نگاهی به نمایش «سفر به نهایت دور» سفری غیر قابل باور و نامفهوم به نهایت دور برای ارزیابی و نقد یک اثر نمایشی در اولین گام باید سراغ متن برویم و آن را مورد بررسی قرار دهیم، چون که تمامی تلاش و خلاقیتهای کارگردان و بازیگران و استفاده آنان از ...
نگاهی به «طپانچه خانم» به پرسش گرفتن شرایط امکانپذیری تجدد متن «طپانچه خانم» نمونهای است موفق از این موضوع که چگونه میتوان ضمن حفظ تاریخی و انضمامی بودن بافت دراماتیک، به هدف تعمیمپذیری تاریخی آن نیز دست پیدا کرد. ...
بیامتنیت و «اودیسه» یک شخصیت، چند خوانش «اودیسه» دادگر به چند وجه از این شخصیت میپردازد. در واقع سه نفر در آن واحد نقش اولیس را برعهده گرفتهاند. دو شخصیت در زمان حال و در قالبی امروزین به اولیس جان ...
«خانم»؛ بازخوانی روانکاوانه طاهری از ژنه صدایی درون من خوانش امیرحسین طاهری از نمایشنامه «کلفتها» اثر ژان ژنه خوانشی خلاقانه و قابل تأمل است. نگاه کارگردان بسیار متکی بر پایه روانکاوی بوده و میکوشد از این منظر ...
«رقص مرگ» و داستان بیهویتی آسیبپذیری انسان معاصر در دنیایی سرشار از آشفتگی در نگاه اول به اجرا تا حدودی مشخص میشود که خاسب به عنوان طراح و نویسنده اثر نمایشی خود، این بار نیز انسان را همانند تعدادی دیگر از آثار خود بهعنوان مرکز و محور طرح ...
نگاهی به «من ـ مدهآ» به کارگردانی سالومه یوگلیدزه برآمدن تناقضات درون؛ زنانگیهای امر تراژیک «من-مدهآ» فضای نمایش را در یک آشپزخانه به تصویر میکشد. زنها آشپزی میکنند، سبزی پاک میکنند، رخت میشویند، تلویزیون نگاه میکنند و آواز میخوانند و غیره. ...
نگاهی به نمایش «راه مهر، راز سپهر» اسطوره، معاصر بودن و شیوههای اجرایی تئاتری در ساحت اجرایی آگاهانه یا ناآگاهانه نوعی ساختارِ فرمالِ شبه تراژدی بر صحنه اجرا میشود. میانپردههای موسیقایی برگرفته از اشعارِ شاهنامه که توسط خنیاگران اجرا ...
«من شاه ریچارد بودم» به روایت محمد عاقبتی صدای دادگاه خویشتن در این اجرا، مخاطب با استفاده منطقی و حسابشده از تکنولوژی در زمینه کارگردانی نمایش مواجه میشود. عاقبتی در مقام کارگردان در نمایش خود بدون بهرهبرداری غیر منطقی ...
«طوفان»، تجربهای مشترک از دانشجویان ایرانی و فرانسوی میزانسنهای آزاد از همان آغاز تمرینات بیماران روانی بر روی متن «طوفان» ادله مفهومی و موقعیتی نمایش مبنی بر اینکه بازیگران تمامی بیماران روانی هستند که هیچ اطلاعات و آموزش علمی و ...
مدرنیسم اجرایی در «بازی سایه» بدن، کلانشهر و هجومِ طاعونِ سایهها محصول نهایی ارائه شده بر صحنه، تجربهای جذاب از تئاتر حرکت و تصویر است. تئاتری که تا انتها قراردادهایی را که با مخاطب خود در شیوه اجرایی و روایتگری خود بنا مینهد، ...
نگاهی به دو نمایش «اندر حکایت بلدیه اصفهان» و «کابوسهای مرد مشکوک» نمایش ایرانی، آنچنان که نباید یا باید باشد جذابیت نمایش «اندر حکایت بلدیه اصفهان» نه بخاطر سندیت شبهتاریخی آن است و نه برای درام تحمیلی و بدون کارکرد آن، بلکه «تماشایی» بودن آن به صرف نمایش و اجرای همان ...
«بوقلمون» خوانشی از فرهنگ عامه روایتِ محذوف کنشِ پری، مهلت خواستن و قصه گفتن، بلافاصله شهرزادِ هزارویکشب را به یاد میآورد. اما چرخش جذاب نمایش و شخصیت او آنجاست که او را از انفعالِ روایتگر بیرون ...
نگاهی به نمایش «بهمن» کار افروز فروزند پرسش از خود در این گذار اجباری پردهای مشکی میان تماشاگران و صحنه آویخته میشود که بهنوعی حاصل تفسیر کارگردان بیرونی اثر یعنی افروز فروزند است. اگر کارگردان درون نمایش این ...
درباره اجرای «متاستاز» کاری از علیاصغر دشتی زاده اضطرابِ جان هرجور روایتِ چیدهشده، سامانیافته و منظم با نوعی فاصلهگیری از موقعیت حقیقی بیمار سرطانی و همپا، کسی که بهطور مسقیم درگیر فرد بیمار است، همراه خواهد بود. در ...
نگاهی به نمایش «کابوسهایی در مضرات دخانیات» به کارگردانی افسانه زمانی خانمها... و همانطور که متداول است... آقایان... بازیگر نمایشهای مونولوگی و دیگر آثاری از این دست، باید از آنچنان قابلیتهای ویژهای برخوردار باشد که بتواند مخاطب را در مدت ۴۰ تا ۴۵ دقیقه یا حتی اجرایی با زمان ...
نگاهی به نمایش «ترور» به کارگردانی حمیدرضا نعیمی چون آفتاب ابن ملجم باید بر تردیدها و واهمههای درونیاش چیره شود که با انگیزهتر شمشیر را در هنگام نماز فرود آورد... اما نعیمی این شمشیر را به دست همان بسیاری میدهد که ...
نگاهی به نمایش «خاطرات و کابوسهای یک جامهدار...» نوشته و کار علی رفیعی شورانگیز اما ملالآور گویی دراماتورژی در این نمایش در مسیر معکوس حرکت کرده است و درام را پس زده و به جایش زبان و عناصری غیر دراماتیک را وصله کرده است. بدیهی است که تمام نمایش در ذهن ...
نگاهی به نمایش «جنایت و مکافات» به کارگردانی ایمان افشاریان از دریچه نگاه راسکولنیکف در این نمایش ما با تکثیر راسکولنیکف نیز مواجهیم و در واقع تماشاگر به مثابه روانکاو با بیماری روبهرو میشود که بر اثر هیپنوتیزم، ذهنیتش تجسد یافته است. مصداقش را ...
در باب سازوکار نمایشی شدن مونولوگ در اجرای «جوادیه» چه میشود اگر ما مردگان برخیزیم؟ موفقترین تلاش نویسنده، ساخت زبان متن است. زبان هرکدام از آدمهای نمایش، متناسب با زیست و زمانه و ویژگیهای خاص آنها بازسازی شده است. همین تنوع زبانی، زمینه ...
نگاهی به نمایشِ «برنارد مرده است» اقتباس به مثابه یک ترجمانِ گفتمانی علی سرابی در اولین تجربه کارگردانی خود – هرچند این اصطلاح را در مورد او به تساهل به کار میبرم – در ساخت فضایی متناسب با متن موفق عمل میکند. طراحیای کمینهگرا، ...
نگاهی به اجرای «موش تو پیت حلبی» تلاشی صادقانه برای کسب تجربهای جدید سیدعلی هاشمی در کارگردانی این نمایش تمام تلاش خود را کرده تا با استفاده صحیح و خلاقانه از عناصر مهم در اختیار خود، اجرایی زنده و پویا را به تماشاگران ارائه دهد، که ...
درنگی اجتماعی بر دهه شصت، در نمایش «هتلیها» تحمیل تاریخ به خاطره نویسنده و کارگردان «هتلیها» در بازنماییِ زیستِ خاص یک طبقه اجتماعی در پایان دهه شصت، موفقاند؛ طبقهای که موقعیتاش بیش از هرچیز محصول شرایط اجتماعیای است که ...
درباره نمایش «بیضایی» به کارگردانی محمد مساوات یک گام تا زدن به سیم آخر «بیضایی» سرشار از برههها و نکتههای نبوغآمیزی است که از دست تماشاگرهای تفننی یا غیر حرفهای تئاتر در میرود اما تئاترروهای حرفهای این ظرایف را، که واجد ...
سرگشتگی دوران گذار در «باغ آلبالو» به کارگردانی آتیلا پسیانی آدمهای جایگزین هر شکل بازخوانی و اقتباس، شکلی از ترجمه بهحساب میآید که میتواند در کشف نامکشوفات متن، مخاطب خود را یاری دهد. تا اینجای کار، این بازخوانی میتواند امری از سر ...
نگاهی به نمایش «عامدانه، عاشقانه، قاتلانه» سه قاتل، چهار قتل و یک مقتول تردیدی نیست که یکی از اصلیترین دلایل تاثیرپذیری مخاطبان نمایش «عامدانه، عاشقانه، قاتلانه» حضور قدرتمند، حساب شده و کاملا پذیرفتنی بازیگران نمایش است. گیتی قاسمی ...
نگاهی به نمایش «مضحکه شبیه قتل» به کارگردانی حسین کیانی خودزنی هنرمندانه؛ روز خاری و خنده زاری برگ برنده «مضحکه شبیه قتل» وجه کمیک آن است. کمدی، آن هم از نوع ایرانیاش چیزی است که این روزها نایاب است. (خود کارگردان نیز در بروشور به قحطی کمدی اشاره کرده است.) ...
نگاهی به نمایش «وانیک» کار سهراب سلیمی در ستایش روشنفکری نیوشا صدر حقیقت و عشق باید بر دروغ و نفرت فائق آید.
نگاهی به نمایش «دو روی روایت نادری» تاریخ یا درام؟ مسعود موسوی: مرور اتفاقات مهم و سرنوشتساز تاریخی در ابعاد مختلف از جمله سیاسی، اجتماعی و مذهبی ...
تأملی بر نمایش «+حقوق» شهروندان به بردگی خود مشغولند عظیمی در نمایش «+حقوق»، تلاش کرده تا وجه رنج آور این موقعیت از یادرفته، اما همیشگی و عنصر خردکننده و پریشان ساز این موقعیت پوچ در زندگی جمعی و فردی را، در میزانسنی ...
پیرامون نمایش «شنیدن» نوشته و کارگردانی امیررضا کوهستانی شنیدن و اضطراب اگزیستانسِ ما رفیق نصرتی:یک ویژگی مشترک در بیشتر آثار امیررضا کوهستانی، (حداقل در آثاری که من از ایشان دیدهام، «۱۷ دی کجا بودی؟»، «ایوانف»، «دیوار چهارم»، ...