خانواده تئاتر به شمار میآیند. و از ظرفیت واقعی هنرمندان تئاتری استفاده میکند تا بتواند وظیفه اجتماعی خود را در بحث محتوا و اجرا به مخاطب منتقل کند و تاثیر اجتماعی عمیقتری روی جامعه و تماشاگران داشته باشد. در اصل میخواهیم بگوییم؛ باید تئاتر واقعی را تولید کنیم چراکه تئاتر است که میتواند ارتقا دهنده آگاهی در سطوح مختلف جامعه باشد.
او ادامه داد: نمایش «بالزی» یک اثر اجتماعی با محوریت پرداختن به مشکلات زنان جامعه است. مسئلهای که در سالهای اخیر در روند تولید آثار نمایشی بیشتر مورد توجه قرار گرفته و ما نیز در این نمایش دغدغهها و مسائل خود را روشن تر مطرح کردیم و ترکیب بازیگران و عوامل به گونهای چیدمان شد و یک ظرفیت ملی در این نمایش در حال فعالیت است .
این فعال امور هنری در پایان سخنانش با اشاره به لزوم مدیریت بحران در روند تولید نمایش در پی اتفاقات احتمالی گفت: ما برای پروسه تولید این نمایش یک نقشه راه داشتیم. یک بخش از نقشه راه در طراحی اثر هست که کارگردان با مشاوران تخصصی خودش در حوزه متن و کارگردانی انجام میدهد و معمولا مجری طرح تمام تلاشش را میکند تا کارگردان به مسائل مربوط به کارگردانی معطوف شود و با تشکیل یک تیم در حوزه تولید و تهیه، بار تولید تقسیم شده و نیروهای اجرایی مسیر تولید را پیش ببرند. در نمایش «بالزی» نیز تصمیم بر این بود تا در زمان معین و طبق برنامهریزی اجرای خود را شروع کنیم که در این مسیر با اتفاق پیشبینی نشده جنگ ناخوشایند 12 روزه روبرو شدیم. به اجبار باید در زمان دیگری روی صحنه میرفتیم و برنامهریزی را باید به شکلی پیش میبردیم که در اولین فرصت ممکن کار ادامه پیدا کند. این مدیریت بحران برای به ثمر رسیدن زحمات گروه اجرایی بخشی از وظایف مجری طرح و عوامل اجرایی بود که تلاش شد روند کار ادامه پیدا کند و این نمایش اکنون تنها اثر روی صحنه تماشاخانه ایرانشهر باشد.
گفتوگو: نگار امیری